POLAR Sağlık Ekonomisi ve Politikası doktorlarından Prof. Dr. Mehtap Tatar, 1 Aralık Dünya AIDS Günü nedeniyle HIV/ AIDS ile ilgili son veriler ve Türkiye'ye olan ekonomik maliyet çalışması sonuçlarını açıkladı. Tatar, "Toplam 6 bin 889 vaka üzerinden analiz yaptık. Uzman görüşlere başvurduk. Anket çalışması yöntemini kullandık. Hasta başına yıllık toplam direkt maliyet 14 bin 75 lira olarak bulduk. En önemli maliyetin yüzde 89 ile ilaç olduğunu gördük." dedi.

Prof. Dr. Mehtap Tatar, HIV/AIDS'in Türkiye'ye olan finansal ve sosyal maliyetlerini hem ödeyici kurum hem de sosyal perspektiften ortaya koymak için yaptıklarını dile getirdi. Tatar, yeni vakalar üzerinden değil, hasta sayıları üzerinden araştırma yaptıklarına vurgu yaptı. Tatar, "Temel olarak sistematik literatür çalışması yaptık. Ankara'da en çok hasta gören ve en yetkin uzmanlarla görüştük Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Enfeksiyon hastalıkları verilerden faydalandık." ifadesinde bulundu. Tatar, "1988-2012 yılları arasında 255 hasta bizim temel veri setimiz oldu. Bu veri içerisinde 255 hasta mevcut. Bu veriler içinde yüzde 75,7 erkek, ortalama yaş 45,5 ağırlık olarak 30-39 yaş grubunda karşımıza çıkıyor. Verilere göre bu hastaların yüzde 52,9 yani 135 kişi evli." açıklamasında bulundu.

COĞRAFİ BÖLGE OLARAK YÜZDE 41,6'SI İÇ ANADOLU BÖLGESİ'NDEN

Tatar, verilere göre hastaların 2006 ve sonraki yıllarda tedaviye başlama oranının yüzde 53,7 olduğuna dikkat çekti. Tatar, "Coğrafi bölge olarak bakıldığında hastaların yüzde 41,6'sı İç Anadolu Bölgesi'nden olduğunu kaydetti. Akdeniz Bölgesi'nden de hasta grubunun yüzde 16,1'i Hacettepe Üniversitesi'nde tedavi olmak için geldi." dedi.

Tatar, hastaların kendilerini gizlemek için bulundukları bölge dışından başka bölgeye giderek, orada tedavi almak yerine başka yerde tedavi olmayı tercih ettiğini belirtti. Tatar, "Eğitim durumu açısından bakıldığında hastaların yüzde 43,9'unun lise ve üniversite eğitimi alındığını kaydetti. Eğitim düzeyi yüksek bir hasta grubu ile karşı karşıyayız. HIV/AIDS hastalarının yüzde 23,1'i özel sektörde çalışıyor. Verilere göre hastaların yüzde 14,5'i ev kadınlarından oluşuyor." açıklamasında bulundu.

Tatar, HIV/AIDS madde kullanma açısından bakıldığında yüzde 70,6 madde kullanmadığını söyledi. Dünyadaki bulaşma yollarına bakıldığında madde kullanmanın fazla olmasına karşı Türkiye'de bunun olmadığını gördüklerini söyleyen Tatar, buradaki temel olan karşı cinsle ilişkiden kaynaklandığını gördüklerini aktardı. Tatar, "Hastalığın bulaşma riskinin 63,1 ile karşı cinsle korunmasız ilişkiden kaynaklanıyor." diye konuştu.

HASTA BAŞINA TOPLAM 14 BİN 75 LİRA HIV/AIDS'E DİREKT HARCAMA YAPILDI

Tatar, sağlık maliyetlerini direkt ve indirekt olmayan maliyetler olarak ikiye ayırdıklarını açıkladı. Tatar, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 2014 verilerine göre analiz yaptıklarını aktardı. Tatar, verileri göz önünde bulundurarak şu açıklamalarda bulundu: "Toplam 6 bin 889 vaka üzerinden analiz yaptık. Uzman görüşlere başvuru yaptık. Anket çalışması yöntemini kullandık. Hasta başına yıllık toplam direkt maliyet 14 bin 75 lira olarak bulduk. En önemli maliyetin ilaç olduğunu gördük yüzde 89 ile. Bu normal çünkü HIV/AIDS artık ilaçlarla çok etkin bir şekilde yaşam süresini artıran tedavi düzeyine ulaşmış durumda. HIV hastalarının Sosyal Güvenlik Kurumu'na yükü 96 milyon 968 bin 531 TL."

HIV/AIDS İNDİREKT HARCAMALARINA 3 BİN 560 LİRA HARCANDI

Tatar, /AIDS maliyet çalışmasında indirekt harcamalarda 72 hasta üzerinden çalışma yapıldığını belirtti. Tatar, "Bu yapılan çalışma sonucunda bin 131 lira olduğunu. Cepten harcama yapan kişi sayısının çok az olduğunu gördük. Aslında HIV/AIDS ile hastaların cepten harcamaya gerek kalmadığını ortaya koydu. Ortalama kişi başına yıllık cepten ilaç harcaması 72 TL. Kişi başına 3 bin 560 lira 40 kuruş gibi bir rakam çıktı."
CİHAN