ABD siyasetinde kritik öneme sahip "Süper Salı" ön seçiminin galipleri Cumhuriyetçi Parti'de başkan aday adayı Donald Trump, Demokratlar da ise Hillary Clinton oldu. Clinton ile Trump'ın 8 Kasım tarihinde yapılacak 2016 ABD başkanlık seçimlerinde birbirine rakip olma ihtimali oldukça arttı.
Toplam 11 eyalette önseçime giden Demokrat ve Cumhuriyetçiler de gecenin galipleri Clinton ile Trump oldu. Her iki başkan aday adayı da 11 eyaletten 7'sinden galip ayrıldı.
Süper Salı, ABD siyasetinde ön seçim döneminde aynı gün içinde en fazla sayıda eyaletin sandığa gitmesine verilen ad. Ön seçimlerde son derece kritik öneme sahip Süper Salı'da genelde partilerin başkanlık aday yarışını kimin kazanacağı kaba taslak belli oluyor. Cumhuriyetçiler de Süper Salı'nın açık ara galibi emlak milyarderi Donald Trump ile Demokrat Parti'de eski ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton oldu. Trump ile Clinton, dün yapılan ön seçim sonrasında partilerinin başkan adayı olma yolunda en şanslı isimler oldu.
Clinton, Texas, Virginia, Georgia, Arkansas, Tennessee, Alabama ile Massachusetts'de zafere ulaştı. Başkan adaylığı yarışında Clinton'un rakibi olan Vermont Senatörü Bernie Sanders ise memleketi Vermont, Minnesota, Oklahoma ile Colorado'da kazandı. Haberin yazıldığı saatte henüz Amerikan Samoa adasında oy sonuçları açıklanmadı. Amerikan Samoa adasında galip gelecek aday 10 delege kazanacak.
Clinton, dün 7 eyalette kazanmasına karşın Sanders'ı yarış dışına itebilecek büyüklükte zafer elde edemedi. Sanders, geçen ay içinde seçim kampanyasına 42 milyon dolar toparlayarak rakibi Clinton'ı bağış toplama yarışında son iki ayda geride bırakmış oldu.
CUMHUİYETÇİLERDE İKİ BAŞKAN ADAY ADAYI YARIŞTAN ÇEKİLEBİLİR
Cumhuriyetçilerde Süper Salı'nın açık ara galibi Donald Trump. Ancak işler muhafazakar partide görüldüğü kadar net değil. Trump, Alabama, Arkansas, Georgia, Massachusetts, Vermont, Tennessee ile Virginia eyaletinde zafere ulaştı. Trump'ın Alaska eyaletinde yerel saat ile gece 12.00'de kapanacak sandıkların sayım neticesi çarşamba günü elde edilebilecek. Ancak Trump'ın Alaska'da galip gelmesi bekleniyor. Trump daha önce de New Hampshire, South Carolina ile Nevada eyaletleri ön seçimlerini de kazanmıştı.
Cumhuriyetçi Parti'deki adaylık yarışında Trump'ın bir hayli gerisinde görünen Texas Senatörü Ted Cruz, memleketi Texas ile Oklahoma da zafere ulaştı. Cruz, daha önce de ön seçimlerin ilk yapıldığı eyalet Iowa'da birinci gelmişti.
Süper Salı da ilk defa bir eyalette ön seçimi kazanan başkan aday adaylarından Florida Senatörü Marco Rubio, bu sonuçla yarışa muhtemelen devam edebilecek. Cumhuriyetçi Parti merkez yönetiminin Trump'ı durdurabilmek için desteklediği Rubio, muhafazakar seçmenden bir türlü beklenen desteği göremiyor. 15 Mart'ta ön seçime gidecek olan memleketi Florida'da Rubio galip gelmemesi durumunda yarıştan çekileceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Cumhuriyetçi Parti'nin başkan aday adaylarından Ohio Valisi John Kasich ile emekli doktor Ben Carson, hiçbir eyalette seçimi kazanamadı. Bu ikili bugüne kadar da hiçbir eyaletten birinci isim olarak çıkmayı başaramamıştı. İki ismin de ön seçim yarışından çekilmesi "sürpriz" olarak görülmüyor.
CLINTON İLE TRUMP BİRBİRLERİNİ HEDEF ALMAYA BAŞLADI
AP ve Reuters haber ajansları Süper Salı sonuçları için Clinton ile Trump'ın partilerinin başkan adaylığını kazanacağı sinyalini verdiği yorumunu yaptı. CNN ise Clinton'ın yalnızca eyalet bazında değil delege bakımından da rakibi Sanders'a karşı çok büyük zafer elde ettiği yorumunda bulundu.
Zafer konuşmasında parti içindeki ön seçimi kazandığı imajını veren Clinton, Bernie Sanders yerine Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump'ı hedef tahtasına oturttu. Florida'nın Miami şehrinde zafer konuşması yapan Clinton, insanlar arasına duvar örmek yerine aradaki engelleri kaldırmak gerektiğini söyledi. Konuşmasında daha çok sevgi, iyilik yapma mesajları veren Clinton, bu söylemleri ile sürekli öfke, şiddet söylemlerinde bulunan Trump'ın panzehiri olduğu havasını verdi.
Donald Trump da zafer konuşmasında Clinton'ı hedef aldı. Trump, Clinton'ın uzun süredir yüksek konumu işgal ettiğini belirterek, "Eğer şimdi onu oradan indirmezsek önümüzdeki 4 yıl daha kalır." dedi.
DELEGE SAYISINDA CLINTON İLE TRUMP RAKİPLERİNE GÖRE AÇIK ARA ÖNDE
Başkan aday adayları önseçime gittiği eyalette elde ettiği oy oranı nispetinde delege kazanıyor. Bu delegeler önseçimler sonrasında partinin kurultayında kazanan başkan aday adayına oy kullanıyor ve kazanan kişiyi partinin başkan adayı olarak resmen kamuoyuna duyuryor.
Cumhuriyetçi Parti içindeki başkan aday adaylığı yarışında bugüne kadar en fazla delege kazanan isim Trump. Trump'ın 221, en yakın rakibi Cruz'un ise 52 delegesi bulunuyor. Cumhuriyetçilerde bin 236 delege kazanan başkan aday adayı partinin kasım ayında yapılacak olan başkanlık seçiminde adayı olma hakkını elde ediyor.
Demokrat Parti'de ise Clinton, delege bakımından Sanders'a fark atmış durumda. Süper Salı da 334 delege daha kazanan Clinton, toplamda ise 969 delegeye ulaştı. Sanders ise Süper Salı da 145 delege kazanarak toplamda 319 oldu. Demokrat Parti'nin başkan adayı olabilmek için aday adaylarından birisinin 2 bin 382 delege kazanması gerekiyor.
Önümüzdeki cumartesi günü 5 eyalette başkan aday adayları yine önseçime gidecek. Pazar günü ise Maine eyaletinde Demokratlar Porto Rico da ise Cumhuriyetçiler sandık başına gidecek.
Her iki parti Haziran'ın ortasına kadar önseçimleri ABD genelinde tamamlayarak Temmuz ayı bitiminde de kurultaylarını yapacak. İki parti de başkan adaylarını resmen açıkladıktan sonra 8 Kasım'da Beyaz Saray için birbirleri ile mücadele edecek.
Cihan CİHAN