Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın kayıt altında olmayan kişilerden atık malzeme alan iş yerlerine ceza keseceğine ilişkin uygulaması iş yeri sahiplerini tedirgin ediyor. Sektör temsilcileri, 'çekçekçi' olarak tabir ettikleri atık kağıt toplayıcılarının bu işten men edilmesinin başka sorunlara yol açacağını belirtiyor. Venedik'te de çekçekçilerin bulunduğunu belirten İstanbul Geri Dönüşümcüler Derneği Başkanı Yüksel Yılmaz, Türkiye'de geçen yıl piyasaya sürülen 6 milyon ton kâğıdın 1 milyon 850 bin tonunu vatandaşların topladığını kaydediyor.

Bakanlığın 2011 yılında çıkardığı yönetmelik, kâğıt toplayıcılardan atık malzeme alan iş yerlerini zorda bıraktı. Uygulanacağı söylenen cezaları ödeyemeyeceklerini dile getiren iş yeri sahipleri, uygulama ile kağıt toplayıcıların önünün kapatılacağını ancak bunun çözüm olamayacağı görüşünde. Sektör temsilcileri, en fazla toplanan malzemenin kağıt olduğunu belirterek, Suriyeliler de dâhil olmak üzere milyonlarca kişinin toplanan bu malzemelerle evini geçindirdiğini ifade ediyor. Kağıt toplayıcıların kayıt altına alınmasına ilişkin görüşlerin de uygulanabilir olmadığı görüşünü dile getiriyor.

'İSTANBUL'DA 150 BİN ÇEKÇEKÇİ VAR'

İstanbul Geri Dönüşümcüler Derneği Başkanı Yüksel Yılmaz, yönetmeliğin yeni olmadığını ancak gerek maddi imkansızlıklar gerekse konunun iyi anlaşılamaması nedeniyle 2011 yılında çıkarılan yönetmeliğe iş yerleri olarak hazır hale gelemediklerini söyledi. Bu nedenle bakanlıktan kısa, orta ve uzun vadede alınacak tedbirlerle bu konunun uzatılmasını talep ettiklerini belirten Yılmaz şöyle konuştu: "Bakanlık burada haklı olabilir, 5 yıl süreyle bu yönetmeliği ötelemiş. Belki biz tam manasıyla yönetmeliğin ciddiyetini anlayamadık ve anlatamadık. Bakanlıktan istediğimiz kısa orta ve uzun vadede 3yıl, 5 yıl, 10 yıl süreyle bu işin uzatılması. İstanbul'daki çekçekçi sayısının tahmini 150 bin civarında olduğunu düşünüyoruz. İstanbul'da ve Türkiye'de bu işten ekmek yiyenlerin sayısı milyonların üzerinde. Türkiye genelinde belki 3-5 milyon kişi bu işten ekmek yiyor." dedi.

'VENEDİK'TE BİLE ÇEKÇEKÇİ VAR'

Özeleştiri olarak konuyu üyelerine tam anlamıyla anlatamadığını da söyleyen Yılmaz, ancak konunun Türkiye'ye has olmadığının altını çizerek şöyle devam etti: "İtalya'da Venedik'te çek çekçi gördüm. Yani şu an Avrupa ülkelerinde de çek çekçi mevcut. Almanya'da da şu an Romenlerin bu anlamda yaptığı işler var. Bakanlıktan, başbakanımızdan sektörümüze bir hamilik, bir ağabeylik yapmasını istiyoruz."

2013 itibariyle İstanbul Geri Dönüşümcüler Kooperatifi'ni kurduklarını, Gebze'de alınan arsa üzerinde 400 bin metrekarelik alanda tesisleşmeye gittiklerini belirten Yılmaz, Avrupa Yakası'nda da aynı büyüklükte bir alanda toplama ayrıştırma tesisi kurmayı, şehir içine de aktarma merkezleri düşündüklerini söyledi.

'GEÇEN YIL 2 MİLYON 850 BİN TON KAĞIT TOPLANDI'

Yılmaz, İSTAÇ'ın verilerini de paylaşarak sokaktan toplanan ve geri dönüşüme sokulan kağıt miktarına ilişkin çarpıcı bilgiler verdi. Yılmaz, "İSTAÇ'ın verilerine göre Türkiye'de geçen yıl 2 milyon 850 bin ton kâğıt toplanmış. Bunun 1 milyon 850 bin tonunu çek çekçiler toplamış. Bir milyon tonu da sanayi ya da kaynağından toplanmış. Piyasaya sürülen 6 milyon kâğıttan sadece 2 milyon 850 bini toplanmış. Yani yüzde 48.5'i geri dönüşüm ile toplanmış. Yüzde 51.5'i ise evsel atıklarla birlikte gömülmektedir. Kâğıdın yarısını bile toplayamıyoruz. Bunun çaresine bakmak lazım." değerlendirmesinde bulundu.

Cezaların uygulanması durumunda iş yerlerinin kapısını kilit vurulacağını belirten Yılmaz, bakanlıktan sektör paydaşlarını ortak bir akıl etrafında buluşturmasını beklediklerini söyledi.
CİHAN