ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Alaska’da başlayan ve Ukrayna'da devam eden savaşın kaderini belirleyebilecek zirve öncesinde tokalaşarak basına poz verdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Devlet Başkanı Donald Trump arasında, iki ülke sınırının birbirine en yakın olduğu Alaska’da bugün başlayan zirve, yalnızca Ukrayna’daki savaşın geleceğini değil, küresel dengeleri de değiştirebilecek bir potansiyele sahip. 

Tarihi zirve, olası bir ateşkese giden yolu açabileceği gibi, tarafların restleşmesiyle yeni bir gerilim dalgasını da tetikleyebilir. 

Davet edilmediği bu toplantıyı uzaktan izleyen Ukrayna lideri Volodimir Zelenski ise hem sahada süren savaş hem de masada alınabilecek kararlar nedeniyle endişeli.

Trump, zirve öncesi basına verdiği demeçte, “Ukrayna adına pazarlık yapmaya gelmedim, onları masaya oturtmaya geldim” ifadelerini kullandı.

Başarılı bir zirvenin kriterini soran gazetecilere ise Trump, “Hızlı bir ateşkes görmek istiyorum… Bugün olmazsa mutlu olmayacağım… Ölümler dursun istiyorum” dedi.

HEYETLER VE GÜNDEM 

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump’a ilk oturumda Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Rusya Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un eşlik edeceğini açıkladı. 

Daha geniş katılımlı oturuma Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Susie Wiles da katılacak.

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Putin’e dış politika danışmanı Yuri Uşakov ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un eşlik edeceğini belirtti.

TARAFLARIN HEDEFİ

Trump, 3,5 yıldır süren savaşı bitirerek hem bölgeye barış getirmeyi hem de Nobel Barış Ödülü’ne layık bir barış elçisi olarak küresel itibarını güçlendirmeyi hedefliyor. 

Putin için ise zirve, Batı’nın izolasyon çabalarının boşa çıktığını ve Rusya’nın uluslararası diplomaside yeniden başat aktör olduğunu gösterme fırsatı.

ÜÇLÜ ZİRVE İHTİMALİ

Bir zamanlar savaşı 24 saatte bitireceğini söyleyen Trump, bu hedefin beklediğinden zor olduğunu kabul etti. Görüşmelerin olumlu geçmesi halinde Zelenski ile üçlü zirve düzenlemenin, Putin’le buluşmasından bile daha önemli olacağını ifade etti.

SAVAŞ DEVAM EDİYOR...

Zelenski, zirvenin 'adil bir barış' ve kendisinin de dahil olacağı üçlü görüşmelere kapı açması gerektiğini söylerken, Rusya’nın saldırılarının sürdüğünü vurguladı. 

Cuma günü Rusya’ya ait bir balistik füze Dnipropetrovsk bölgesine isabet ederek bir kişiyi öldürdü, bir kişiyi de yaraladı.

Zelenski, basına demecinde, “Artık bu savaşı bitirme zamanı. Gerekli adımlar Rusya’dan gelmeli. Amerika’ya güveniyoruz” dedi.

Putin’le aralarında 'iyi bir saygı seviyesi' bulunduğunu belirten Trump, Rusya'yı tehdit etmeyi de ihmal etmedi ve sözlerine şöyle devam etti:

“O zeki bir adam ve uzun zamandır uğraşıyor, ben de öyle… İyi anlaşıyoruz. Ancak savaş bitmeden iş olmayacak. Zirve başarısız olursa Rusya’ya ekonomik olarak 'ağır yaptırımlar' uygulanacak..."

Reuters’a göre ABD, Alaska’daki gaz ve LNG projelerinde Rusya’nın nükleer enerjili buz kıran gemilerini kullanma olasılığını da içeren anlaşmalar üzerinde çalışıyor.

Kremlin’e yakın bir kaynak, Putin’in, Rusya’nın ekonomik kırılganlığının ve savaşın maliyetlerinin farkında olduğunu, bu nedenle taviz vermeye istekli olabileceğini belirtti. 

Daha önce Reuters, Putin’in NATO’nun doğuya genişlemeyeceğine dair yasal garanti ve bazı yaptırımların kaldırılması karşılığında cephe hatlarında çatışmayı dondurabileceğini bildirmişti.

Rusya, ek ABD yaptırımlarına karşı savunmasız durumda. Trump, Rus petrolü alan Çin ve Hindistan’a gümrük tarifesi uygulamakla tehdit ediyor. 

“Putin için ekonomi ikinci planda, ancak kırılganlığımızı biliyor” diyen kaynak, Moskova’nın ortak zemin arayışında olduğunu aktardı.

Putin, ayrıca Şubat’ta süresi dolacak son nükleer silah kontrol anlaşmasının yerine yenisini imzalamaya da açık olduğunu söyledi.