Buna karşılık doğalgaz fiyatlarında bir miktar indirim yapılırken, Batı Hattı'nda 'al ya da öde' kontratları çerçevesinde kullanılamayan 3 milyar metreküplük doğalgazın gelecek yıl alınması kararlaştırıldı. Türkiye'nin doğalgaz ihtiyacının yüzde 60'ını karşılayan Rusya ile müzakereleri devam eden tarihî anlaşma dün imzalandı. Ankara, Rusya'nın doğrudan Avrupa'ya doğalgaz ulaşımını sağlayacak Güney Akım doğalgaz boru hattının Karadeniz'den geçişine izin verdi. Buna karşılık Rusya da doğalgaz temininde kolaylık sağladı. Fiyatta indirime gidilirken, kullanılamayan 3 milyar metreküplük doğalgazın gelecek yıl alınması kararlaştırıldı. Rusya Başbakanı Putin, Türkiye'nin Güney Akım izninin kendileri için yılbaşı hediyesi olduğunu söyledi. Enerji Bakanı Taner Yıldız ve Rus enerji devi Gazprom'un üst düzey yöneticilerinin önceki gün Ankara'da gerçekleştirdikleri görüşmelerin ardından, Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı'na inşaat izni verilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. Ukrayna'yı by-pass etmek için değişik projeler üzerinde çalışan ve geçtiğimiz haftalarda Kuzey Akım boru hattını açarak Avrupa'ya bir başka koldan ulaşan Rusya, Nabucco'yu da zayıflatacak olan, kapasitesi 63 milyar metreküp öngörülen Güney Akım'ı inşa etmek istiyordu. Türkiye'nin Karadeniz'deki ekonomik karasularından geçecek proje için Rusya uzun süredir bu izni almaya çalışıyordu. Konuyla ilgili mutabakatın ardından Yıldız, Gazprom'a inşaat izni veren Türkiye'nin notasını Rusya Başbakanı Putin'e verdi. Moskova'da Başbakanlık binasında gerçekleşen tören öncesinde açıklamada bulunan Putin, inşaat izni için Türkiye'ye teşekkür etti. Rusya'nın stratejik açıdan çok büyük önem verdiği projenin başarılı bir şekilde sonuçlanmasının iki ülke işbirliği ve diyaloğu açısından başarılı bir gelişme olduğunu vurgulayan Putin, "Bu işbirliğini Başbakan Tayyip Erdoğan'la başlattık. Enerji bu alanda önemli yer tutuyor. Bütün alanlarda işbirliğimiz başarılı bir şekilde gelişiyor. Bunda Sayın Erdoğan'ın katkıları büyük." dedi. Türkiye ile Rusya arasında ileri teknoloji, bilimsel araştırma, ticaret, ziraat ve inşaat alanlarında ilişkilerin geliştiğine değinen Putin, "Türkiye'nin Güney Akım'la ilgili kararı bizi memnun etti. Bu bizim için yeni yıl hediyesi oldu." değerlendirmesinde bulundu. Olumlu gelişmelerin sağlanabilmesi için karşılıklı fedakarlıkların gerektiğini ifade eden Putin, şöyle konuştu: "Türkiye'ye doğalgaz tedariki konusunda 2025'e kadar anlaşmamız bulunuyor. Karadeniz'in altından geçecek doğalgaz boru hattı projesi de ortak bir Avrupa projesi. Biz AB'ye bu projeye verdiği destek için de müteşekkiriz. AB, Güney Akım dahil olmak üzere farklı projeleri destekliyor. Bu proje doğrudan 7 ülkeyi ilgilendiriyor. Bu ülkeler arasında Rusya, ekonomik sahasından geçecek olan Türkiye ve diğer 5 AB ülkesi var. Umarım bugünkü imzalayacağımız belgeler ve teatisini yapacağımız belgeler, yeni bir dönemin başlangıcı olacak." Enerji Bakanı Yıldız da, iki ülke arasındaki işbirliği çıtasının Güney Akım projesine çıkan izinle daha da yükseldiğini dile getirdi. Putin'in açıklamalarında iki ülke ilişkilerini ve projeyi son derece iyi bir şekilde özetlediğini vurgulayan Yıldız, iki ülke arasında enerji sektöründeki işbirliğini daha da geliştirmek istediklerini