Erzurum'da kızak üreticileri, plastik kızakların rağbet görmesi üzerine eskisi gibi işlerinin canlı olmamasından şikayetçi.

Yakın zamana kadar Erzurum'un eski mahallelerinin ara sokaklarında çocuklar kışın kızak kayarak eğlenirdi. Ahşaptan yapılan kızaklar büyüklüklerine ve işçiliklerine göre, çocukların ailelerinin ekonomik yapısını da gösteriyordu. Kentsel dönüşüm kapsamında eski mahallelerinin çoğunun ortadan kalkması, bilgisayar kullanımının yaygınlaşması ve şehir yaşantısı nedeniyle beton yığınları arasında yaşayan çocuklar kızak kültürünü unuttu. Sadece köylerde ve kenar mahallelerde kızak kültürü yaşatılıyor.

Erzurum merkez Yakutiye ilçesindeki eski kızak ustalarından 55 yaşındaki Hayati Gözeler, seri ahşap kızak üretimine yakın zamanda son verdiklerini söyledi. Gözeler, gösterişli ve hafif olduğu için plastik kızakların tercih edilmeye başlandığını ifade etti. Sipariş üzerine kızak yaptıklarını belirten Gözeler, geçen yıl 5 tane kızak yaptıklarını anlattı. 10 yıl öncesine kadar Erzurum'da her evde bir kızağın bulunduğuna dikkat çeken Hayati Gözeler, yeni neslin ahşap kızaktan uzak durduğunu kaydetti. Çam ağacından yapılan kızakların daha sağlıklı ve ekonomik olduğunu dile getiren kızak ustası, "Teknolojiyle birlikte yaşam kalitesinde de değişiklik yaşanıyor. Şehir merkezinde yaşayan çocuklar kızak kültürünü bilmiyor. Palandöken dağına kaymak için çıkanlar ise plastik kızaklar ile kayıyorlar. Eskilerden kalma ahşap kızakların varlığına rastlamak çok zor. Köylerde, gecekondu semtlerinde ahşap kızakların varlığı devam ettiriliyor." dedi.

Ege, Akdeniz ve Marmara'dan tayinle Erzurum'a gelen memurların şark köşelik kızak yaptırdığını anlatan Gözeler, "Televizyondan izleyip ya da çocukluklarından kızak kayanlar ile Erzurum'a memur olarak gelenler evlerinin şark köşeleri için nostalji amaçlı kızak yaptırmakta." diye konuştu.

Kızak yapmanın ustalık gerektirdiğini ifade eden Gözeler, "Budaksız çam ağacından tek kişilik kızakların yapımı emek isterdi. Ortalama 4 saate yapılan kızak ile kar üzerinde kaymaya doyum olmazdı. Sağlam yapılan bir kızak ortalama 5 yıl kırılmadan sahibine kar üzerinde kızak keyfi yaşatırdı. Eskiden aileler çocuklarına eylül ayında kızak yaptırırdı. Kızağın kalitesi karda iyi kayması ve ahşabındaki ustalıkta kendisini gösterirdi." şeklinde sözlerini tamamladı. CİHAN