Uzun bir maratonun ardından açıklanan SBS sonuçları, binlerce öğrencinin hayatına yön verecek. Bu senenin bir telafisi olmayacağı için tercih hatalarından kaçınmak ve uyarılara kulak vermek gerekiyor.
Bu dizide SBS ile ilgili tüm sorunların cevaplarını bulacaksınız: En çok yapılan tercih hataları; Anadolu lisesi mi, fen lisesi mi? Ölü tercihler ne demek ve merak edilen diğer sorular...
Seviye Belirleme Sınavı (SBS)'na hazırlanan ve iyi bir liseye girmek isteyen bir öğrenci ve ailesi, tercih döneminde dikkatli olmalı. Çünkü yapılacak bir hata, istenilen okulun kazanılamaması sonucunu doğuracaktır. Öğrencinin puanı ne olursa olsun istediği, hayal ettiği, beklentilerini karşılayacağı bir okula yerleşebilmesi için doğru tercih yapabilmesi çok önemlidir. Peki, sınavlara hazırlık sürecinin en önemli aşamalarından biri olan tercihleri bilinçli ve doğru bir şekilde yapabilmek için nelere dikkat etmek gerekir?
SBS'de tercihler, sınav sonuçları açıklandıktan sonra 9-20 Temmuz tarihleri arasında bireysel olarak ya da internet aracılığı ile yapılacak. Tercihlerle ilgili gerekli bilgiler ve okulların kontenjanları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu'nda yer alıyor. Hazırlanan bu kılavuz mutlaka dikkatli bir şekilde incelenmeli.
Kontenjan tablolarına nereden bakabilirim?
Tercihlerle ilgili kesin bilgiler, okulların ve programların kontenjan tabloları, kodları
TIKLAYIN
ve
TIKLAYIN
adreslerinde yayınlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu'nda yer alıyor.
Benzer isimli okulları karıştırmayın
Tercihlerde kullanılan okul kodları mutlaka e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu incelenerek yazılmalıdır. Özellikle isimleri benzer olan okulların karışmamasına özen gösterilmelidir. Geçen yılın genel başarı sıralarını ve taban puanlarını baz alın. Öğrencilerin 6., 7. ve 8. sınıfta girdikleri SBS sonuçlarına göre elde edecekleri OYP'ye göre sıralamaları belli olmakta ve aldıkları puana göre il ve ülke genelinde sıralanmaktadır. Dolayısıyla tercih yapılırken öncelikle tercih edilen okulu bir önceki yıl kazanan son adayın genel başarı sırası ve yüzdelik diliminin ardından 1. yerleştirme taban puanları dikkate alınmalıdır.
Ölü tercihlere dikkat edin
Tercihler okula son yerleşen öğrencinin genel başarı sırası, yüzdelik dilimi ve taban puanına göre, öğrencinin istekleri de göz önüne alınarak yüksekten düşüğe doğru yapılmalıdır. Daha yüksek puanlı bir okulu alt tercihlere yazmak ölü tercih olacağından mantıklı bir seçim olmayacaktır.
İlk sıralara idealinizdeki okulları yazın
Tercih listesi hazırlanırken, ilk sıralara idealinizdeki, en çok gitmek istediğiniz, genel başarı sıranızın ve puanınızın biraz üzerindeki okulları, orta sıralara sizin sıranıza en yakın, kazanma ihtimalinizin en yüksek olduğu okulları, son sıralara ise başarı sıraları ve taban puanları daha düşük, garanti okulları yazın. Yapacağınız tüm okul tercihleri sizin girebileceğinizden daha yüksek olursa açıkta kalma ihtimaliniz artacaktır.
Okulların fizikî şartlarını iyi araştırın
Tercih etmeyi düşündüğünüz okullarla ilgili olabildiğince çok bilgi edinmeye çalışın. Okulun fiziki şartlarını, ulaşım şartlarını, öğrenci sayısını, bulunduğu semti, üniversiteye giriş sınavlarında ve diğer önemli sınavlarda elde ettiği başarıları, hazırlık sınıfı olup olmadığını, pansiyon durumunu, öğrenciye sunduğu imkânları öğrenmeye çalışın. Bilgi sahibi olmak daha bilinçli tercih yapmanızı sağlayacak ve yanlış yapma ihtimalinizi azaltacaktır. Özellikle şehir dışından okul tercih edilecekse bu okullarla ilgili mutlaka bilgi alınmalıdır. Bununla ilgili okullarda ya da dershanelerde düzenlenecek programlar, bilgilendirme toplantıları, seminerler değerlendirilmelidir.
