Amerika Birleşik Devletleri istihbarat ajanslarının Afganistan ve Ukrayna değerlendirmelerinin hatalı çıkmasının ardından inceleme başlatıldı.
ABD istihbarat kurumları, 'Kiev'in birkaç gün içinde düşeceği' ve Afgan hükümetinin de Taliban'a karşı '3 ay direnebileceği' değerlendirmeleri yapmıştı.
ABD istihbarat kurumları, Rusya'nın Ukrayna işgaliyle ilgili ortaya çıkan yanılgılarının nedenlerini bulmak için 'gözden geçirme' süreci başlattığı öne sürüldü. ABD istihbarat ajansları, Rus işgalini doğru tahmin etse de Ukrayna'nın sayılı günler içinde yenileceği değerlendirmesi yapmıştı.
Rusya'nın 24 Şubat'ta başladığı Ukrayna işgali öncesi özel oturumlarda siyasilere durum hakkında bilgi veren ABD istihbarat servisleri, Kiev'in beklenmedik direnişiyle yanıldı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgal edeceği tahmini doğru çıkan istihbaratçılar, Kiev'in 'birkaç gün içinde düşeceği' değerlendirmesi yaptı.
Ancak Rusya'nın işgale başlamasının üzerinden 100 gün geçmesine karşın Ukrayna'nın direnişi sürüyor. Kiev'i alma girişimi başarısız olan Rusya ise güçlerini doğuya yığarak yavaş da olsa ilerliyor. ABD'li istihbaratçılar Rusya'nın henüz hava üstünlüğü sağlayamadığını ve savaşta binlerce askerle birlikte en az 8 Rus generalin öldüğünü belirtiyor.
ABD'nin Ukrayna'ya hem mali hem de silah yardımı artarak sürerken, istihbarat yetkilileri, kurumlarının yabancı hükümetlerin 'savaşma iradesini ve kabiliyetini nasıl değerlendirdiğini' incelemeye başladı.
Senato İstihbarat Komitesi'nin geçen ay Ulusal İstihbarat'a teşkilatlarının hem Ukrayna hem de Afganistan'ı nasıl değerlendirdiğini soran bir mektup göndermişti.
Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines ise milletvekillerine gönderdiği mektupta kurumlarının yabancı hükümetlerin hem “savaşma iradesini” hem de “savaşma kapasitesini” nasıl değerlendirdiğini gözden geçireceğini söyledi. Haines, "Her iki konuda etkili analiz sağlamak oldukça zor ve bunu yapmak için farklı metodolojilere bakıyoruz" dedi.
Durumu AP haber ajansına değerlendiren konuya yakına bir kaynak, resmi inceleme süreciyle ilgili bir takvim belirlenmese de yetkililerin bazı hatalar tespit ettiğini söyledi.
Başka ülkelerde vekalet savaşları yürüten Rusya'nın 1980'lerden beri kara savaşına girmediği bu nedenle analistlerin öngörüleri ve Moskova'nın iddia edilen yeteneklerinin çoğunun teste tabi tutulmadığı kaydedildi. Ayrıca Rusya'nın aktif silah ihracat endüstrisinin Moskova'nın konuşlandırmaya hazır çok daha fazla füze sistemi ve uçağı olacağına inandırdığı belirtildi.
Afganistan'da değerlendirmesi de tutmadı
ABD'nin Afganistan'da çekilme kararının ardından ABD Savunma Bakanlığı'ndan (Pentagon) bir yetkili, istihbarat raporlarını kaynak göstererek Taliban'ın gelecek 30 gün içerisinde Afganistan'ın başkenti Kabil'i kuşatabileceği ve 3 ay içerisinde de kontrolü altına alabileceğini söylemişti.
Ancak ABD istihbaratının bu öngörüsüne rağmen ABD güçleri daha ülkeden çekilmeden Taliban öok hızlı şekilde ilerleyerek başkent kabili aldı.