Savaşların korkutan 'gizli' bilançosu

Dünya genelinde 1955 ile 2003 arasındaki savaşlarda ölenlerin sayısının şimdiye dek açıklanan sayıdan 3 kat fazla olabileceği bildirildi.
ABD'nin Seattle kentindeki Washington Üniversitesinden araştırmacılar, bu dönemde 5,4 milyon kişinin öldüğünün tahmin edildiğini, bu sayının şimdiye dek duyurulandan 3 kat fazla olduğunu belirttiler. Uzmanlar, elde ettikleri bulguların, insanların sadece savaş sırasında değil bulaşıcı hastalıklar gibi savaşın yol açtığı dolaylı nedenlerden de öldüğünü gösterdiğini söylediler. Ziad Obermeyer başkanlığındaki araştırmacılar yeni bir yöntem kullanarak, 50 yıllık dönemde 13 ülkede görgü tanıkları ve basından alınan verileri Dünya Sağlık Örgütü'nün savaşlar sona erdikten sonraki barış döneminde topladığı verilerle karşılaştırdı. Böylece sıcak savaş dönemindeki veri toplama sorunları engellenmiş ve ölü sayısının abartılmasının önüne geçilmiş oldu. Araştırmacıların bazı ülkeler için bulduğu sayı genellikle referans alınan İsviçre'deki Uppsala Üniversitesi ve Oslo'daki Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün sayılarından yüksek çıktı. En büyük farkın Bangladeş'te olduğunu belirten araştırmacılar, 50 yılda Bangladeş'te 58 bin yerine 269 bin kişinin öldüğünün tahmin edildiğini vurguladı. Zimbabve'deyse daha önce 28 bin olduğu tahmin edilen ölü sayısının 130 bin olduğu belirtilirken, bu sayıların Uppsala ve Uluslararası Barış araştırmaları Enstitüsünün duyurduğundan neredeyse 5 kat fazla olduğuna dikkat çekildi. 1955-2003 arasında, başta Fransa ve ABD ile yapılan savaşlarda olmak üzere Vietnam'da yaşamını yitirenlerin sayısının 3,8 milyon olabileceğini belirten araştırmacılar, bu sayının daha önce açıklanandan 2 kat fazla olduğunu ifade etti. Bosna, Gürcistan ve Laos'daki savaşların sanılandan daha fazla can aldığı belirtilirken, en kanlı dönemin 1965-74 olduğuna ve bu dönemdeki savaşlarda her yıl 205 bin kişinin yaşamını yitirmiş olabileceğine dikkat çekildi. Araştırmacılar, Sri Lanka'da ölü sayısının 215 bin, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeyse 7 bin olduğunu tahmin ediyor. Araştırmada Irak'ta ölenlerin sayısında da anlaşmazlıklar olduğu, bazı araştırmaların bu ülkede ölenlerin sayısının Amerikan ordusunun açıkladığından 10 kat fazla olduğunu gösterdiği belirtildi. Araştırmayı yorumlayan New York'taki Columbia Üniversitesi'nden Profesör Richard Garfield'e göreyse bu yeni tahminler bile gerçek ölü sayısının altında olabilir. Araştırma İngiliz Tıp Dergisi'nde yayımlandı.
20 Haziran 2008 09:31
DİĞER HABERLER