Gitmeyeceğiniz okulları yazmayın
Kazansanız bile gitme ihtimalinizin çok düşük olduğu, istemediğiz okulları tercih etmeyin. Tercih listesi hazırlanırken genel başarı sırası ve taban puanının birbirine çok yakın olmamasına özen gösterilmelidir. Aralığı daha geniş tutmak kazanma şansını artıracaktır.
Tercih formunu emin olduktan sonra doldurun
Tercih edilecek okullara karar verildikten sonra hazırlanacak liste önce örnek boş bir tercih formuna yapılmalıdır. Yapılacak değerlendirmeler bu form üzerinde yapılmalıdır. Emin olunduktan ve son karar verildikten sonra "asıl tercih formu" doldurularak tercihler yapılmalıdır. Çünkü tercihler yapılıp onaylandıktan sonra değiştirmek mümkün değildir. Son karar verilmeden önce iyi düşünülmelidir.
Uzman kişilere danışın ve onlardan görüş alın
Tercihler, bu konuda uzman birinin görüşü alınarak yapılmalıdır. Öğrenciye sunulan bu fırsatın çok iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla tercihler yapılırken çok dikkatli olunmalı, uzman kişilerden görüş alınmalıdır.
Bu yıl '2. Yerleştirme'de tercih imkânı da verildi
Bu yıl 2. Yerleştirme döneminde öğrencilere ikinci bir tercih yapma fırsatı verilecek ve 6 tercih daha alınacaktır. 1. Yerleştirme döneminde yapılan tercihlerin değiştirilmesi için bir şans daha olacaktır. 1. Yerleştirme sonucu oluşan taban puanlar da göz önüne alınarak en doğru tercihler yapılmaya özen gösterilmelidir.
[UZMAN GÖZÜYLE] Yeni açılan okullara dikkat! Kontenjanlar arttı
Bakanlık tarafından yayımlanan e-Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu incelendiğinde tercih süreciyle ilgili geçen yıldan farklı olarak iki önemli nokta dikkat çekiliyor. Birincisi bu yıl hem 1. Yerleştirme döneminde hem de 2. Yerleştirme döneminde tercihlerin ayrı ayrı yapılacak olması. Öğrencilere 1. Yerleştirme döneminde yaptıkları tercihlerden tamamen farklı olarak ikinci kez tercih yapabilme şansı veriliyor. Böylece ilk tercihlerde yapılabilecek muhtemel hataların da düzeltilmesi için imkân doğmuş oldu. Diğer yandan 2. Yerleştirme döneminde öğrencilerin tercihlerine göre asil olarak yerleştikleri okulların dışında daha üst tercihlerine yedek yerleştirilecek olmaları da dikkat edilmesi gereken bir konu. Velilerin öğrencilerinin yedek listesinde oldukları okulların boş kontenjanlarını düzenli olarak takip etmeleri öğrencinin bir okula ya da daha üst tercihlerden bir okula yerleşebilmesi için çok önemli.
Tercih döneminde gerçekçi olmak gerekli. Popüler, herkes tarafından çok istenen okullar yerine öğrencinin puanına ve genel başarı sırasına en uygun okulları yazmak kazanma şansını fazlasıyla yükseltecektir. Üst sıralara birkaç tane yüksek puanlı okul yazılabilir ancak yapılması gereken, geçen yılın verileri incelenerek puanınıza ve başarı sıranıza en okulları tercih etmek.
Diğer önemli nokta ise bu yıl kontenjanlarda yapılan önemli artış ve yeni açılan okullar. Kontenjan tablolarını incelediğimizde bu yıl çok sayıda yeni okulun açıldığını görüyoruz. 50 binden fazla kontenjan artışı oldu. Bu da daha fazla öğrencinin kazanma şansı var demek. Peki, yeni açılan okulları tercihlerimizde hangi sıraya koyalım? Yeni okullara ait veri olmadığı için neye göre tercih yapalım? Yeni açılan okulların taban puanı genellikle kendilerine yakın çevrelerde bulunan okulların puanlarına benzer olmaktadır. Dolayısıyla yeni açılan bir okulu yakın çevredeki okulların altında tercih etmek mantıklı olabilir. Ayrıca okulun coğrafi konumu, ulaşım imkânları vb. de göz önüne alınmalı. Merkezi bir konumda olan okulların puanları daha yüksek olabilmekte.
