Türkiye'nin faiz karadeliği her geçen gün büyüyor

Milli Savunma Bakanlığı'na bu yıl için 623 milyar 899 milyon 190 bin TL bütçe ayrıldı. Hazine ise bu yılın ilk 7 ayında Milli Savunma Bakanlığı'nın bütçesinin yaklaşık iki katı olan 1 trilyon 246 milyar TL faiz ödedi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 2025 yılı Temmuz ayına ilişkin bütçe gerçekleşme verileri, bütçedeki yapısal kırılganlıkların sürdüğünü ortaya koydu. Gelirlerdeki yüksek artışa rağmen Temmuz ayında bütçe 23 milyar 862 milyon TL açık verdi. Yılın ilk yedi ayındaki toplam bütçe açığı ise 1 trilyon 4 milyar TL’ye ulaştı. Bu, 2024’ün aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 20’lik bir artışa karşılık geliyor.
Kurumlar Vergisi Azaldı

Temmuz ayında genel vergi gelirleri yıllık bazda yüzde 55 arttı. Ancak bu artışa rağmen kurumlar vergisi kaleminde düşüş dikkat çekti. Geçen yıl Temmuz ayında 14,3 milyar TL olan kurumlar vergisi tahsilatı, bu yıl aynı ayda 11,9 milyar TL’ye gerileyerek yüzde 16,5 azaldı.

Faiz Yükü Katlanarak Artıyor

Temmuz ayında faiz giderleri yüzde 45,4 artarak 134,6 milyar TL’ye çıktı. Ocak-Temmuz döneminde ise faiz ödemeleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 86,8 oranında artarak 1 trilyon 246 milyar TL’ye yükseldi.
Vergi Gelirlerine Rağmen Açık Büyüyor

2025 yılı Temmuz ayında vergi gelirleri 949,8 milyar TL’ye ulaşarak geçen yıla göre yüzde 55 oranında artış kaydetti. Ancak buna karşın açık verilmeye devam edilmesi, gelir artışının giderleri karşılayamadığını ve yapısal bütçe açığının sürdüğünü gösteriyor. Özellikle cari transferlerdeki yüzde 40,5’lik artış ve personel giderlerinin yüzde 30,7 yükselmesi, kamunun harcama disiplinini sağlayamadığını ortaya koyuyor.

Geçen yıl Temmuz ayında sadece 2,6 milyar TL olan sermaye transferleri, bu yıl aynı ayda 14,9 milyar TL’ye çıkarak yüzde 467’ye yakın bir artış gösterdi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda Merkez Bankası'nın ağustos ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarını değerlendirdi. Piyasanın 12 ay ve 24 ay sonrası enflasyon beklentilerinin gerilediğine işaret eden Bakan Şimşek, "Gerçekleşmelere duyarlı olan beklentilerin, enflasyon düştükçe Merkez Bankası tahminlerine daha da yakınsamasını öngörüyoruz. Bu sayede azalan katılıklar, dezenflasyona ilave destek sağlayacaktır" ifadelerini kullandı.

MEVCUT RAKAMLAR VE BEKLENTİLER ARASINDAKİ FARK

Şimşek'in paylaştığı grafikte ağustos 2024 tarihli TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi'nde 12 ay sonrası için, yani 2025 yılı ağustos ayı için yapılan enflasyon tahmini yüzde 28,7 seviyesindeyken, TÜİK tarafından son yayımlanan temmuz ayı enflasyon verilerine göre Türkiye'de enflasyon yüzde 33,52 seviyesinde gerçekleşti.

Bu veriler, geçen yıl yapılan 12 aylık tahmin ile mevcut enflasyon arasında 4,82 puanlık bir fark olduğunu gösteriyor. Ağustos 2024'te yayımlanan verilere göre "12 ay sonra enflasyon yüzde 28,7 olacak" denilirken, şu an bu tahminin yaklaşık 5 puan üzerinde seyrediliyor.

MERKEZ BANKASI DA REVİZE ETTİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı üçüncü enflasyon raporu toplantısını dün yaptı. TCMB Başkanı Fatih Karahan, raporun ikinci toplantısındaki tahminlerle karşılaştırmalı olarak güncellemeleri aktardı.

Önceki tahminlerde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 24 iken, yeni raporda bu aralık yüzde 25 ile 29 olarak revize edildi. 2026 yılı için enflasyon tahmini ise ikinci raporda yüzde 12 iken, üçüncü raporda yüzde 13-19 aralığına yükseltildi.

BEKLENTİLER YÜKSELTİLDİ

Orta vadeli tahminlerde değişiklikler yapıldı. Dış talebe ilişkin varsayımlar ve ham petrol ithalat tahminleri yukarı yönlü güncellenirken, gıda enflasyonu tahmini 2025 için sabit, 2026 için yukarı yönlü revize edildi.
Ara hedeflerde 2025 yılı yüzde 24 ile sabit kalırken, 2026 ve 2027 hedefleri sırasıyla yüzde 16 ve 9 olarak güncellenmişti.

REVİZE ÜSTÜNE REVİZE EDİLDİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 17 Eylül 2024’te katıldığı bir programda, "2025'in sonunda enflasyonu yüzde 20'nin altına indirebileceğimize samimi şekilde inanıyorum" ifadelerini kullanmıştı. Ancak, 2024 Kasım ayında 2025 yılı için öngörülen enflasyon tahmini yüzde 21’e yükseltilmişti.

Sonraki revizyonlarla birlikte ocak ayında Şimşek, sosyal medya hesabından bu oranın yüzde 27,1’e çıktığını açıklamıştı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ise 7 Şubat’taki Enflasyon Raporu toplantısının ardından 2025 yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 24 olarak güncellemişti.

11 AY 4 REVİZE

Mehmet Şimşek'in 17 Eylül 2024'teki "yüzde 20'nin altı" açıklamasının ardından enflasyon tahminleri art arda güncellenmiş durumda. Kasım 2024'te yüzde 21'e yükseltilen tahmin, Ocak 2025'te Şimşek'in sosyal medya açıklamasıyla yüzde 27,1'e çıkarıldı. Şubat 2025'te TCMB Enflasyon Raporu ile yüzde 24'e revize edilen tahmin, Ağustos 2025'te TCMB'nin üçüncü enflasyon raporunda yıl sonu için yüzde 25-29 aralığına yükseltildi. Bu şekilde enflasyon tahminleri 11 aylık süreçte toplam 4 kez revize edilmiş oldu.

15 Ağustos 2025 17:30

DİĞER HABERLER