AKP­’nin ku­ru­cu üye­le­ri ara­sın­da yer alan ve AKP hü­kü­met­le­ri­nin ilk Dı­şiş­le­ri Ba­ka­nı olan Ya­şar Ya­kış, 2014 yı­lı­nın Or­ta­do­ğu­’nun ge­le­ce­ği­nin şe­kil­len­me­si açı­sın­dan en önem­li kav­şak­lar­dan bi­ri ol­du­ğu­nu be­lirt­ti.

Ya­kış, "Böy­le bir za­man­da dört ta­ne en önem­li Or­ta­do­ğu ül­ke­sin­de bü­yü­kel­çi­si yok. Su­ri­ye­’de, Tel Avi­v’­de, Ka­hi­re­’de, Trab­lus­gar­p’­ta yok. Bu, Tür­ki­ye­’nin böl­ge­de et­ki­li ol­ma im­kâ­nı­nı önem­li öl­çü­de sı­nır­lı­yor" di­ye ko­nuş­tu. Tür­ki­ye­’nin bu du­ru­ma ak­şam­dan sa­ba­ha gel­me­di­ği­ni kay­de­den Ya­kış, Or­ta­do­ğu­’nun Tür­ki­ye mü­da­hil ol­sa da ol­ma­sa da ye­ni bir şe­kil­len­me ile kar­şı kar­şı­ya ol­du­ğu­nun al­tı­nı çiz­di.

Ya­kış, Baş­ba­kan Ah­met Da­vu­toğ­lu­’nun ‘sı­fır so­ru­n’ po­li­ti­ka­sı­nın doğ­ru bir yak­la­şım ol­du­ğu­nu vur­gu­la­mak­la be­ra­ber bu­nun bir ey­lem pla­nı ol­ma­sın­dan zi­ya­de bir ide­al ola­rak al­gı­la­nıp sü­rek­li­lik arz et­me­si ge­rek­ti­ği üze­rin­de dur­du. Ya­kış, “Sı­fır so­run ola­bil­me­si için si­zin ‘ben sı­fır so­run ya­pa­ca­ğı­m’ de­me­niz­le ol­mu­yor. Dün­ya­da­ki ko­şul­lar, öte­ki ül­ke­le­rin at­tık­la­rı adım­lar, on­lar sı­fır so­run­dan ötü­rü hiç­bir şe­ye ‘ha­yı­r’ de­me­ye­ce­ği­ni­zi dü­şü­ne­rek ha­re­ket eder­ler­se yi­ne sı­fır so­run ol­maz" dedi.

"Tür­ki­ye­’nin Or­ta­do­ğu­’yu bir­çok Ba­tı Av­ru­pa ül­ke­sin­den çok da­ha az ta­nı­yan bir ül­ke ol­du­ğu ka­na­atin­de­yim" di­yen Ya­kış, 1920’ler­de dev­let­çe sır­tı­mı­zı Or­ta­do­ğu­’ya dön­dü­ğü­mü­zü ile­ri sür­dü. Ya­kış, “Ba­tı ül­ke­le­ri, Arap ül­ke­le­ri­ni biz­den çok da­ha iyi ta­nı­dık­la­rı­nı ör­nek­le­riy­le or­ta­ya koy­du­lar. Or­ta­do­ğu­’da­ki olay­lar­da biz Ba­tı­lı ül­ke­ler­de­ki ka­dar isa­bet­li teş­his koy­mak­ta za­man za­man zor­la­nı­yo­ruz. Bu­gün­kü du­rum kıs­men onun so­nu­cu­dur" de­ğer­len­dir­me­sin­de bu­lun­du.

Ya­kış şöy­le ko­nuş­tu: "Tür­ki­ye­’nin Ba­tı­lı ül­ke­le­rin sa­hip ol­du­ğu gi­bi Or­ta­do­ğu baş­kent­le­rin­de şu­be­le­ri olan dü­şün­ce ku­ru­luş­la­rı yok. Ba­kı­yor­su­nuz Şa­m’­da, Ka­hi­re­’de Ame­ri­ka­’nın, Fran­sa­’nın, İn­gil­te­re­’nin, Ja­pon­ya­’nın bir­çok dü­şün­ce ku­ru­lu­şun şu­be­si var. Bu şu­be­ler­de o ül­ke­de doğ­muş bü­yü­müş in­san­lar ça­lış­tı­rı­lı­yor. Türk Ha­ri­ci­ye­si ise Arap­ça bi­len uz­man ye­tiş­tir­me­mek­le ade­ta övü­nü­yor."

Tu­nu­s’­ta baş­la­yan ‘A­rap Ba­ha­rı­’ sü­re­ci­nin Tür­ki­ye­’nin hak­lı ola­rak ılım­lı İs­la­m’­ın ik­ti­da­ra ge­le­ce­ği bek­len­ti­si ile po­li­ti­ka üret­ti­ği­ni ifa­de eden emek­li dip­lo­mat Ya­kış, her ül­ke­de ya­şa­nan sü­re­cin fark­lı­lık­lar arz et­ti­ği­ni, Tür­ki­ye­’nin ise bu nü­ans fark­la­rı­nı za­ma­nın­da tes­pit edip, yap­ma­sı ge­re­ken dö­nü­şü­mü ya­pa­ma­dı­ğı­nı söy­le­di.

Ya­kış söz­le­ri­ni şu ör­nek­le des­tek­le­di: "Ge­mi­ci­lik­te bir ku­ral var­dır; Çark­çı ba­şı ge­mi­nin dü­me­ni­ni elin­de tu­tar­ken, dü­me­ni sım­sı­kı tu­tup da hiç kı­pır­dat­maz­sa ge­mi he­de­fi­ne git­mez. Dal­ga­lar inip çık­tık­ça, rüz­gâ­rın et­ki­siy­le ge­mi sık sık ro­ta de­ğiş­ti­rir. Si­zin o ro­ta­yı dü­zelt­me­niz la­zım."

 Al­gı­nın ba­zen ger­çe­ğin ken­di­sin­den da­ha önem­li ola­bil­di­ği­ne dik­kat çe­ken Ya­kış, "Tür­ki­ye­’nin IŞİD ol­duk­tan son­ra de­ğil ama on­dan ön­ce­ki mu­ha­lif­le­re bir­çok ko­lay­lık­lar gös­ter­di­ği, Tür­ki­ye­’nin mü­sa­ma­ha­sın­dan çok ge­niş öl­çü­de ya­rar­lan­dık­la­rı nok­ta­sın­da çok güç­lü bir al­gı var dün­ya­da. Her­kes de Tür­ki­ye­’ye kar­şı po­li­ti­ka­sı­nı bu al­gı­ya gö­re şe­kil­len­di­ri­yor" de­di.

Şim­di, bu­nu de­ğiş­ti­ri­yo­ru­z’ de­me­si ge­re­kir­di. Bu bir er­dem­dir. Öte­ki ül­ke­ler ya­pı­yor, biz de ya­pa­bi­li­riz. Bu­nu yap­mak­ta Tür­ki­ye ya­vaş dav­ran­dı. Ben­zer bir de­ğer­len­dir­me Mı­sır için de ya­pı­la­bi­lir. Bü­tün bun­la­rın so­nucun­da Tür­ki­ye, 2014 yı­lın­da Or­ta­do­ğu­’nun ge­le­ce­ği­nin oluş­tu­ğu bu or­tam­da dört baş­kent­te bü­yü­kel­çi­si ol­ma­yan bir ül­ke ha­li­ne gel­di.”