kaydetti. Yıldız, seçimlerde sağlanan başarı dolayısıyla Başbakan Erdoğan'ın kutlama mesajını da Putin'e iletti. "Sizin ve Başbakan'ımızın aldığı kararları yerine getireceğiz." diyen Yıldız'a, Putin, "Biz Türklerin gerçekten güvenilir ortak olduğunu bir kez daha gördük." ifadesini kullandı. Putin ve Yıldız'ın hazır bulunduğu törende BOTAŞ ile Gazprom anlaşma imzaladı. Anlaşmaya Botaş Genel Müdürü Fazıl Şenel ve Gazprom Başkanı Aleksey Miller imza koydu. İmzalanan 'Zeyilname' ile Türkiye Batı Hattı'nda 'al ya da öde' kontratları çerçevesinde alamadığı 3 milyar metreküplük doğalgazı 2012'de alacak. Batı hattından doğalgaz alımıyla ilgili 4 milyar metreküplük özel sektörün alımı ve diğer Botaş'ın 4 milyar metreküplük alımıyla ilgili anlaşmalar ise devam ediyor. Özel sektöre devri öngörülen 6 milyar metreküplük kısımla ilgili anlaşmalar ise önümüzdeki günlerde tamamlanacak. Özel şirketler Rus enerji Gazprom'la görüşmelerini sürdürecek. Doğalgaz alımı ile ilgili diğer piyasalara nispeten bir miktar fazla olan kısım da ise düzeltmeye gidildi. Böylece rakam açıklanmasa da Türkiye doğalgaz alımında biriken ödemelerle ilgili bir kısım kolaylıklar elde etti. Rusya, nükleer santrale 700 milyon dolar aktardı Rusya ile anlaşmanın imzalanmasının ardından Türkiye Moskova Büyükelçiliği'nde Türk basın mensuplarıyla bir araya gelen Enerji Bakanı Taner Yıldız, son altı aylık süre içerisinde Türkiye'nin enerji tedarikiyle ilgili çalışma sürdürüldüğüne işaret etti Yıldız, "Botaş, Gazprom'la yeni bir kontrat ya da bağlantı sağlamadı. Bir yıllık kamunun alacağı 6 milyar metreküp doğalgazla ilgili bir zeyilname imzaladık. Bizim liberalleşme ve özel sektör aracılığıyla yapılanma ile ilgili politikalarımızda herhangi bir kesinti olmadı." dedi. Altı aydır özel sektörün Gazprom'la bir anlaşma sağlayamadığını ifade eden Bakan, "Böylece biz bir zeyilname ile 2012'yi tamamlamış oluyoruz." bilgisini verdi. Türkiye'nin Güney Akım'la ilgili 2009'dan bu yana devam eden görüşmeler olduğuna işaret eden Bakan Yıldız, "Güzergahın belirlenmesi ve diğer tamamlanması gereken evraklar vardı. Evrakla Rusya ve Gazprom tarafından tamamlanınca zamanlama bu şekilde gerçekleşmiş oldu. Biz de Sayın Başbakan'ımızın Sayın Putin'le 2009 yılında imzalamış oldukları anlaşmanın gereğini yerine getirmiş olduk. Bu, Rusya ile Türkiye arasındaki stratejik işbirliğinin güçlenmesine gerekçe oluşturacak." değerlendirmesinde bulundu. Rusya'nın Mersin Akkuyu'ya kuracağı nükleer santralle ilgili 2 hafta önce 700 milyon dolarlık bir sermaye aktarımı gerçekleştirdiği bilgisini veren Enerji Bakanı, "Moskova'da yaklaşık 50 öğrencimiz üniversitede eğitim görüyor. Nükleer santrallerin işletmeciliğini yapacak olan bizim mühendislerimiz olacak. Onların yetişmesiyle alakalı da sayın büyükelçimizden iyi haberler aldım." dedi. Putin'in 2021 ve 2025 yılına kadar Botaş'ın alımıyla ilgili anlaşmalardan bahsettiğine işaret eden Yıldız, şu bilgileri verdi: "Botaş'la yapılan kontratlar devam ediyor. Batı Hattı'nın üç temel girdisi var. Biri 4 milyar metreküp kamuya ait. Bir 4 milyar metreküp daha önce özele devredilen kısım. Bir de şimdi özel sektöre devredilmesi için çalışılan 6 milyar metreküp. Bununla ilgili üçüncü ayın sonuna kadar özel sektörü ve Gazprom arasında bir anlaşma sağlanmasını ümit