İSTANBUL (CİHAN)- Tütün kontrolü savunucuları, halkın sağlığının korunması için en iyi uygulama olarak görülen sigaralardaki "düz paket" uygulamasının Türkiye'de başlatılması için acil çağrıda bulundu. Pek çok gencin sigara paketlerinin cazibesine kanarak sigaraya başladığını belirten Sağlık Enstitüsü Derneği, milyonlarca insanın sağlığı açısından bir an önce "düz paket" uygulamasının getirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Dünyanın birçok ülkesinde bu uygulamanın başladığını belirten dernek, Avustralya'da tütün ürünlerinde düz paket uygulamasında ikinci yılı tamamlandığını, İrlanda'nın düz paketi yasalaştıran ilk Avrupa ülkesi olduğunu belirtti. İngiltere'nin yasayı parlamentodan geçirmek üzere olduğunu, Norveç, Fransa ve Hindistan'ın da hazırlık çalışmalarını sürdürdüğü bilgisini verdi. Türkiye'nin ise bu konudaki çalışmaları sürüyor.

Geçtiğimiz günlerde düzenlen "Düz Paket" çalıştayı, Sağlık Enstitüsü Derneği'nin ev sahipliğinde, Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Yürütme Kurulu üyeleri ile tütün kontrolü uzmanları ve hukukçularının katılımıyla gerçekleşti. Programda konuşan uzmanlar, bilimin insanlık yararına keşfettiği yöntemlerin ancak yasa koyucular tarafından halka sunulabileceği konusunda birleşerek, sigarada düz paket uygulamasının ivedilikle kanuna dönüştürülmesini talep ettiler.

Programda konuşan Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Başkanı Doç. Dr. Özen Aşut, düz paket uygulaması ile tütün ürünlerinin çekiciliğinin ve cazibesinin azaltılması gerektiğini söyledi. Aşut, "Mevcut sağlık uyarılarının dikkat çekiciliğinin ve etkinliğinin arttırılması, ürün ve ürün paketlerinin bağımlılık ve sağlık zararları hakkında yanlış yönlendirmelerinin önüne geçilmesi zorunludur." dedi. Sağlık Enstitüsü Derneği üyesi ve Halk Sağlığı uzmanı Prof. Dr. Dilek Aslan, tütün ürününün paketlenmesinin tütün endüstrisinin ürün tanıtımı için son derece önemli bir araç olduğuna değindi. Aslan, "Bir başka ifadeyle, endüstri açısından en önemli reklam aracı, endüstrinin hedef kitlesi ile olan iletişim yolu olarak kabul edilmelidir. Dolayısıyla, her bir tütün ürünü için "özgün" olan bu uygulama ile mücadele etmek gerekir" dedi.

Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, toksik bir madde olan sigaranın parlak renkli paketlerde satılmaması gereği dünya tıp otoriteleri tarafından 1980'li yıllarda ortaya konduğunu ifade etti. Dağlı, "Sigara endüstrisi en çok korktuğu bu uygulamayı, yasa süreçlerine engel olarak, politikacıları sindirerek, 30 yıl boyunca soğutmuştur. Otuz yıldır yasalar yapılamadığı için birçok genç cazip bulduğu paketleri almış, milyonlarca kişi ölmeye devam etmiştir. Bu yasa halkımızın hakkıdır ve talebimizdir." diye konuştu. Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi hukuk danışmanı Av. Turgut Kazan ise "Sağlık hakkı en temel insanlık hakkıdır. Böyle bir hak her türlü ticari hakkın üzerindedir, böyle bir yasa ülkemiz ve uluslararası kanunlar ile uyumludur" dedi.

T.C. Devleti olarak taraf olduğumuz Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi ile 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun tütün ürünlerinin reklamlarına izin vermemektedir.

Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu'nun 30/01/2014 tarihli ve 2014/2 saylı Raporu'nda sigara tüketiminin özendirilmesinin önlenmesi açısından "düz paket" uygulamasına geçilmesinin yararlı olacağı değerlendirilmektedir.

Onuncu Kalkınma Planı'nda "Tütün kullanımı ile mücadele gibi sağlıklı hayata yönelik program ve eylem planları uygulanmaya başlanmakla birlikte, bu programların geliştirilmesi ve uygulamada etkinliğin artırılması gerekmektedir" ifadesi yer almaktadır.
Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı'nda ise 2015 yılında düz paketi yasalaştırma hedefi konmuş olup, Eylem Planı'nda yer alan hedef ve stratejilerin sorumlu kurum ve kuruluşlarca gerçekleştirilmesi 27/01/2015 tarihli ve 29249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Başbakanlık Genelgesi'nde özellikle vurgulanmıştır
CİHAN