Toyota şirketinin kurucusu Sakichi Toyota'nın torunu olan mevcut başkan Akio Toyoda yönetiminde küresel pazar liderlerinden biri olan Toyota Motor Company için sıkıntılar devam ediyor.

Cumhuriyet'te yer alan habere göre sadece Mayıs 2024'te Toyota, küresel iklim lobiciliğinde en kötü otomobil üreticisi olarak bir kez daha taç giydi ve InfluenceMap'in yıllık iklim politikası katılım sıralamasında alt sıralardaki yerini sağlamlaştırdı.

Daha geçen hafta, Toyota ve diğer Japon otomobil üreticileri Subaru ve Mazda, yeni nesil içten yanmalı motorlar geliştirme taahhüdünü, entegre elektrikli araç bileşenleri ile “elektrifikasyona uyarlanmış” olarak açıkladılar. 

Toyota, büyüyen küresel BEV pazarına yetişmeye çalışırken, son zamanlarda Japonya'da bir dizi sertifikasyon sorunuyla karşı karşıya kaldı. 2022 yılında Toyota Grubu iştiraki Hino Motors emisyon sertifikalarında sahtecilik yaptığı için yakalandı. 

Geçtiğimiz Aralık ayında Toyota'nın minicar iştiraki Daihatsu, yan çarpışma güvenlik testlerinde hile yaptığının ortaya çıkmasının ardından küresel sevkiyatları askıya almak zorunda kaldı ve bu da 300 bin aracın geri çağrılmasına neden oldu.

Geçtiğimiz ocak ayında Toyota, ilgili motorlarının uygunsuz beygir gücü ve tork testlerine tabi tutulduğunun tespit edilmesinin ardından on modelin küresel sevkıyatını durdurmak zorunda kaldı. Yönetim Kurulu Başkanı Akio Toyoda, Toyota Grubu'nun 17 markasını bir araya getirerek bu tür ihlallerin bir daha yaşanmaması için test prosedürlerini yakından takip edeceğini paylaştı.

Sadece aylar sonra, başkanın markası aynı çapraz ateşin içinde kaldı ve hissedarlar artık Toyoda'nın gitmesini istiyor.

Automotive News Europe tarafından yayımlanan bir rapora göre Toyota Motor, güvenlik testleri de dahil olmak üzere uygunsuz araç doğrulama verileri nedeniyle en az üç modelin sevkıyatını durdurmak zorunda kaldı. Japonya Ulaştırma Bakanlığı'nın Pazartesi günü yaptığı açıklamaya göre Mazda, Honda, Yamaha ve Suzuki de benzer ihlaller nedeniyle ceza aldı.

Bakanlığın doğrulama ihlallerini açıklamasının ardından Toyota Yönetim Kurulu Başkanı Akio Toyoda bir basın toplantısı düzenleyerek özür diledi. Ancak Japon otomotiv devi tarafından gerçekleştirilen on binlerce testten sadece altısında ihlal tespit edildiğini söyledi.

Toyoda, rapor edilen sorunların birçoğunun Japonya'da sertifikasyon için bakanlığın gerektirdiğinden daha yüksek güvenlik test standartlarından kaynaklandığını belirtti. Yine de Toyota'nın on yılı aşkın süredir başkanlığını yürüten kişi pişmanlığını dile getirerek şu sözleri sarf etti:

''Araçlar doğru sertifikasyon sürecinden geçmeden üretildi ve satıldı. Gerçekten çok üzgünüm.''

Toyoda'ya göre araçların kullanımı hâlâ güvenli olsa da otomobil üreticisi bu sorunlar ortaya çıkmadan önce Ulaştırma Bakanlığı'ndan gerekli feragatnameleri almamış ve düzenleyiciler tarafından istenen özelliklere göre yeniden testler yapmamış.

Bugünkü tartışma Toyota ve Başkan Toyoda'yı çevreleyen en son tartışma ve en az iki büyük hissedar vekalet grubu için bardağı taşıran son damla gibi görünüyor. Bu hissedarlar Glass Lewis & Co. ve Institutional Shareholders Services (ISS).

Bu gruplar, bahsedilen önceki sertifika hileleri nedeniyle Başkan Toyoda'nın şirket yönetim kuruluna yeniden atanmasına zaten karşı çıkıyorlardı, ancak şimdi Toyota'nın liderine olan güvenlerini daha da azaltarak, bu kamuya açık sorunlardan ve bunlara yardımcı olan şirket ahlakından kişisel olarak sorumlu tutulması gerektiğini iddia ediyorlar. 

Toyota, etkilenen araçların yasaları ihlal eden sıfır performans sorunuyla karşı karşıya olduğunu, bu nedenle Avrupa ve Japonya'da kullanılmalarının durdurulmasına gerek olmadığını söyledi. Ancak Toyota, bakanlık ile işbirliği yaparken sevkıyatları durdurdu.

Toyota'nın bu ay yıllık hissedarlar toplantısı var ve Toyoda'nın şirketteki gelecekteki rolü şüphesiz tartışmaya açık olacak.