Her yıl Ramazan ayında artan umre ziyaretleri bu sene referanduma göre şekilleniyor.
Umre vazifesini yapmak için kayıt yaptıranlar dönüşlerini 12 Eylül öncesine göre ayarlıyor. Aynı durum Ramazan Bayramı tatili rezervasyonlarında da geçerli. Bayramın ilk üç günü yüzde 100'lük doluluk oranına ulaşan otellerde referandum günü yerli turist kalmıyor.
Ramazan Bayramı için rezervasyon yaptıranlar, tatillerini referandum tarihine göre ayarlıyor. Türkiye'de bu yıl bayramda paket turlarla yaklaşık 50 bin kişinin tatile gitmesi öngörülüyor. Bunların yüzde 10'unu taşımayı planlayan Pronto Tour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, tatile çıkanların yüzde 60'ının 12 Eylül sabahı dönüp referandum için oy kullanabilecek şekilde organize olduğunu söyledi. Jolly Tur İç Turizm Müdürü Murat Bayındır ise referandumun tatilin son gününe denk gelmesi sebebiyle talepte azalma olmadığını, bazı misafirlerin bayram döneminde 9-12 Eylül periyodu yerine tatillerini 8-11 Eylül periyoduna göre ayarladığını aktardı. Yetkililer, tüm bunların tur fiyatlarında yüzde 40'a varan gerilemeler yaşanmasına yol açtığına dikkat çekti.
Tatil amaçlı düzenlenen turların yanı sıra özellikle Ramazan'da yoğunlaşan umre ziyaretleri de referandum sebebi ile yeniden yapılandırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı yetkilileri 2010 yılı Ramazan ayı umre programını referandum tarihini dikkate alarak planlamaya gayret gösterdiklerini açıkladı. Türk Hava Yolları ile Suudi Arabistan Hava Yolları'ndan buna göre uçak talep edildiğini bildiren yetkililer, 11 Eylül sonrasında ne kadar kişinin umreden döneceğine dair bilgi vermekten ise sakınıyor. Yetkililer, temmuz sonuna kadar Diyanet İşleri Başkanlığı umre organizasyonuna 144 bin 531, A Grubu Seyahat Acenteleri organizasyonuna ise 106 bin 595 kişinin kayıt yaptırdığını aktardı.
DÖNÜŞLER 12 EYLÜL'E GÖRE ayarlanıyor
İspa Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Hilmi Karaduman, referandum sebebiyle bu yıl hazırladıkları paket turlara katılım sayısında yüzde 75 azalma yaşadıklarını söyledi. Geçen yıl 200 kişilik paket tur gerçekleştirdiklerini belirten Karaduman, "Rakam bu yıl 50'ye geriledi." dedi. Genel anlamda umre ziyaretlerinin mart, nisan ve mayıs aylarına kaydığı bilgisini verdi. Her yıl binlerce vatandaşın umre ziyaretlerini organize eden İklim Tours yetkilileri ise kendi müşterilerinde referandum sebebi ile gözle görülür bir azalma olmadığını belirtiyor. Bu yıl toplamda 200 bine yakın vatandaşın umreye gideceğini, bunun 80 bininin Ramazan umresi gerçekleştireceğini belirten İklim Tours yetkilileri, ziyaretçilerin büyük çoğunluğunun dönüşlerini referanduma göre ayarladığını ifade etti.
Nüans Turizm Genel Müdürü Fehmi Çalışkan ise müşterilerini 12 Eylül'de gerçekleştirilecek referanduma göre ayarladıklarını söyledi. "Referandum kararı alındığında hemen Hac Umre Departmanı çalışanlarımızla bir toplantı gerçekleştirdik. İki paket programımız oy kullanamayacak durumdaydı. Vize için Suudi Arabistan'ın son tarih dediği 5 Ağustos öncesinde kayıt durumlarını inceledik. Referandum günü gelen yolcularımızdan ve ondan sonrakileri tek tek arayarak 'siz bu tarihler arasında umreye giderseniz oy kullanamayacaksınız, sizi daha erken bir tarihe alabilir miyiz?' diye sorduk. Bizi kıran olmadı. Hatta teşekkür ettiler. Hatırlattığımız için bize minnettar kaldılar. Yaklaşık 50 kişi bu şekilde oy kullanabilecek duruma geldi." dedi.
Bera Otel yetkililerinden Kazım Öztoklu, referandumun gerçekleştirileceği gün otellerindeki misafirlerin yüzde 30'unun oy kullanmak için evine döneceğini söylüyor. "9-10-11 Eylül'de oteldeki doluluk oranı yüzde 100'e yakın, referandum günü bu oran bir anda yüzde 70'lere düşüyor." dedi. Clup Familya Genel Müdürü Ruhat Ülgen Cengiz de kendi otellerindeki doluluk oranlarının 11 Eylül'e kadar yüzde 50'lerde olacağını, referandum günü ise bu oranın yüzde 20'ye düşeceğini söyledi. Misafirlerinin kendilerini referanduma göre ayarladığını ifade eden Ülgen, "Otelimizde kalan yüzde 20'lik kısmın büyük kesimi de gurbetçi. Yani oylarını havaalanlarında kullandılar." dedi.
Kanaat önderleri: Oy kullanmamak vebaldir
Referandum sürecine kanaat önderleri de 'evet' diyeceklerini beyan ederek destek vermişlerdi. "Milletimizin istikbali için referandum desteklenmeli." diyen Fethullah Gülen Hocaefendi, siyasi hesapların bir kenara bırakılarak referandumda oy kullanılması gerektiğini vurgulamıştı. Türkiye'nin sevilen kanaat önderlerinden Abdullah Büyük Hocaefendi de referandumu ülkenin geleceği için çok önemsediğini belirterek, her vatandaşın 12 Eylül'de sandığa giderek 'evet' demesi gerektiğini vurgulamış, "Umre için bile olsa referandumda oy kullanmamak büyük vebaldir." demişti. Mehmet Kırkıncı Hocaefendi ise, "'evet' demek insanî ve vicdanî bir borçtur." derken, Timurtaş Hocaefendi'nin eşi Mevlüde Uçar, o dönemi unutamadığını belirterek, "Acılar bir daha yaşanmasın diye 'evet' diyeceğim." demişti.