Türkiye’nin turistik bölgelerinde, özellikle de İstanbul Kapalıçarşı çevresinde uzun süredir dile getirilen banknot sorunu artık esnafın işlerini doğrudan etkiliyor. Son aylarda döviz bürolarında ve ATM’lerde 50 dolarlık banknotlar ile bazı eski basım 100 dolarlık banknotların kabul edilmediğine dair şikâyetler hızla artarken, esnaf bu durumun hem turist hem de yerli yurttaş için ciddi güçlük yarattığını ifade ediyor.

Kapalıçarşı’daki kaynakların doğruladığı bilgilere göre, piyasada son bir yılda kayda değer miktarda sahte 50 ve 100 dolar tespit edilmesi nedeniyle bazı döviz büroları bu banknotları tamamen almıyor ya da 2–3 lira daha düşük kurdan kabul ediyor. Döviz bozduran yurttaşlar, bu uygulama yüzünden maddi kayba uğradıklarını belirtirken, turistik bölgelerde esnaf turistlerin ödeme yapmakta zorlandığını ve kabul edilmeyen banknotlar yüzünden mağduriyet yaşandığını aktarıyor.

Belirsizliğin alışverişi yavaşlattığını ve perakende sektöründe güvensizlik oluşturduğunu dile getiren işletme sahipleri, konunun resmi kurumlar tarafından net bir açıklamayla aydınlatılması gerektiğini vurguluyor. Esnaf, özellikle turizm sezonunda yaşanan bu sorunun Türkiye’nin ticari imajını olumsuz etkilediğini ifade ediyor.

Döviz büroları ise kendilerini korumak zorunda olduklarını, son dönemde sahte para riskinin belirgin biçimde arttığını savunuyor. Uzmanlara göre çözüm, banknot güvenlik kontrollerinin sıklaştırılması, bilgilendirme çalışmalarının güçlendirilmesi ve düzenleyici kurumların sahte para ile mücadelede güncel bir yol haritası yayımlaması olabilir.

Türkiye'nin haberine göre Kapalıçarşı’da uzun süredir ticaret yapan bir esnaf, “Turist geliyor, cebinde 50 dolar ama biz alamıyoruz. Hâlâ çaresiziz. Bu banknotu kabul etmedikleri zaman hem satış kaybımız oluyor hem müşteri memnuniyeti düşüyor” sözleriyle yaşanan sorunu anlatıyor.

Başka bir esnaf ise “Geçen sefer para sayma makinelerimizi yeniledik, bankalar kontrol arttırdı, umut ettik. Ama bugün geldiğimiz nokta, yeniden eski günlere dönmüşüz gibi” diyerek hem hayal kırıklığını hem de sektördeki güven bunalımını dile getiriyor. Bu tablo devam ederse perakende sektörünün ve turizm gelirlerinin olumsuz etkilenebileceği yönündeki uyarılar Kapalıçarşı’daki birçok esnaf tarafından paylaşılıyor.

Geçen yıl da piyasada benzer bir sorun ortaya çıkmıştı. O dönemde birçok döviz bürosu para sayma makinelerini yenilemiş, bankalar sahte para riskine karşı ek güvenlik önlemleri uygulamıştı. Ancak bu tedbirler uzun vadede etkili olmadı. Piyasada dolaşıma sokulan sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların yeniden artmasıyla bazı bürolar bu banknotları ya hiç almamaya ya da düşük kurdan kabul etmeye başladı.

Bazı döviz bürolarından edinilen bilgilere göre, yapılan teknik iyileştirmeler bir süreliğine sorunu hafifletti. Ancak gelişen sahtecilik yöntemleri ve yetersiz denetim mekanizmaları nedeniyle eski uygulamaların etkisi zayıfladı. Bu durum hem büroları hem de tüketicileri yeniden tedirgin eden bir tabloya yol açtı.