Reyting ve dizi yapım şirketleri reklam sektöründe dönen milyarlarca dolarlık pazardan daha fazla pay almak için kirli işbirliğine gitti.
Ölçümlerde usulsüzlük yaptıkları iddia edilen reyting ölçüm şirketlerine yapılan operasyon, haksız çıkar çarkının nasıl işlediğini gözler önüne serdi. Türkiye'deki reklamcılık faaliyetlerinde dönen milyarlarca dolarlık para, televizyon izlenme oranı olarak tanımlanan reyting ölçümlerine göre dağıtılıyor. Türkiye'de reyting ölçümü ve sonuçlarına uzanan süreç şu şekilde işliyor. İzlenme oranlarını ölçecek firma ihaleyle seçiliyor. Bu firma ellerindeki ölçüm cihazlarını belirlenen evlere takarak o cihazlar üzerinden düzenli olarak her akşam izlenme verilerini alıyor.
YURTDIŞINDAN GELİYOR
Deneklerin hangi evlere konulacağını ise bir başka bağımsız firma belirliyor. Denek evlerden gelen veriler yurtdışına gönderiliyor ve orada analize tabi tutularak yeniden reyting ölçüm şirketine gönderiliyor. Ölçüm şirketi reyting oranlarını açıklıyor. Oranlara göre en çok hangi programın izlendiği belli oluyor ve hangi program ne kadar fazla izlendiyse o kadar fazla reklam geliri elde ediyor. Bu izlenme oranlarına göre başarılı olan yapımlar yayın hayatına devam edebilirken başarısız olan programlar yayından kaldırılıyor.
AGB'Yİ ELEŞTİREN REYTİNGİ KAPTI
Operasyonla skandalın bir başka boyutu daha gün yüzüne çıktı. Reytingi düşük olan yapımcı, ne zaman AGB'yi eleştirse o hafta o yapımcının reytinglerinin yükseldiği belirlendi. Bu durum, sadece denekler üzerinde değil aynı zamanda makinelerden gelen veriler üzerinde de oynandığı izlenimini doğurdu. Savcılığın bu şüpheler üzerine AGB başta olmak üzere çeşitli isim ve şirketlerin bilgisayarlarında detaylı inceleme istediği öğrenildi.
OPERASYON LİSTESİNDE KİMLER VAR?
Reyting usulsüzlüğüne ilişkin başlatılan operasyona bir çok ünlü ismin adı karıştı. İşte o isimler ve ilginç bağlantıları:
Can TANRIYAR: Televole'nin yapımcısı. Halen Uçankuş isimli magazin sitesinin sahibi. Fox TV'de "Uçankuş" ve "Arım Balım Peteğim" isimli magazin programlarını yapıyor. Denek listelerinin elinde olduğu iddia ediliyor.
İlker İNANOĞLU: Erler Film Yapım şirketinin sahibi. Sinema ve dizi oyuncusu. Arka Sokaklar dizisinde oyunculuk yapıyor. Denek listelerinin elinde olduğu iddia ediliyor
Kerem ÇATAY:Ay Yapım'ın sahiplerinden. Denek listesinin gönderildiği kişiler arasında. Fatmagül'ün Suçu Ne, Aşk-ı Memnu, Ezel, Yaprak Dökümü, Kuzey Güney dizilerinin yapımcısı.
Fatih AKSOY: MED yapım isimli şirketin İcra Kurulu Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı. Denek listesinin gönderildiği kişiler arasında. Adını Feriha Koydum, Umutsuz Ev Kadınları, Doktorlar, Karadağlar dizilerini yapımcısı.
Erol AVCI: TMC Yapım'ın sahibi. Denek listesinin gönderildiği kişiler arasında. Binbirgece, Hırsız Polis, Bizim Yenge, Bir İstanbul Masalı dizilerinin yapımcısı.
Timur SAVCI: Tims Yapım'ın sahibi. Denek listesinin gönderildiği kişiler arasında. Muhteşem Yüzyıl, Kavak Yelleri, Küçük Sırlar dizilerinin yapımcısı.