ediyoruz." Fiyat konusunda anlaşma gereği rakam vermelerinin mümkün olmadığını kaydeden Yıldız, "Bizim 2011 yılı içerisinde aldığımız fiyatın bir kısım piyasalardan yüksek olduğunu kendilerine söylemiştik. Onlar da anlayış gösterdiler, bir kısım düzeltme yapıldı. Bugün bir miktar indirim konusu imza altına alındı. Ama bakınız, altını özellikle çizerek söylüyorum: Bu fiyat bizim önceden beri müzakere ettiğimiz ve aslında 2012 yılı içerisinde Botaş'ın maliyetlerini olumsuz etkileyen konular." dedi. Bakan, Türkiye'de doğalgaz maliyetinden kaynaklanan bir zam olmadığını da kaydetti. [Haber Yorum] Moskova ile anlaşma faturayı düşürecek Türkiye, hafta başında Azerbaycan ile 'Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP)' için mutabakat zaptı imzaladı. Dün de Rusya ile Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı'nın Karadeniz'de Türkiye karasularından geçişine izin veren anlaşmaya onay verdi. TANAP, ilk planda 16 milyar metreküp, Güney Akım ise 63 milyar metreküp doğalgaz taşıyacak. İki proje de, Avrupa'nın ihtiyacını karşılamaya yönelik inşa ediliyor. Projeleri öne çıkaran unsur, sahipleri petrol ve doğalgaz zengini iki ülke, yani Rusya ve Azerbaycan. Aslında Türkiye, son dönemde Nabucco dahil birçok doğalgaz ve petrol boru hattını konuşuyordu. Ama Güney Akım ve TANAP, üretici ülkelerin sahiplendiği ve inşa edeceği projeler olması bakımından öne çıkıyor ve diğerlerinden ayrışıyor. Güney Akım'ın onayıyla Türkiye-Rusya ilişkileri yeni bir döneme girdi. Rusya, üçüncü doğalgaz boru hattını da Türkiye ile ilişkilendirmiş oldu. Ancak, dün Rusya Başbakanı Vladimir Putin ile Enerji Bakanı Taner Yıldız ve Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin, Moskova'da bir araya geldiği toplantıya sadece Güney Akım açısından bakmak doğru değil. İki ülkenin 1986'da imzaladığı ilk doğalgaz alım anlaşmasının 25 yıllık süresi önümüzdeki cumartesi doluyor. Enerji Bakanlığı, 'anlaşmayı kamu olarak imzalamayacaklarını ve özel sektörün devrede olacağı' açıklamasını yapsa da sürecin de tamamen dışına çıkmadı. Müzakereleri özel sektörü de içine alacak şekilde devam ettirdi. Bu görüşmeler devam ederken Rusya ile Batı Hattı'ndan gelen 6 milyar metreküp gaz akışının durmasıyla doğabilecek arz açığı konuşuldu. Ayrıca, son yıllarda tüketimin azalması sebebiyle Rusya'ya alınmayan gaza para ödenmesi (al ya da öde-take or pay) problemi yaşanıyordu. Ankara'da başlayıp Moskova'da sonlandırılan iki ülke (Türkiye-Rusya) ve iki şirket (Botaş-Gazprom) görüşmelerinde önemli konular karara bağlandı. Görüşmelerden sızan bilgilere göre, kamu şirketi Botaş'ın Gazprom ile yaşadığı 'al ya da öde' sorununun çözümü için ciddi adımlar atıldı. Bu kapsamda alınacak gazın bir bölümünün Batı Hattı'na kaydırılması da söz konusu. Bu olumlu gelişmelerin iç pazarda doğalgaz fiyatlarına olumlu katkı yapacağı muhakkak. Hiç kuşkusuz iki ülke arasında atılan imzaların ayrıntıları, önümüzdeki günlerde daha da belirginleşecek. Ama öne çıkan ve sevindirici olan, iki petrol ve doğalgaz üretici ülke, Rusya ve Azerbaycan, Avrupa ve dünya pazarlarına açılmak için güzergah olarak Türkiye'yi seçti. Uluslararası projelerde ve enerji kaynaklarının ihtiyaç duyulan pazarlara taşınmasında güvenliğin belirleyici olduğu dikkate alındığında iki yeni proje Türkiye'yi daha da öne çıkarıyor.