Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri'nin ardından Parlamento'ya giren milletvekillerinin yemin töreni için toplanıyor. Milletvekilleri 23 Haziran 2015 Salı günü yemin ederek işbaşı yapacak. Yemin töreninin ardından TBMM Başkanlığı seçimi yapılacak. Meclis Başkanı hangi partiden seçilirse, bu durum koalisyon için de bir işaret olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükümet kurma görevini Meclis Başkanı seçildikten sonra vereceğini açıklamıştı.

Meclis, 23 Haziran 2015 Salı günü saat 15.00'te toplanacak. Yasama döneminin birinci birleşiminin ilk oturumundan başlayarak Başkan seçilinceye kadar, en yaşlı milletvekili, Geçici Başkanlık görevini yapacak. TBMM Başkanlığı'nı Deniz Baykal yapacak. İkinci derecede en yaşlı üye, Başkanvekilliği görevini yerine getirecek. En genç 6 milletvekili de geçici olarak kâtip üyelik yapacak.

TBMM Genel Kurulu'nda ilk olarak ant içme töreni yapılacak. Anayasa'ya göre, milletvekillerinin andı şöyle: "Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve lâik Cumhuriyet'e ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasa'ya sadakattan ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine ant içerim."

MECLİS BAŞKANLIĞI SEÇİMİ

Milletvekillerinin yemin etmesinin ardından 5 gün içinde TBMM Başkanı olmak isteyenler, adaylık başvurusu yapacak. Meclis Başkanlığı için yapılacak ilk seçimde, TBMM Başkan adayları Meclis üyeleri arasından Meclis'in ilk toplandığı günden itibaren 5 gün içinde Başkanlık Divanı'na bildirilecek. Başkan seçimi aday gösterme süresinin bitiminden itibaren 5 gün içinde tamamlanacak.

Başkan seçimi gizli oyla yapılacak. İlk iki oylamada üye tamsayısının 2/3'ünün (367), üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyu (276) aranacak. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa bu oylamada en çok oyalan 2 aday için 4. oylama yapılacak. 4. oylamada en çok oy alan üye Başkan seçilecek. Meclis Başkanlığı seçiminin ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanı üyelikleri için seçim yapılacak.

4 BAKAN'IN YÜCE DİVAN'A GÖNDERİLMESİ

Milletvekillerinin yemin etmesinden sonra CHP, MHP ve HDP'nin eski Ekonomi Bakanı Mehmet Zafer Çağlayan, eski İçişleri Bakanı Muammer Güler, eski Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış ile eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın Yüce Divan'a gönderilmesi için hemen harekete geçeceği belirtiliyor. Meclis soruşturması açılması TBMM üye tamsayısının en az 1/10'unun (55) vereceği bir önerge ile istenebiliyor.

Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarına üye seçimi de yapılacak. Meclis Başkanı, siyasî parti gruplarının parti grupları toplam sayısı içindeki yüzde oranlarını ve bu oranlara göre her siyasî parti grubuna düşen Başkanlık Divanı'ndaki görev yeri sayısını tespit edecek ve Danışma Kurulu'na bildirecek.

KOALİSYON HÜKÜMETİNE GÜVEN OYU

Meclis Başkanı seçildikten sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükümet kurma görevini verecek. Koalisyon hükümeti kurulması halinde ise Bakanlar Kurulu'nun listesi tam olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulacak. Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise toplantıya çağrılacak.

Bakanlar Kurulu'nun programı, kuruluşundan en geç bir hafta içinde Başbakan veya bir bakan tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okunacak ve güvenoyuna başvurulacak. Güvenoyu için görüşmeler, programın okunmasından 2 tam gün geçtikten sonra başlayacak ve görüşmelerin bitiminden 1 tam gün geçtikten sonra oylama yapılacak. Güven istemi, ancak üye tamsayısının salt çoğunluğuyla reddedilebilecek.

Başkanlık, 276 milletvekili güvensizlik oyu kullandığı takdirde, Bakanlar Kurulu'na güvensizlik oyu verildiğini, aksi halde Bakanlar Kurulu'nun güvenoyu aldığını bildirecek. Anayasa'ya göre yeni seçilen Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Başkanlık Divanı seçiminden sonra yine 45 gün içinde Bakanlar Kurulu'nun kurulamaması hallerinde de Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı'na danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

Anayasa'ya göre seçimlerin yenilenmesine karar verildiğinde Bakanlar Kurulu çekilecek ve Cumhurbaşkanı geçici Bakanlar Kurulu'nu kurmak üzere bir Başbakan atayacak. Geçici Bakanlar Kurulu'na, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasî parti gruplarından, oranlarına göre üye alınacak.

Siyasî parti gruplarından alınacak üye sayısını Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı tespit ederek Başbakan'a bildirecek. Teklif edilen bakanlığı kabul etmeyen veya sonradan çekilen partililer yerine, Türkiye Büyük Millet Meclisi içinden veya dışarıdan bağımsızlar atanacak. Geçici Bakanlar Kurulu, yenilenme kararının Resmî Gazete'de ilânından itibaren 5 gün içinde kurulacak. Geçici Bakanlar Kurulu için güvenoyuna başvurulmayacak.

CİHAN