Bu yıl iki gazetenin baskıya son vermesi bazılarının da hafta sonu eklerini kapatması veya sayfa sayısını düşürmesinin önemli sebeplerinden birisi de gazetelerin en önemli giderlerin birisi olan kağıt fiyatlarının kur artışıyla birlikte ciddi şekilde yükselmesi oldu. Dolar 2018 başında 3,75 lira bandında iken halen 5,5 lira civarında seyrediyor. Dolar geçtiğimiz aylarda 7 lirayı bile aşarken birkaç ay boyunca 6 liranın üstünde seyretmişti. Bu oranlar gazetelerin kağıt giderlerinde 2018’de yaklaşık yüzde 50 artış anlamına geliyor.

Türkiye’de gazetelerin güç kaybına uğramalarının sebeplerinden birisi de ülkede basın özgürlüğünün giderek gerilemesi. ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House'un açıkladığı 2018 Dünyada Özgürlükler Raporu'nda Türkiye "kısmen özgür" kategorisinden "özgür olmayan” ülkeler arasına alındı. Ancak bu güç kaybının ekonomik yansımaları tartışmalı. Bir tarafta gazetelerin muhalif kimliklerinin erozyona uğramasıyla okur, tiraj ve reklam geliri kaybına uğramaları söz konusu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre gazete tirajları 2014’ten bu yana düşüşte. Bir tarafta ise iktidarın reklam dağıtımındaki büyük rolü: Hükümet yanlısı gazetelerin ilan ve reklamlarla desteklenirken sayıları iyice azalan muhalif gazetelere reklam verilmemesi ile sonuçlanıyor. Hükümet yanlısı gazetelerin bu destekten yoksun kalması durumunda akıbetlerin ne olacağı soru işareti. Türkiye’deki şartlar göz önüne alındığında basılı gazetelerin sektörden çıkması için, “dijitale dönüşüm, reklam pastasının daralması ve kağıt masraflarının iyice artması, iyi bir zamanlama ve bahane sunuyor.

Reklam pastasındaki değişim elbette Türkiye’ye has değil. Batı dünyası başta olmak üzere bir çok yerde dijitalin payı artarken gazetelerin reklamları giderek daralıyor. Geçtiğimiz yıllarda ABD'de çok önde gelen dergilerden Newsweek ile İngiltere'nin önemli gazetelerinden Independent da baskıya son vermişti.