RECEP UYSAL / Anafen Dershaneleri Rehberlik Uzmanı
[SORU-CEVAP]
Tercih döneminde öğrencim şehir dışında. O olmadan da tercih yapabilir miyiz?
Tercihlerle ilgili tüm işlemler öğrencinin TC kimlik numarası kullanılarak öğrenci velisi tarafından yapılabilir ve takip edilebilir. Öğrencinin bizzat bulunması gerekmemektedir.
Tercihlerimi aynı okul türünden mi yapmalıyım?
Tercihlerinizi istediğiniz okul türünden yapabilirsiniz. Bu konuda herhangi bir kısıtlama söz konusu değil. Önemli olan, puanınız ve istekleriniz. Puanınızı, başarı sıranızı ve isteklerinizi göz önüne alarak istediğiniz okul türünden tercih yapabilirsiniz.
Tercih edeceğim okul ya da programlarla ilgili nasıl bilgi sahibi olabilirim?
Tercih etmeyi düşündüğünüz okul ve programlarla ilgili detaylı bilgileri Bakanlık tarafından www.oges.meb.gov.tr adresinde yayınlanan okul tanıtım bilgilerini kullanarak, tercih etmeyi düşündüğünüz okulun web sitesinden bilgi alarak ya da okulu ziyaret ederek, tercih konusunda uzman kişi ve kurumlara başvurarak bilgi sahibi olabilirsiniz.
1. ve 2. Yerleştirme'den sonra boş kontenjan kalırsa onlara başvurabilir miyim?
Fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, Anadolu liseleri, Anadolu öğretmen liseleri ile Anadolu sağlık meslek liselerine yapılan merkezi yerleştirmelerden sonra boş kalan kontenjanlara kesinlikle öğrenci alınmayacaktır. Ancak Anadolu imam-hatip lisesine, Anadolu meslekî ve teknik ortaöğretim kurumları, Anadolu tarım meslek liseleri, tarım meslek liseleri, adalet meslek liseleri, Anadolu tapu ve kadastro meslek lisesine yerleşen öğrencilerin kesin kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra bu okullarda açık kontenjan kalması veya tercih listeleri yayımlandıktan sonra kurum açılması durumunda OYP esas alınarak öğrenci alınacaktır. Dolayısıyla öğrenciler OYP'lerine göre kalan açık kontenjanlara başvurabilirler.
OYP ile hiçbir okula ya da programa yerleşemezsem ne yapmalıyım?
Bu şekildeki öğrencilerin sınavsız öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına kayıt yaptırması gerekmektedir.
Unutmayın!
Öğrencinin yaşı 18'den küçük olduğu için tercihlerden birinci derecede öğrenci velisi sorumlu olacaktır. Dolayısıyla veliler, yapılan tercihlerden haberdar olmalıdır.
Tüm tercih haklarını kullanma zorunluluğu yoktur. Eğer istenirse sadece bir okul tercih edilebilir. Ancak farklı tercihler, kazanma şansını artırır.
Öğrencinin kazanacağı ve okuyacağı lise, üniversite eğitimiyle de direkt bağlantılı olacaktır. Dolayısıyla okulun üniversiteye girişte sağlayacağı avantajlar ve dezavantajlar mutlaka değerlendirilmeli.
1. ve 2. tercih dönemlerinde yapılan tercihler okul tarafından onaylanmadan önce mutlaka kontrol edilmelidir.
Yeni açılan okullara, programlara ya da normal liseden Anadolu lisesine dönüştürülen okullara dikkat edilmelidir.
YARIN: Öğrencinin fikrini almadan tercih yapmayın, En çok sorulan soru: Fen lisesi mi, Anadolu lisesi mi?
TÜM İLGİLİ HABERLER İÇİN TIKLAYIN