Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), taşeron işçilerinin kadrolu işçi yapılmasına dair kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na sundu. CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu tarafından verilen kanun teklifinin gerekçe bölümünde, hizmet sunucularının, kamu kurum ve kuruluşları ile imzaladıkları sözleşmeler ile yüklendikleri yukarıda sayılan hizmetleri yerine getirebilmek için işçi çalıştırıldığı ifade edildi. 

Yükleniciler tarafından çalıştırılan bu işçilere, söz konusu hizmetler için kamu güvencesine sahip işçilere ödenen ücretin altında, genellikle yürürlükte bulunan asgari ücret üzerinden ödeme yapıldığını dile getiren Tanrıkulu, şunları kaydetti: "Bu uygulama yüklenici tarafından çalıştırılan işçiyi mağdur ettiği gibi iş yerindeki çalışma huzurunu da olumsuz etkilemektedir. Diğer taraftan, sendikal haklara sahip olmayan bu işçilerin iş akitleri yükleniciler tarafından feshedilebilmekte, iş akitlerinin sona ermesinden doğan kıdem tazminatı ve benzeri haklan ödenmeyebilmektedir. Ödenmeyen kıdem tazminatları, ihale makamı idarelerin mahkemelerce asıl işveren olarak kabul edilmesiyle verilen kararlar neticesinde, kamu idareleri tarafından ödenmektedir. 2010 yılında, Kamu İktisadi Teşekkülleri hariç, kamunun hizmet alımıyla personel çalıştırılmasına ilişkin kullandığı kaynak miktarı yaklaşık olarak 12,5 milyar TL'dir. Kamuda bu suretle çalışan işçi sayısı yaklaşık olarak 908.647 kişidir. Hazırlanan kanun teklifimizle, taşeron işçisi olarak adlandırılan ve hizmet sunucuları tarafından belirli süreli iş sözleşmesi kapsamında çalıştırılan işçilerin verdikleri hizmetlerin gerçek karşılığı üzerinden ücretlendirilmesi, İş Kanunundan doğan haklarının korunması ve güvence altına alınması için sendikal haklara kavuşması amaçlanmaktadır." 

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1- 657 sayılı devlet Memurları Kanununa geçici 40'ncı madde eklenmek suretiyle; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile tabi oldukları diğer ihale mevzuatına göre ihale yapmak suretiyle hizmet sunucularından satın aldıkları temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; zabıta, itfaiye ve sağlıkla ilgili destek hizmetleri; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili hizmetler; sayaç okuma ve sayaç sökme ve takma işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri gibi süreklilik arz eden hizmetlerinin kadrolu işçi istihdam etmek suretiyle yürütmeleri amaçlanmaktadır. Bunun için de, kapsamdaki kuruluşlarca 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile tabi oldukları diğer ihale mevzuatına göre ihale yapmak ve hizmet sunucularıyla sözleşme imzalamak suretiyle satın aldıkları söz konusu hizmetlerde çalışan işçilerin kadro tahsis edilerek kadrolu işçi olmaları sağlanmaktadır.

Diğer taraftan, yüklenici ile idare arasındaki sözleşme feshedileceğinden, sözleşmenin feshinden doğan yüklenici zararının idare tarafından karşılanması düşünülmüştür.Madde hükmüne istinaden kamuda istihdam edilecek işçilerin kadroya geçirilmesinde; kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan ihaleler neticesinde hizmet sunucuları ile imzalanan sözleşme kapsamında çalıştırılan işçileri için hizmet sunucuları tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen bildirgeleri esas alınması ve atanacak işçi sayısının hiçbir şekilde sözleşmede belirtilen işçi sayısını geçmemesi amaçlanmıştır.

Bu şekilde istihdam edilecek işçilerin hak kaybına uğramamaları için, atandıkları tarihte, sözleşme kapsamında ödenmesi öngörülen ücretlere TÜFE endeksi artış katsayısı üzerinden bulunacak tutar kadar aylık ücret ödenmesi ve bunlar hakkında 22/05/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanması düşünülmüştür.Diğer taraftan, kamu idarelerine atama yapılacak işçi sayısı kadar işçi kadrosu ihdas edilmesi ve kurumların kadro cetvellerine eklenmesi suretiyle de söz konusu işçilerin kadro sorunu yaşamadan kamu hizmetine alınmaları amaçlanmıştır.

Madde ile yapılan düzenleme neticesinde kapsamdaki kurum ve kuruluşları, söz konusu hizmetlerini istihdam edecekleri işçilere gördüreceklerinden, bu hizmetler için ihale yapma ihtiyacı ortadan kalkmış olacaktır.

Madde 2- Kanunun Resmi Gazetede yayımlanması ile yürürlüğe girmesi kabul edilmiştir.

Madde 3- Kanun hükümlerinin Bakanlar Kurulu tarafından yürütülmesi kabul edilmiştir.

TAŞERON İŞÇİLERİNİN KADROLU İŞÇİ YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

Madde 1- 14/07/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"Geçici Madde 40- 24/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile 08/06/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerinin temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; zabıta, itfaiye ve sağlıkla ilgili destek hizmetleri; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili hizmetler; sayaç okuma ve sayaç sökme ve takma işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri gibi süreklilik arz eden ihtiyaçları için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile tabi oldukları diğer ihale mevzuatına göre son bir yıl içinde yaptıkları ihaleler sonucunda hizmet sunucuları ile imzaladıkları sözleşmeler kapsamında çalıştırılan işçiler, bir ay içinde ihaleyi açan kurum ve kuruluşların işçi kadrolarına atanır.

Bu durumda, idare ile yüklenici arasında akdedilmiş olan sözleşme feshedilir. Sözleşmenin feshi sırasında sözleşme gerçekleşme oranı sözleşme bedelinin %80'inin altında kalması halinde yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici karına karşılık olarak, sözleşme bedelinin %80,i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 51 fesih tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.

Hizmet alımı sözleşmesi kapsamında çalıştırılan işçilerin işçi kadrolarına alınmalarında, Sosyal Güvenlik Kurumu bildirgeleri esas alınır ve atanacak işçi sayısı hiçbir şekilde sözleşme ile belirlenen personel sayısını geçemez.

Bunlara, atandıkları tarihte, sözleşme kapsamında ödenmesi öngörülen ücretlere TÜFE endeksi artış katsayısı eklenerek bulunacak tutar üzerinden aylık ücret ödenir ve bunlar hakkında 22/05/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte kapsamdaki kamu idarelerine atama yapılacak işçi sayısı kadar işçi kadrosu ihdas edilmiş ve kurumların kadro cetvellerine eklenmiştir.

Kapsamdaki kamu idareleri birinci fıkrada belirtilen iş ve hizmetler kapsamında ihale açamazlar."

Madde 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

CİHAN