Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 2015 yılı Sanayi Kapasite Raporu verilerini açıkladı. Buna göre 2014 yılında 71 bin 825 olan kapasite rapor sayısı, 2015 yılında yüzde 0,85 artışla 72 bin 433 oldu. Bu raporların ait olduğu üretim tesislerinin yüzde 37,33'ünde 1 -9 arasında, yüzde 47,04'ünde 10 -49 arasında, yüzde 7,57'sinde 50-99 arasında, yüzde 5,65'inde 100 -249 arasında, yüzde 2,42'sinde ise 250'den fazla çalışan bulunuyor.

2015 yılında sanayi kapasite raporuna sahip tesislerde toplam çalışan sayısı önceki yıla göre yüzde 3,64 artışla 2 milyon 947 bin 254 oldu. Bu tesislerde 2014 yılında toplam çalışan sayısı 2 milyon 843 bin 679 iken 2015 yılında yüzde 3,64 artışla 2 milyon 947 bin 254 olarak gerçekleşti.

Toplam çalışanların yüzde 4,86'sı 1 -9 çalışan bulunan tesislerde istihdam edilirken, yüzde 26,69'u 10 -49, yüzde 13,10'u 50-99, yüzde 21,28'i 100 -249, yüzde 34,07'si ise 250 ve daha fazla çalışanı bulunan tesislerde istihdam edildi.

Geçerli raporlara göre istihdamın en fazla olduğu ilk beş il sırası ile İstanbul (662 bin 524), Bursa (248 bin 918), İzmir (193 bin 240), Kocaeli (178 bin 538) ve Ankara (164 bin 753) oldu. En az çalışan bulunan son beş il sırası ile Ardahan (346), Bayburt (355), Tunceli (601), Hakkâri (730) ve Iğdır (811).

2014-2015 döneminde KOBİ ölçeğindeki sanayi firmalarının istihdamdaki payı yüzde 67'den yüzde 65,9'a gerilerken, büyük firmaların payı yüzde 33'den yüzde 34,1' yükseldi.

2014 ile karşılaştırıldığında 2015'de sanayide en çok yeni istihdam üreten şehirler; Çankırı (yüzde 20), Aksaray (yüzde 18), Bingöl (yüzde 18), Kilis (yüzde 14), Kocaeli (yüzde 10).

2014 ile karşılaştırıldığında 2015'de sanayide yeni istihdam artışı en az şehirler; Şırnak (yüzde -30), Bayburt (yüzde -13), Muş (yüzde -13), Tunceli (yüzde -13), Hakkâri (yüzde-11).

Bölgeler bazında en çok yeni sanayi istihdamı artışı; Batı Anadolu (yüzde 6,4), Doğu Marmara (yüzde 6,1) ve Batı Marmara (yüzde 4,5) bölgelerinde gerçekleşti.
Yeni sanayi istihdamı artışının en az gerçekleştiği bölgeler; Ortadoğu Anadolu (yüzde -1,1), Kuzeydoğu Anadolu (yüzde -0,4) ve Batı Karadeniz (yüzde 0).

2015 sonu itibariyle sanayi tesislerinde en çok mühendis İstanbul'da çalışıyor. İstanbul'da çalışan 21 bin 681 mühendise karşılık, Ankara'da 17 bin 696, Kocaeli'nde 11 bin 741, Bursa'da 10 bin 056, İzmir'de 8 bin 402 mühendis sanayi tesislerinde istihdam edildi.

Toplam çalışanların yüzde 3,90'ını mühendis, yüzde 4,28'ini teknisyen, yüzde 7,04'ünü usta, yüzde 72,80'ini işçi, yüzde 10,91'ini idari personel ve yüzde 1,07'sini diğer personel (geçici, mevsimlik vb.) oluşturdu.

SANAYİ TESİSLERİNDE ORTALAMA 41 KİŞİ ÇALIŞIYOR

2015 sonu itibariyle sanayi tesislerinde ortalama 41 kişi çalışıyor. 2015'de sanayi tesislerindeki ölçek büyümesi devam etti. Sanayi tesislerinde ortalama çalışan sayısı 2013'de 39, 2014'de 40 iken, 2015'de 41'e yükseldi. Sanayi tesisi başına en çok çalışanı olan il Zonguldak (89). Daha sonra sırası ile Kırklareli ve Karaman (87'şer), Tekirdağ (82), Kocaeli (79) illeri geldi.

