ABD Başkanı Obama’nın danışmanı Rice, Türkiye’nin, IŞİD’e karşı operasyonlarda üslerinin kullanılmasına izin verdiğini söyledi ancak Ankara ‘yeni mutabakat yok’ dedi. Başbakanlık kaynakları görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Türkiye, Esed rejimini de hedef alacak kapsamlı bir çözüm paketi olursa İncirlik’e izin verecek.

ABD Başkanı Barack Obama’nın ulusal güvenlik danışmanı Susan Rice, önceki gün Ankara’nın, ABD önderliğindeki koalisyon güçlerinin, Türkiye’deki askerî üsleri kullanmasını kabul ettiğini açıkladı. Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç ise dün İncirlik ile ilgili yeni bir durumun söz konusu olmadığını söyledi.  Sadece Suriyeli muhaliflerin eğitilmesi ve donatılması için bazı tesislerin önerildiğini kaydetti. Bir Dışişleri yetkilisi de Rice’ın sözlerinin çarpıtıldığını, üsler için iznin operasyon amaçlı değil, muhaliflerin eğitimi için verildiğini belirtti. Askerî kaynaklar ise İncirlik’ten kalkan Predatör isimli insansız hava aracının bölgede keşif uçuşu yaptığını ve IŞİD hedeflerinin belirlenmesine yardımcı olduğunu kaydetti. Predatör’ün işaretlediği hedefler, ABD savaş uçakları tarafından vuruluyor. Ankara’nın izin vermesi halinde ise İncirlik’ten kalkan jetler Suriye’deki IŞİD mevzilerini bombalayacak.

Zaman’a konuşan Türk yetkililer, buna dikkat çekerek İncirlik’in ancak kapsamlı ve uzun vadeli bir çözüm planı ortaya çıkması durumunda kullanılabileceğini söyledi. Ankara hem Suriyeli muhaliflere askeri eğitim verilebileceği hem de Türkiye’de bulunan 1,5 milyonu aşan mültecilerin barınabileceği bir güvenli bölge kurulmasının şart olduğunu belirtiyor. IŞİD’in zayıflaması durumunda bu defa Esed rejiminin harekâtının başlayacağını ve halkı bombalayacağına dikkat çeken yetkililer, planlamalarda Esed rejiminin hedef alınması gerektiğini kaydediyor. Amerikan tarafı ise buna yanaşmıyor. ABD’li yetkililer, ılımlı Suriye muhalefetine askeri eğitim ve teçhizat verilmesiyle Türkiye’yi ikna etmeye çalışıyor.

Dışişleri yetkilisi, üsler için iznin operasyon amaçlı değil, muhaliflerin eğitimi için verildiğini bildirdi. Yetkili, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Suzan Rice’ın aslında tam olarak bunu söylediğini ancak bu yöndeki haberlerin meseleyi çarpıttığını savundu. Rice, önceki gece Amerikan NBC televizyonuna yaptığı açıklamada, “Türk yetkililer ılımlı muhalefet güçlerini eğitmek için ABD ve diğer ortaklarımızın Türk üslerini ve toprağını kullanmasına izin vereceklerini son birkaç gün içinde taahhüt etti… Ayrıca Türkiye içindeki imkân ve tesislerinin Irak ve Suriye içinde faaliyetlerde bulunacak olan koalisyon güçleri ve Amerikalılar tarafından kullanılabileceğini söylediler.” demişti. Amerikan haber ajansı AP de ABD Savunma Bakanlığı yetkililerine dayandırdığı haberinde Türkiye, aralarında İncirlik’teki NATO üssünün de bulunduğu bazı üslerin, müttefik güçlerce kullanmasını kabul ettiğini iddia etmişti. 

Askeri kaynaklar, ABD’nin İncirlik’te keşif uçuşları gerçekleştirdiğini, Amerikan ordusuna ait Predatör isimli İHA’nın bölgede düzenli olarak silahsız uçtuğunu ve IŞİD hedeflerinin belirlenmesine yardımcı olduğunu kaydediyor. Predatör’ün lazerle işaretlediği hedefler, ABD savaş uçakları tarafından vuruluyor. Ankara’nın IŞİD operasyonu için üssün muharip kullanımına izin vermesi halinde ise İncirlik’ten kalkan savaş uçakları Suriye’deki örgüt mevzilerini bombalayacak. ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, geçen hafta İncirlik’e yeni jetler konuşlandırmayı arzu ettiklerini açıklamıştı. Ağustos ayında, IŞİD mevzilerini bombalayan ABD’ye ait F-15 savaş uçağı vurulmuş ve Katar’daki üsse dönemeyecek durumda olduğu için Türkiye’den acil iniş izni istemişti. Batman’a inen F-15 için, İncirlik’teki ABD personeli hemen seferber olmuş ve bu şehre intikal etmişti. Bu tür sorunlar yaşamak istemeyen ABD, Suriye sınırına yakınlığı nedeniyle İncirlik’e özel  önem veriyor. ABD Başkanı Barack Obama’nın IŞİD karşıtı koalisyona özel temsilci olarak atadığı General John Allen ve Yardımcısı Brett McGurk, geçtiğimiz hafta Ankara’da temaslarda bulunmuştu. Bu hafta ise ABD’den ortak askeri planlama ekibi geliyor. Ekip, Türk askeri yetkilileriyle buluşarak muhtemel operasyonun ayrıntılarını masaya yatıracak.

Adana İncirlik’teki 10. Tanker Üs Komutanlığı’nda yer alan üs, ABD Hava Kuvvetleri 39. Kanat Komutanlığı’nda görevli. İncirlik’te ABD savaş uçaklarının yanı sıra gelişmiş radarlar ve insansız hava araçları (İHA) konuşlu.  Askerilerini ilk olarak 1954’te İncirlik’te konuşlandıran ABD, bu üssü hâlâ lojistik, eğitim ve keşif faaliyetlerinde kullanmaya devam ediyor. Üste, 2 bin Amerikan askeri ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı yaklaşık 800 Türk askerinin bulunduğu tahmin ediliyor. İncirlik Üssü özellikle, 1958’de Lübnan krizinde ABD kuvvetlerine sağladığı destekle duyuldu.