İsmail Hayri CEM: Türkiye'nin ilk Tv reyting ölçüm şirketi olan AGB Anadolu'yu kurdu. Halen AGB Nielsen firmasında gelişmekte olan pazarlardan sorumlu genel müdür olarak çalışıyor. Cem'in denek seçimlerine bizzat müdahale ettiği ve anketler yaptırarak beğenmediği denekleri listeye koydurtmadığı öne sürülüyor
Celal Orçun KÖKTUNA: Reyting ölçüm şirketi TNS Piyasa Araştırma Danışmanlık ve Ticaret A.Ş. de yönetici."Ticari Sırrın İfşası, Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Ele Geçirme ve Haksız Rekabet" eyleminin şüphelisi. Köktuna aynı zamanda reyting ölçüm şirketi AGB'nin eski yöneticisi. Denek listelerini yapımcı kişilere sızdırdığı teknik takibe takıldı.
Hilmi BERKÖZ: AGB Nielsen şirketinde üretim müdürü. Reyting oranlarını belirleyen denek bilgilerinin üçüncü şahıslara ulaştırılması ile alakalı olarak şüpheli. Berköz aynı zamanda denek listelerinin belirlenmesinden sorumlu olan OTS firmasının ortaklarından.
Selçuk ÇOBANOĞLU: Yapımcı ve aynı zamanda iş adamı. Reyting oranlarını belirleyen denek bilgilerinin üçüncü şahıslara ulaştırılması, deneklere menfaat teklif etmek ve Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülmekte olan "denek listelerinin deşifre edilmesi" olayının şüphelisi.
Craig JHONSON: AGB Nielsen şirketinde genel müdür olarak görev yapmakta. 2009 yılında Arzu Eder'in yerine genel müdür olarak görev yapmaya başladı. Reyting oranlarını belirleyen denek bilgilerinin üçüncü şahıslara ulaştırılması ve reyting yolsuzluğu suçları ile alakalı olarak şüpheli.
Mehmet Teoman GÜRMEN: AGB Nielsen isimli firmada Satış ve Pazarlama Direktörü. Reyting oranlarını belirleyen denek bilgilerinin üçüncü şahıslara ulaştırılması ile alakalı olarak şüpheli.
"GERÇEKLER AYDINLATILSIN"
HALİL ERGÜN:
Artık bu işler doğru dürüst olsun
Herkesin günahı boynuna. Bizim diziye de katliam yapıldı. Çok iyi bir diziydi. Yeni bir düzen gelsin. Artık bu işler doğru dürüst olsun. Birkaç kişinin elindeyse bu motivasyonlar çok haksızlık olmuş olur.
NEBAHAT ÇEHRE
Çalıştığım şirketlerin dürüstlüklerine inanıyorum
Benim çalıştığım şirketler Ay Yapım, Gold Film olsun bunlar dürüstlerdir diyemem ama ben dürüstlüklerine inanıyorum. Eğer yapılırsa da hoş değil. Nerede sahtekârlık yapılırsa ayıplarız.
OKTAY KAYNARCA:
Bu işe bulaşanlar cezasını çekmeli
Böyle bir şey varsa, kim bu işe bulaştıysa herkes cezasını çekmeli. Babamda olsa cezasını çekmeli. Bu işte çalışan insanların emeği, zamanı ve kariyer planlaması çalınmıştır.
OKAN BAYÜLGEN
Güzel günler göreceğiz çocuklar
Devletin, milletin en temel kurumları sorgulandı, bir ölçüm şirketi sorgulanmadı. Ne zaman AGB ile ilgili bir şeyler söylesem reytinglere korkarak bakıyorum. Yeni bir düzen kurulacak. Haklıdan yana! Güzel günler göreceğiz çocuklar.
MUSTAFA ALTIOKLAR
Manipülasyon yapıldığını duyuyorduk
Benim de şüphelerim vardı. Manipülasyon yapıldığına dair duyumlarımız her zaman var. Ama kanıt yok ortada. Temizlenirse böyle mühim bir mesele Türk televizyonu müdafi kalacaktır.
AYDAN ŞENER:
Birçok insanın ekmeğiyle oynanıyor
Böyle bir yolsuzluk varsa çözülsün. Bu yüzden birçok insanın ekmeğiyle oynanıyor. Zaten bu reyting sistemini çok sağlıklı bulmuyorum. İnşallah başarılı bir uygulama olur da herkes hakettiği reytingi alır.
BUGÜN