Skandal: Yasaklı 'asbest'in adı 'amyant' olarak değiştirildi, satışı devam ediyor

Türkiye gariplikler ülkesi olmaya devam ediyor. AB'ye uyum yasaları kapsamında Türkiye'de her türlü kullanımı ve satışı yasaklanan asbestin adının değiştirildiği ve amyant olarak satıldığı ortaya çıktı.
İçerdiği asbest ve tehlikeli kimyasallar nedeniyle tartışmaların odağında olan São Paulo gemisi perşembe gecesi Brezilya’nın Rio limanından İzmir-Aliağa’ya gelmek üzere yola çıktı. Türk Tabipleri Birliği, DİSK, KESK, TMMOB ve Türkiye Barolar Birliği’nin de aralarında olduğu sivil toplum kuruluşları, içerdiği asbest ve pek çok toksik-tehlikeli atık nedeniyle São Paulo'nun Türkiye'de sökümüne karşı çıkıyor ve geri gönderilmesini istiyor.

Ancak Türkiye'deki asbest tehlikesi São Paulo ile sınırlı değil. Asbestli ürünler amyant adı altında günlük hayatta kullanılmaya devam edilirken, asbest sökümü ve bertaraf etme sürecinde de denetimler yetersiz bulunuyor.

Türkiye'de Avrupa Birliği (AB) uyum yasalarına paralel 2010 yılında yapılan düzenleme ile asbestli ürünlerin satışı, ithalatı ve üretimi yasaklandı.

Ancak tespitler yasağa rağmen asbestin Fransızca karşılığı olan ‘amyant’ adı altında yaygın biçimde kullanıldığını gösteriyor.

İnternette pek çok online alışveriş sitesinden amyant malzemeler bireysel olarak satın alınabiliyor. Bunlar arasında yanmaz bant, eldiven, elyaf, tel, conta, sac ayak, egzoz sargısı, soba borusu gibi ürünler bulunuyor.

DW Türkçe'ye konuşan İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emre Gürcanlı, 2006 yılında Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından işçi sağlığı ve iş güvenliğini etkileyen bazı maddelerin ithali ile ilgili bir tebliğ çıkarıldığını ve asbest içeren malzemelerin ithal edilmesinin izne bağlandığını belirterek 31 Aralık 2010’da yürürlüğe giren yönetmelikle ise Türkiye'de asbestli malzeme üretilmesinin ve satılmasının kesinlikle yasaklandığını söylüyor.

Yönetmelik değişikliği ile 2006-2010 yılları arasında kısmen yasaklı olan asbestin AB’ye uyum çerçevesinde tamamen yasakladığını vurgulayan Gürcanlı, "Burada malzeme olarak tek başına asbestin kullanımı vesaire değil, aynı zamanda asbest içeren eşyaların piyasaya sunulmasını da yasaklayan, bakın altını çiziyorum, kullanılması vesaire değil, piyasaya sunulmasını da yasaklayan bir değişiklik yapılmış oldu" diyor.

İthalat ve yurtiçi üretim var
Asbest ve Tehlikeli Atıklar Derneği’ne göre Türkiye'ye asbest en çok Rusya ve Kazakistan'dan geliyor. Ancak içeride yerli üretim de mevcut. DW Türkçe'ye konuşan Asbest ve Tehlikeli Atıklar Derneği’nden asbest söküm uzmanı kimyager Kenan Yıldız, verilerin de bunu teyit ettiğini söylüyor.

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin kamuoyuyla paylaştığı veriler bu ürünlerin Türkiye'de üretilip ihraç edildiğini gösteriyor. Buna göre 21 firma işlenmiş amyant ve karışımlarını ihraç ederken, bu yılın ocak ayında 27,2 bin dolarlık ihracat yapıldı.

Asbeste ilişkin yönetmeliğe göre asbestin her türünün çıkarılması, işlenmesi, satılması ve ithalatı, asbest içeren her türlü ürünün ithalatı ve satılması, asbest ürünlerinin veya asbest ilave edilmiş ürünlerin üretimi ve işlenmesi yasak.


06 Ağustos 2022 11:30
DİĞER HABERLER