2015 döneminde eminde; yüksek teknoloji kapsamındaki sanayi tesislerinin oranı yüzde 1,6'dan yüzde 1,7'ye, Orta-Yüksek teknoloji kapsamındaki sanayi tesislerinin oranı yüzde 21,3'den yüzde 21,8'e, Orta-Düşük teknoloji kapsamındaki sanayi tesislerinin oranı yüzde 40,5'den yüzde 31,9'a, Düşük teknoloji kapsamındaki sanayi tesislerinin oranı yüzde 35,4'den yüzde 44,6'ya şeklinde değişti. Sanayide teknolojik yapı Orta-Düşük teknoloji yoğun olarak 2015'de devam etti.

2015 yılı sonu itibariyle en çok kapasite raporu 'Gıda Ürünleri İmalatı' konusunda yapıldı. En çok kapasite raporu yüzde 11,52 oranında 'Gıda Ürünleri İmalatı' faaliyet grubunda düzenlendi. Daha sonra en çok kodlanan faaliyet grupları sırası ile 'Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)' yüzde 10,78, 'Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı' yüzde 8,27, 'Tekstil ürünlerinin imalatı' yüzde 7,99, 'Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı' yüzde 7,16 oranlarında gerçekleşti.

En az kapasite raporu düzenlenen son beş faaliyet grubu; 'Ormancılık ile endüstriyel ve yakacak odun üretimi (yüzde 0,004)', 'Ham petrol ve doğal gaz çıkarımı (yüzde 0,01)', 'Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği (yüzde 0,02)', 'Diğer hizmet faaliyetleri (yüzde 0,03)' ve 'Tütün ürünleri imalatı (yüzde 0,03)' olarak sıralandı.

EN ÇOK RAPOR İSTANBUL, EN AZ BAYBURT'TAN

2015 dönem sonu itibariyle en çok Sanayi Kapasite Raporu İstanbul, en az Bayburt'ta düzenlendi. En çok kapasite raporu düzenlenen ilk beş il sırası ile İstanbul (20.297), Bursa (4.991), Ankara (4.906), İzmir (4.596) ve Konya (2.640) oldu. En az kapasite raporu düzenlenen son beş ile sırası ile Bayburt (25), Ardahan (34), Tunceli (47), Hakkari (51) ve Iğdır (54) oldu.

2015 yılı sonu itibariyle Kapasite Raporlarının 1.344'ü yüksek teknoloji konularında düzenlendi. Geçerli olan Kapasite Raporlarına göre 1.344 Kapasite Raporu yüksek teknoloji ürünleri, 16 bin 983 Kapasite Raporu orta-yüksek teknoloji, 24 bin 906 Kapasite Raporu orta-düşük teknoloji ve 34 bin 798 Kapasite Raporu düşük teknoloji konusunda düzenlendi.

YABANCI SERMAYELİ FİRMALAR

2015 yılı sonu itibariyle 1.351 Yabancı Sermayeli Firma Kapasite Raporu yaptırdı. Yabancı sermayeli firmaların üretim tesislerinin en çok olduğu il Kocaeli (228) oldu. Daha sonra sırası ile İstanbul (206), İzmir (190), Bursa (143) ve Tekirdağ (93) oldu.

Yabancı sermayeli firmaların kapasite raporu yaptırdıkları tesislerin faaliyet grubuna göre ilk beş sıralaması 'Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı (151)', 'Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) (150)', 'Kimyasallar ve kimyasal ürünlerin imalatı (146)', 'Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı (137)', 'Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı (124)' şeklinde oldu.

2015 yılı sonu itibariyle en çok yabancı sermayeli sanayi tesisi olan ülke Almanya. Yabancı sermayeli sanayi tesisleri sayısında 283 adetle Almanya ilk sırada yer aldı. Daha sonra sırası ile Hollanda (160), Fransa (122), İtalya (111), İngiltere (79) geldi. CİHAN