IBM T.J. Watson Araştırma Merkezi'nde görev yapan Dr. Yurdaer Doğanata, İzmir Üniversitesi'nde (İZÜ) verdiği seminerde internet ve sosyal ağların yaşantıyı, iş süreçlerini, eğitimi ve sosyalleşme şekillerini hızla değiştirdiğini söyledi.
İZÜ'de düzenlenen, "Bireylerin Teknolojiyle Buluştuğu Yerden Geleceğe Bakış" konulu bir seminer veren Dr. Doğanata, geleneksel bilgisayarların yerini birbirine bağlı, donanımlı ve analiz yapabilen hızlı işlemcilere sahip akıllı bilgisayarların aldığını hatırlattı. IBM'in araştırmalarını sağlık sistemleri, geleceğin bilgisayarları ve bilişim sistemleri, hizmet sistemleri, bulut sistemleri ve sosyal ağlar olmak üzere beş alan üzerine yoğunlaştırdığını söyleyen Doğanata, sosyal ağlardaki verilerin analiz edilmesinden elde edilecek bilginin öneminden, "15 dakika önceden depremin algılanması, Lady Gaga'nın Barack Obama'dan daha fazla etkiye sahip olması ve kan tahlili yapabilen cep telefonları" gibi örnekler vererek bahsetti.
Sosyal ağların sosyal yaşam üzerine etkileri hakkında bilgi veren Doğanata,
"Amerika'da evlenen her beş çiftten biri sosyal ağlar üzerinden tanışıyor, boşanan her sekiz çiftten biri ise boşanma nedeni olarak Facebook'u gösteriyor. 2 milyon sayfaya ulaşan Wikipedia'nın tüm sayfalarını okumak için 125 yıl gerekiyor. Bugün Wikipedia, Britannica'dan daha güvenilir bir kaynak haline geldi." dedi.
Kişinin cep telefonundan paylaşacağı tek cümlelik Twitter mesajından yakın gelecekteki bir alışveriş niyeti ortaya çıkarılabilirse ona kısa süre içinde seçenek sunabilecek satıcıların pazarlama şansının yükseleceğini ifade eden Dr. Doğanata, "IBM'in üzerinde çalıştığı Sequoia bilgisayarları, saniyede 20 katrilyon işlem yapma kapasitesine sahip olacak. Bu da 7 milyar insanın her birine birer hesap makinesi verilse, günde 24 saat ve senede 365 gün durmadan yapabilecekleri işlemlerin 1 saat içinde yapılabilmesi demek. Hızlanan bilgisayarlar sayesinde daha yerel hava tahminleri yapılabilecek. Yeteri kadar veri toplanabilirse deprem, 15 dakika önceden tahmin edilebilecek." diye konuştu.
'SOSYAL AĞLARIN ETKİ ALANI, DENGELERİ DEĞİŞTİRECEK'
Lady Gaga'nın, Twitter'daki 11 milyon 600 bin kişilik takipçisiyle 9 milyon 100 bin takipçiye sahip olan Barack Obama'dan daha geniş bir etki alanına sahip olduğunu vurgulayan Doğanata, "Facebook bir ülke olsaydı, 500 milyona ulaşan nüfusuyla Çin ve Hindistan'dan sonra dünyanın en kalabalık ülkesi olurdu." dedi. Gazete, dergi, televizyon ve radyo reklamlarının artık 10 Amerikalıdan sadece birinin alışveriş tercihini etkileyebildiğini ifade eden Doğanata, "Amerika'daki 25 gazeteden 24'ü kapanmak üzere. E-kitap satışları, baskı satışlarını geçen ay itibariyle geçmiş durumda. Artık tüm beğeni ve alım gücünü sosyal ağlardaki etkileşimler belirlerken neden hâlâ gazetelere ilan verildiğini anlayamıyorum." dedi.
İnsanların sadece sosyal medya üzerinden paylaştıkları duygu ve düşünceler doğru analiz edilebilirse ülkelerin sosyal, siyasi ve ekonomik istikrarı konusunda önemli bilgilerin sağlanabileceğini öne süren Dr. Doğanata, "Mısır'da Twitter üzerinden paylaşılan mesajlardaki duyguların analizinden, Hüsnü Mübarek'in devrileceği günü çıkarmak mümkün olabilirdi." diye konuştu.
Bilgisayarların birbirine bağlanmasıyla çok kuvvetli sosyal ağların kurulduğunu anlatan Doğanata, değişik firmaların IBM'den taleplerinden bahsetti. Doğanata, şu örnekleri verdi: "Nike'ın yeni ayakkabı modelindeki bilgisayar, ayakkabıyla spor yapılan yerlerin haritasını çıkarıyor, koşu hızı ve spor zamanına ilişkin bilgileri kaydediyor ve bunu internet üzerinden paylaşıyor. Böylelikle ayakkabı sadece bir spor malzemesi olmaktan çıkıyor, insanları sosyal ağlar üzerinde birbirine bağlayan bir araç haline geliyor. Kişinin tansiyon ve nabız bilgileri, kıyafetin bir parçası olan duyargalarla algılanıp telefon üzerinden sağlık merkezine aktarılabiliyor. Evde parmaktan alınan kanın cep telefonunuzla çekeceğiniz fotoğrafı laboratuvarda tahlil edilerek bazı hastalıkların teşhisi koyulabiliyor."
Akademisyenler ve öğrencilerinin yoğun ilgi gösterdiği seminerin sonunda İZÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aydın Tiryaki, Doğanata'ya teşekkür plaketi verdi.
(CİHAN)