Schengen Bölgesi'ne giriş yapacak yolcular için 2022 yılında yürürlüğe girmesi beklenen iki önemli değişiklik olan EES ve ETIAS programları bir yıl ertelendi. Gelişmiş pasaport tarama sistemi ve turistler için 7 euroluk vize ücreti uygulamasının 2022 yılında yürürlüğe girmesi bekleniyordu.
AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarının 2022'den itibaren Schengen Bölgesi'ne giriş yapmak için 7 euroluk bir başvuru formu doldurmaları gerekiyordu.
EES (Giriş - Çıkış Sistemi) ve ETIAS programlarının yürürlüğe giriş tarihlerinin ertelenmesi kararı, Avrupa havaalanlarında personel sıkıntısı, grevler ve yoğun tatil sezonu ile birlikte bir kaosun yaşandığı zamanda alındı.
AB ve Schengen Bölgesi'ne seyahatle ilgili bu iki değişikliğin 2020'de yürürlüğe girmesi planlanıyordu ancak pandemi nedeniyle 2022'e ertelenmişti.
Şimdi EES sisteminin Mayıs 2023'te, ETIAS'ın ise Kasım 2023'te yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Yürürlüğe girecek EES sistemi AB sınırlarında 'gelişmiş pasaport taraması'nı ifade ediyor. Yani pasaportların sadece kimlik bilgileri değil, aynı zamanda giriş - çıkış tarihleri de mercek altına alınacak.
Böylelikle AB vatandaşı olmayanların vize almadan blokta geçirebilecekleri süreyi sınırlayan '90 gün kuralının' uygulanması bu sistemle birlikte daha sıkı şekilde kontrol edilecek.
Bu uygulama, AB vatandaşı olmayan ancak herhangi bir AB ülkesinde oturma izni olan kişileri etkilemiyor.
Kısa adı ETIAS olan Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi, yeni uygulamanın amacını AB'de "güvenliği artırmak ve bloğa yönelik sağlık tehditlerini önlemeye yardımcı olmak" olarak tanımlıyor.
ETIAS sistemi, AB üyesi olmayan ülkelerden gelen örneğin turistler, aile ziyaretinde bulunanlar ve diğer kısa süreli çalışan kişiler için geçerli olacak.
Bu sistem, ziyaretçilerin vize için önceden kayıt yaptırmasını ve 7 euro ücret ödemesini zorunlu kılıyor. Vize üç yıl geçerli olacak ve birden fazla seyahat için kullanılabilecek.
Her iki sistem de örneğin İngiltere, ABD, Avustralya ve Kanada gibi herhangi bir AB ülkesi vatandaşlığına sahip olmayan kişileri kapsıyor ve sadece AB dış sınırlarında uygulanacak. Schengen içi seyahatlerinde böyle bir uygulamaya başvurulmayacak.