İZMİR (A.A) - Hüseyin Bağış / Efsun Yılmaz - İzmir Halk Sağlığı Kanser Şube Müdürü Doç. Dr. Sultan Eser, Türkiyenin bazı bölgelerindeki kanser türlerinin değişkenlik gösterdiğini, sigara bağımlılığının yüksek olduğu İzmirde akciğer kanserine, tuzlanmış ya da tütsülenmiş balık tüketiminin çok olduğu Trabzonda mide kanserlerine sıklıkla rastlandığını açıkladı.
     Doç. Dr. Eser, 1992de İzmirde Kanser Kayıt Merkezinin veri toplamaya başladığını, kanser ve sebepleri konusunda örnek çalışmalara imza attığını, ardından Türkiyenin diğer illerinde de kayıt merkezleri kurulduğunu belirtti.
     İzmir, Eskişehir, Erzurum, Bursa, Edirne, Antalya, Trabzon ve Samsundaki kayıt merkezlerinde elde edilen verilerin bölgelere göre kanser çeşitliliği hakkında fikir verebileceğini anlatan Doç. Dr. Eser, merkezlerde üniversite ve hastanelerin işbirliği ile verilerin toplandığını dile getirdi.
     İzmir ve diğer büyük şehirlerde akciğer kanserine yakalanma sıklığının daha yüksek olduğuna işaret eden Doç. Dr. Sultan Eser, Tütün üretiminin de yapıldığı İzmirde sigara bağımlılığı daha yüksek. Yaptığımız araştırmaya göre, İzmirdeki akciğer kanserinin yüzde 93ü sigaradan kaynaklanıyor. Erkeklerde akciğer kanseri oranı yüz binde 90 iken kadınlarda yüz binde 12, çünkü kadınlar daha az sigara içiyor dedi.
     Mesane ve gırtlak kanserinin de İzmirde diğer şehirlere oranla daha fazla olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Sultan Eser, bu kanser türlerine de büyük oranda sigaranın neden olduğunu anlattı.
    
     -Erzurum ve Trabzonda mide kanseri yüksek-
    
     Mide kanserine Erzurum ve Trabzonda diğer illere göre sıkça rastlandığını ifade eden Sultan Eser, aynı bölgede yemek borusu kanserinin de fazla olduğunu dile getirdi.
     Kanser türlerinin nedenlerine ilişkin araştırmalar yapıldığını, ancak henüz çok net bilgilere ulaşamadıklarını söyleyen Doç. Dr. Eser, şöyle devam etti:
     Çok sıcak şeyler içmek, tuzlu yemekler, özellikle tuzlu saklanmış etleri tüketmek ile mide kanserinin yakın ilişkisi olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca, Antalya ve çevresindeki bölgede de akciğer kanserine yakalanma sıklığı çok yüksek değil, çünkü Akdenizin kırsal bölgesinde sigara kullanımı düşük. İç Anadolu Bölgesinde ise zaman zaman akciğer zarı kanserine daha sık rastlandığını görüyoruz. Bunun nedenini de Eskişehir civarındaki toprakta eriyonit bulunmasına bağlıyoruz. Samsun ve civarında çok belirgin bir kanser türüne rastlamıyoruz. Erzurumda akciğer kanserine kadınlarda daha sık rastlıyoruz. Bunun da bacasız evlerdeki hava kirliliğinden, zaman zaman tezek yakılarak yemek pişirilmesinden kaynaklandığını düşünüyoruz.
     Tütün yasağı nedeniyle gelecek 10 yıl içinde akciğer kanseri sıklığında düşüş yaşanacağına inandığını dile getiren Doç. Dr. Sultan Eser, Türkiyenin tüm bölgelerinde artış yaşanan kanser türünün meme kanseri olduğunu ifade etti.
     Batılı yaşam tarzı, bebek emzirme süresinin azalması gibi etkenlerle meme kanserine yakalanma oranında artış yaşandığını dile getiren Eser, teknolojinin gelişmesi ile tiroit ve prostat kanserinin teşhisinde artış olduğunu söyledi.
    
     -Sayılarla Türkiyedeki kanser oranları-
    
     Doç. Dr. Sultan Eserin kanser konusunda uluslararası bilim dergilerinde yayımlanan araştırmasına göre, Türkiyede her yıl 82 bin 481 erkek ve 55 bin 767 kadının kansere yakalanıyor.
     Akciğer kanserine erkeklerde yakalanma sıklığı İzmirde yüz binde 85in üstünde iken, Eskişehirde 58.5, Erzurumda 48.2, Bursada 62.1, Edirnede 75, Antalyada 49.7, Trabzonda 51.8, Samsunda 59.4 olarak saptandı.
     Kadınlarda akciğer kanserine yakalanma sıklığı ise İzmirde yüz binde 9.2, Eskişehirde 8.7, Erzurumda 10.6, Bursada 6.1, Edirnede 3.4, Antalyada 8.3, Trabzonda 4.2, Samsunda 7.3 olarak belirlendi.
     Erkeklerde mide kanseri oranı İzmirde yüz binde 12.8, Eskişehirde 0, Erzurumda 30.5, Bursada 14.1, Edirnede 12, Antalyada 11.7, Trabzonda 22, Samsunda ise 14.7 kaydedildi.
     Kadınlarda mide kanserine yakalanma oranı İzmirde yüz binde 6.7, Eskişehirde 6.6, Erzurumda 18, Bursada 6, Edirnede 4.5, Antalyada 5.3, Trabzonda 13.9 ve Samsunda 7.6 olarak açıklandı.
    
     Yayıncı: Nevbahar Kabaklı