Bugüne kadar yolcu başına 35 kilo yükü kabul eden Rusya, Laleli esnafının kargo ile gönderdiği eşyaları bile iade etmeye başladı. Rusya, “Belirlenen sınır deliniyor, buna göz yumamayız.” derken, Türkiye gümrükteki yığılma sebebiyle esnafın kargoya yöneldiğini vurguluyor. Zor durumda kalan Laleli'deki 7 bin esnaf ise “İki ay önce 35 kiloyu geçen malzemeden vergi alınacağı bildirildi. Ancak 5-10 kiloluk şahsî eşyalar gümrüğe takılıyor. Bu ani değişiklikle büyük zarara uğradık.” değerlendirmesini yapıyor. Laleli'den yapılan 3,5 milyar dolarlık ihracatın yaklaşık 2,5 milyar doları bavul ticaretinden elde ediliyor. Rusya'ya kayıtlı ihracata hazırlanan esnaf, pazarı Çinli firmalara kaptırmaktan endişe ediyor. Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Ayhan Karahan, gelinen noktayı, “Bavulun kilidini açacak anahtar yok.” sözleriyle özetliyor. 1 Ocak 2007'den itibaren yolcu beraberi eşya limitinin 15 kg'a çekileceğine işaret eden Karahan, firmaların yeni şartlara uyum sağlaması gerektiğini söylüyor. “Rusya'nın 125 milyar dolarlık ithalat pastasından pay alabilmek için ticareti dış ticaret boyutuna dönüştürmek lazım.” diyor. Rusya, iki yıldır gümrük kurallarını değiştiriyor. Yolcu beraberi eşyayı 1 Mart 2006'dan itibaren 35 kiloya indiren Moskova, mal gönderim süresini de bir haftadan bir aya çıkarmıştı. Kararın ardından sınırı aşan yüklerden yüzde 30 Gümrük Vergisi tahsil edilmeye başlandı. İki hafta sonra gümrüklerde otomasyona geçecek olan Rusya, yılbaşından itibaren de yolcu beraberi yük miktarını 15 kiloya düşürecek. Bavul ticaretine getirilen kısıtlamaların ardından 2004'ü önceki yıllara göre 2 milyar dolar kayıpla kapatan Laleli esnafı da çıkış yolu arıyor. Bunlardan biri, Moskova'nın çıkardığı zorlukları Rusya'da şirket kurarak aşmak. Bavulla satış yapanlar 5-6 kişilik gruplar oluşturarak, ‘dış ticaret' firması kuruyor. Amaç, ticaretin şirketler üzerinden gerçekleştirilmesini sağlamak. Laleli esnafına, "Bavul ticaretinin bitmiş olması iki ülke arasındaki ticaretin bittiği anlamına gelmiyor." diye seslenen Karahan, sistemli dış ticaret yapmak için birleşme çağrısında bulunuyor. Lalelili işadamlarının dernek başkanı Karahan, Rusya'nın 125 milyar dolarlık ithalat yaptığına dikkat çekerek, "Rusya sözlüğünden bavul ticaretini çıkardı. Geçiş döneminde sıkıntı olacaktır; ama yol bitmeden biz kendi alternatifimizi oluşturmalıyız." tespitini yapıyor. Bu konudaki ilk adımı kot kumaşı üreticileri (denimciler) attı. Geçen yıl 10 denim firması bir araya gelerek Rusya'ya mal gönderdi. Karahan, Rusya'da ofis açmaya yönelik teşviklerin artacağını belirterek, "Ortak şirket kurarak Laleli bir anlamda bu ülkeye taşınacak. Başka da bir çözüm yolu görünmüyor." diyor. Hükümetin bu aşamada devreye girip sorunu çözmesi gerektiğine dikkat çeken Denimder Başkanı Nedim Özbek'e göre Laleli çökerse ticarette bütün Doğu Bloku kaybedilir. Kargo ve bavul ticaretinde yaşanan sıkıntının arkasında Rusya'nın gümrüklerini kontrol altına alma girişiminin yattığını kaydeden Özbek, Moskova'nın bu sistemi yerleştirmekte çok zorlanacağını ifade ediyor. "Rus halkı bile henüz bunu bilmiyor." diyen Özbek, çözümün işletmelerin bir araya gelerek Rusya'da şirketleşmeye gitmeleriyle mümkün olacağını dile getiriyor. Kendilerinin geçtiğimiz yıl böyle bir girişimde bulunduklarını anlatan Özbek, firmaların desteklerini çekmesiyle projenin yarım kaldığı bilgisini veriyor. İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Başkan Vekili Yaşar Acar, geçtiğimiz yıl da benzer sıkıntıların yaşandığını belirterek, gümrüklerde 60 bin çuval biriktiğini söylüyor. Acar, "Geçen yıl Dış Ticaret Müsteşarlığı devreye girerek sorun çözülmüştü. Firmalara da bu ticaretin normal hale dönüştürülmesi yönünde uyarı yapılmıştı. Ancak esnaf gerekli hassasiyeti göstermedi. İki ülke arasındaki ticaretin bu tarz devam etmesi sağlıklı ve mümkün değil. Bu işin normal ticarete dönmesi lazım." tespitinde bulunuyor. İstanbul Tekstil Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Başkanı İsmail Gülle'ye göre Moskova'nın amacı iki ülke arasındaki ticareti ‘kayıtlı' sisteme geçirmek. Laleli'de bu dönüşüme ayak uyduran firmalar olduğunu kaydeden Gülle, bavuldaki düşüşe rağmen Rusya'ya ihracatta yüzde 40'a varan artış yaşandığına dikkat çekiyor