NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, Türkiye’nin Rusya ve Çin’in başını çektiği Şanghay Beşlisi’ne katılması önerisiyle ilgili konuştu. İstanbul’da Erdoğan’la görüşme yaptıklarını belirten Stoltenberg, “Erdoğan açık bir şekilde NATO’ya güçlü bağlılığını ifade etti” dedi. Erdoğan geçen pazar, “Şangay Beşlisi içerisinde Türkiye niye olmasın?’ diyorum. Bunu sayın Putin’e olsun, Nazarbayev’e olsun, şu anda Şanghay Beşlisi’nin içerisinde olanlara da söyledim” diye konuşmuştu. Ayrıca Ankara, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alınması için görüşmelerin devam ettiğini söylemişti.
‘Şanghay Beşlisi’ne göz kırpan Erdoğan, Stoltenberg’e NATO’ya bağlılığını anlatmış
Hürriyet’ten Serkan Demirtaş’a konuşan Stoltenberg, İstanbul’da düzenlenen NATO toplantısında Erdoğan’la görüştüğünü söyledi: “Erdoğan çok açık bir şekilde NATO’ya ve kollektif savunma kurallarıma güçlü bağlılığını ifade etti. Bu Türkiye’nin ve tüm Avrupa’nın güvenliği açısından çok önemli. Türkiye’nin hiçbir şekilde bu ortak savunma anlayışını ve NATO birliğini zayıflatacak bir şey yapmayacağından eminim.”
5’inci Madde’yi işaret etti
Türkiye’nin hem NATO’ya üye olup, hem de Şanghay Beşlisi’ne girip giremeyeceğine dair soruya NATO şefi, 5’inci Madde’yi referans göstererek yanıt verdi ve Türkiye’nin bir tehdit karşısında NATO ülkeleri tarafından savunulma hakkından mahrum kalacağını ima etti.
Stoltenberg 5’inci Madde’ye şu sözlerle açıklık getirdi: “Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 5’inci Maddesi gereğince NATO, bir saldırı veya saldırı tehdidine karşı üyelerini savunmaya ve bu amaçla, bir üyesine yapılacak saldırının tüm üyelerine yapılmış varsayılacağı ilkesine dayanan bir örgüt. 5’inci madde şöyle: ‘Taraflar, Kuzey Amerika’da veya Avrupa’da kendilerinden birine ya da daha fazlasına yöneltilecek silahlı bir saldırının, hepsine yönelmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir saldırı olursa, BM Yasası’nın 51’inci Maddesi’nde tanınan bireysel ya da kollektif öz savunma hakkını kullanarak her birinin, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerleri ile uyum içinde, silahlı güç kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak, saldırıya uğrayan taraf ya da taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır.“
Stoltenberg, Türkiye’nin Rusya’dan almayı düşündüğü hava savunma sistemine de değindi. Üye ülkelerin ne tür ekip satın alacağı ya da yatırım yapacağının ‘kendi bilecekleri iş’ olduğunu belirten NATO şefi, “Ama biz her zaman alınacak ekipmanların tüm NATO üyeleri arasında birlikte işlerlik (interoperability) esasına uygun olmasına odaklanırız. Benim bu konuyla ilgili (Türk yetkililere) mesajım budur” diye konuştu.