Maliye Bakanlığı, motorlu taşıtlarda ''taşıt tanıma sistemini'' devreye sokmaya hazırlanıyor. Yeni sistem, mali takibin yanı sıra çalıntı araçların bulunmasında da kullanılacak.
Oluşturulacak sistemde, motorlu kara taşıtlarına monte edilen ve hafızasında taşıta ait çeşitli bilgileri muhafaza eden elekronik cihazlar, akaryakıt alımı sırasında bu bilgileri otomatik olarak pompalara bağlı yazar kasalara iletecek.
Sistem, akaryakıt alımı sırasında, pompa tabancasının taşıtın yakıt
deposunun girişine yaklaştırılmasıyla çalışmaya başlayacak ve taşıt kimlik birimindeki programlı bilgiler, taşıt ve pompadaki cihaz vasıtasıyla yazar kasaya aktarılacak.
HANGİ BİLGİLER BULUNACAK ?
Taşıt kimlik biriminde, öncelikle taşıtın plaka bilgisi ile motor ve şasi numarası bulunacak. Bu amaçla araçların ön camına ya da depo kapağının yanına, çipli mikro kartlar yapıştırılacak. Söz konusu kartlar, ödeme kaydedici cihazlarla iletişim yapabilecek özellikte olacak.
Bu kartlar, taşıta kolaylıkla çıkartılamayacak şekilde monte edilecek ve çıkartılmak istendiğinde bir daha kullanılamayacak şekilde tahrip olacak. Kartın üzerine kaydedilen bilgiler silinemeyecek ve yetkili kişiler dışında da değiştirilemeyecek.
Her taşıt kimlik birimi, yurt genelinde bütün ödeme kaydedici cihazlarla iletişimi sağlayacak özelliklere sahip bulunacak.
Taşıt kimlik birimi sistemine otomobil, motosiklet, minibüs ve midibüs, otobüs, kaptıkaçtı, arazi taşıtı, panel van, motorlu karavan, kamyonet, kamyon, çekici, traktör ve özel amaçlı taşıtlar 'itfaiye, cankurtaran, cenaze aracı vb) dahil olacak.
Bu taşıtlara takılacak kimlik birimleri ile bunlarla iletişimi sağlayacak cihazların üretim, ithalat, montaj, programlama ve servislik hizmetleri, Maliye Bakanlığından onay alacak üretici veya ithalatçı kuruluşlar tarafından yerine getirilecek.
Taşıtların satılması ya da plaka değişikliği durumunda, taşıt kimlik
biriminde yapılacak güncelleme de, üretici veya ithalatçı kuruluşlarca gerçekleştirilecek.
TAŞITLARA KİMLİK BELGESİ
Yeni sistem uyarınca taşıtlarına programlanmış kimlik birimi takılan taşıt sahiplerine, üretici veya ithalatçı kuruluşlar tarafından birer taşıt kimlik belgesi verilecek.
Belgede, araca ait bilgilerin yanı sıra üretici veya ithalatçı firmanın unvanı ile montaj ve programlama işlemlerini yapan servis elemanının kimliği de yer alacak.
Maliye Bakanlığı, uygulamaya ilişkin Tebliği, bu yılın ilk yarısında
çıkaracak. Tebliğin ardından üretici ve ithalatçı firmaların başvuruları alınacak.
Başvuruların incelenmesinin ardından Maliye Bakanlığınca gerekli
koşulları taşıyan firmalara yeni sistem için onay verilecek.
Bu sürecin tamamlanmasından sonra da söz konusu cihazlar temin edilecek ve montaj işlemine başlanacak.
Taşıt kimlik sistemi, ilk aşamada trafiğe yeni çıkacak araçlar için devreye girecek. Halen trafikte olan araçlara da, yeni sisteme uyum sağlamaları için 1 yıllık bir süre verilecek.
Yeni sistemin akaryakıt istasyonlarına ortalama maliyeti 1.500 dolar olacak. Çip maliyeti ise 2 doları aşmayacak.
ÇOK YÖNLÜ KULLANILACAK
Bu arada Maliye Bakanlığının başlangıçta akaryakıt sektöründe mali takip amacıyla uygulamaya koymayı planladığı kimlik tanıma sistemi, diğer kamu kuruluşlarının talebi üzerine çok amaçlı hale dönüştürüldü.
Alınan bilgiye göre, Emniyet Genel Müdürlüğü ile Karayolları Genel
Müdürlüğü, Maliye Bakanlığına yeni sistemden kendilerinin de yararlanmaları için başvuruda bulundu.
Emniyet Genel Müdürlüğü, çipli kartlara yüklenecek ek bilgi ile çalıntı taşıtların bulunabileceğini belirtti. Karayolları ise yeni kartların köprü ve otoyollardan geçişte kullanılan Otomatik Geçiş Sistemi (OGS) kartlarının yerini almasını talep etti.
Yapılan görüşmelerde, söz konusu kartlara mali takiple ilgili bilgilerin Maliye Bakanlığınca yüklenmesi, hırsızlara yönelik takip ve OGS için de Emniyet ve Karayollarınca yükleme yapılması kararlaştırıldı.
Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile bazı ilçe belediyeleri, çipli kartların belediyelerin kurduğu kamuya ait otoparklara giriş-çıkışlarda da kullanılması talebinde bulundu. Maliye Bakanlığı, bu talebe de olumlu yanıt verdi.
Maliye yetkilileri, konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
''Radyo frekansı sistemi (Radio Frequency Identification-RFID) ile çalışan çipli kimlik kartları araçların ön camına ya da yan tarafına yapıştırılacak. Karayolları için ön cam daha pratik görünüyor. O yüzden çok amaçlı sistemde bu kartlar, aracın ön camına takılacak. Mali takip için bize kart kapasitesinin yüzde 10'u yetecek. Geri kalan yüzde 90'lık bölümün bir kısmına Emniyet ayrıca yükleme yapabilecek. Emniyet, belirli yerlere bu kartlarla bağlantılı alıcılar da koyabilir. Aynı şekilde Karayolları Genel Müdürlüğü, kartların bir bölümüne OGS bilgilerini yükleyebilecek. Belediyeler de, özellikle İstanbul'da şehrin belirli merkezlerinde inşa edilecek otoparklara giriş-çıkış için bu kartları kullanabilecek. Bütün bunların detaylarını ilgili kuruluşlarla görüşeceğiz.Kartların kalan bölümünü de özel sektör kuruluşları, kendi merkezlerine giriş-çıkış için kullanabilir. Biz, buna da açığız.''
İSTASYONLAR ARTIK YAZAR KASALI
Öte yandan Maliye Bakanlığı'nın 2005 yılı ortasından bu yana kademeli olarak hayata geçirdiği pompalara yazar kasa uygulaması sonucu, pompalara yazar kasa takılmayan sadece bin dolayında istasyon kaldı.
Maliye Bakanlığının tespitlerine göre, 11 bin istasyondan 9 bin 811'i bugüne kadar sisteme dahil oldu. Geri kalan istasyonların da, teknolojik alt yapılarını uyumlu hale getirmesinin ardından, yazar kasa uygulamasına geçeceği bildirildi.
AA