ESKİŞEHİR (A.A) - Yıldız Gündoğmuş - Anadolu Üniversitesinde (AÜ) bir öğretim üyesinin gerçekleştirdiği ve Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından onaylanan tavuk tüyü lifini uçak kanatları ve gövdesini sağlamlaştırmada kullanımını sağlayacak proje, Türkiye ve dünyada ilk olacak
     AÜ Mühendislik Fakültesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdullah Tuğrul Seyhanın, tavuk tüyü lifini karbonize ederek, elde edilecek malzemeyle uçak kanatlarını ve uçağın gövde kısmını sağlamlaştırılması için yaptığı Membran Destekli Vakum İnfüzyon Tekniği Kullanarak Karbon Elyaf / Karbonize Edilmiş Tavuk Tüyü Lifi Modifiyeli Epoksi Kompozitlerin Üretimi isimli projesi, TÜBİTAK tarafından onay aldı.
     Doç. Dr. Seyhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, projenin ana maddesinin karbonize edilmiş tavuk tüyü lifi olduğunu kaydetti.
     Türkiyede yıllık 30 bin ton tavuk tüyünün atık madde olarak bulunduğunu ifade eden Doç. Dr. Seyhan, şöyle konuştu:
     Çevre dostu yapısı ve düşük maliyetli olması açısından oldukça önemli bir araştırma alanı. Projemiz modifiyeli epoksi daha doğrusu plastik malzemelerin uçak gövdelerinde kompozit yapılar içine entegrasyonunu içeriyor. Bu kapsamda organik malzeme olarak, tavuk tüylerini kullandık. Çünkü tavuk tüylerindeki keratin oranı çok yüksek. Bu lifler ısıtıldığında çapraz bağlar oluşuyor ve bu bağlar yapıyı sağlamlaştırmanın yanı sıra yapının daha gözenekli hale dönüşmesini sağlıyor. Karbonizasyonun amacı ise tavuk tüyü liflerinden mümkün olan maksimum karbonu elde etmek ve gözenek sayısını artırarak yüzey alanı olabildiğince yüksek yapılar elde etmek. Projemizle, bu yapıların epoksi türü havacılıkta kullanılan reçinenin içine katılmasıyla mukavemeti yüksek hale gelmesi bu yapıların ikincil uygulamalarda uçak gövdelerinde ve kanatlarında vakum infüzyon tekniğiyle üretilmesini kapsıyor.
    
     -TAIden projeye destek-
    
     Doç. Dr. Seyhan, projelerinin Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TAI) tarafından desteklendiğini ve proje süresinin iki yıl olarak belirlendiğini bildirdi.
     TAİnin memran infüzyon tekniğiyle Airbusta uygulanan bir tekniğin, karbonize edilmiş tavuk tüyü lifinin katkılı epoksi reçinelerin matriks içine kullanılmasıyla kompozitlerin elde edilmesine yönelik kısmına destek verdiğini anlatan Doç. Dr. Seyhan, şöyle devam etti:
     Onların burada öngördüğü nokta, normalde katkısız epoksi reçinenin katkılı olduğu zaman mukavemetin arttırılması sonucu bazı kompozit yapılarda uçaktaki mekanik iyileşim öngörülüyor. Bu iyileşimler sonunda da uçaktaki ikincil uygulamalar dediğimiz kanatlardaki güçlendirme yerleri, uçağın iç gövdesinde kullanılan kapılardaki güçlendirme mekanizmalarında kullanılması amaçlanıyor. Genel anlamında ufak prototip uçakların gövdelerinin tümünün bu yapıyla yapılması da projenin daha alt bir hedefini içeriyor. Şu an kullanılan mevcut ürün ile bizim geliştirdiğimiz projemizdeki arasındaki en büyük fark dayanıklılık. Aynı zamanda daha ince ama daha dayanıklı bir parça da yapılabilir. Böyle olduğunda maliyet hesabı da işin içine girebilir. Dayanıklılığın yanı sıra maddi getirisinin olacağını da düşünüyoruz.
    
     -Proje, dünyada ilk olacak-
    
     Doç. Dr. Seyhan, Membran Destekli Vakum İnfüzyon Tekniğinin ve tavuk tüylerinin katma değeri yüksek ürünlerde kullanılmasının Türkiyede ve dünyada ilki teşkil edeceğine değinerek, Aynı zamanda dünyada tavuk tüyü lifi sadece biyolojik polimerler üzerinde kullanılmış. Ancak hiçbir zaman teorideki yüksek mukavemet pratiğe dönüştürülmemiş. Epoksi gibi havacılıkta çok kullanılan bir reçinede karbonize edilmiş tavuk tüyü lifiyle ilgili bir deneme dünya literatüründe de yok. Aynı zamanda yüzeyini iyileştirmek için bazı kimyasal metotlarla epoksiyle daha uyumlu hale de getireceğiz. Umarım, 2 yıl sonunda güzel sonuçlarla hedeflediğimiz noktaya ulaşacağız diye konuştu.
    
     Yayıynıc: Mürsel Çetin