Yunan Kathimerini gazetesi, Yunan Başbakan Aleksis Çipras'ın bir hafta önce gerçekleşen İran ziyareti öncesinde Türkiye ile "rota" krizi yaşandığını yazdı. İnternet sitesi haberi için "Rodos üzerinde rota macerası" başlığı kullanıldı.

Yunan Başbakan Aleksis Çipras'ın 7-8 Şubat'ta gerçekleşen İran ziyaretinden önce uçağının izleyeceği rota konusunda Türkiye ile kriz yaşandı. Gazeteye göre olayın detayları şöyle: Atina, Başbakan Aleksis Çipras ve bakanları taşıyan uçağın rota planını ilgili ülkelere bildirdi. 6 Şubat akşam saatlerinde Elefsina askeri havaalanından kalkacak uçağın en kısa mesafe olan Rodos'ta ikmâl yaptıktan sonra Türkiye üzerinden İran'a uçması kararlaştırıldı.

Türk yetkililer tarafından verilen cevapta Çipras'ın Savunma Bakanlığı'na ait askeri bir uçak ile yolculuk yapması, askeri pilot ve mürettebata sahip olması gerekçesiyle 'askeri arındırılmış bölge' olarak değerlendirilen Rodos'a gidemeyeceği ve bu yüzden ikmâl yaptıktan sonra Türkiye üzerinden uçmasının mümkün olmayacağı bildirildi. Türk yetkililer, Yunanistan'ın yeni bir rota planı sunmasını ve ikmalin Ankara, Dedeağaç (Alexandroupoli) ya da bir başka yerde yapılmasını önerdi.

YOLU UZATMAK ZORUNDA KALDI

Yunan diplomatlar ise Başbakan Aleksis Çipras'a 'Rodos'un askerden arındırılmış bir bölge olduğunu kabul anlamına gelecek' Türkiye'ye yeni bir plan vermek yerine daha uzun da olsa başka bir rota belirlenmesini önerdi. Görüşmelerin ardından bu defa Türkiye'yi devre dışı bırakan yeni rota, Güney Kıbrıs, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan'ın ardından İran'ın İsfahan şehri olarak belirlendi. Suudi Arabistan ve İran arasındaki gergin ilişkiler nedeniyle Suud Kralı tarafından, yüksekten uçmak kaydıyla, Çipras'ı taşıyan uçağa izin verildi.

Çipras dışında ziyarete Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias, Yunanistan Ekonomi, Gelişim ve Turizm Bakanı George Stathakis, Çevre ve Enerji Bakanı Panos Skourletis, Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Dimitris Mardas, Yunanistan Dışişleri Bakanılığı Genel Sekreteri Giorgos Çipras da katılmıştı. Ziyarette bir çok alanda işbirliği yapılması kararına varılmıştı.

Çipras, İran Dini Lideri Ayetullah Hamaney ve İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani ile anlaşmalar imzalamak üzere bir araya gelmişti.

ROTA KRİZİ ESKİYE DAYANIYOR

Atina ile Ankara arasındaki Rodos rota krizi eskilere dayanıyor. En son 2001 yılında basına yansıyan olayda dönemin Yunan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Yorgos Teodorulakos'un NATO 'ya bağlı Aksaz Üssü'ndeki devir teslim töreni için Türkiye 'ye yapacağı ziyareti aynı rota krizi yüzünden gerçekleştirememişti. Yunan komutanın Türkiye'ye gelirken askeri bir helikopterle Rodos Adası üzerinden geçme isteğine, Rodos'un silahlardan arındırılmış bölge olduğunu belirten Ankara ret cevabı verince ziyaret suya düştü. Atina o dönemde bu tavrı 'yanlış' bulduğunu belirtmiş, Ankara ise 'nota' ile cevap vermişti.

Mayıs 2001'de yaşanan olayın ardından Dışişleri Sözcüsü Hüseyin Diriöz, Rodos'un 1947 tarihli Paris Anlaşması uyarınca askerden arındırılmış bölge olması gerektiğini belirterek, Atina'nın tavrının kabul edilemez olduğunu savunmuştu. CİHAN