SAKARYA (A.A) - Enes Duran - TCDDnin vagon ihtiyacını karşılayan, yerli dizel tren setleri imal eden, Avrupa ile Asyayı birbirine bağlayacak olan Marmaray vagonlarının EUROTEM ortaklığıyla üretimini yapan Türkiye Vagon Sanayi AŞ (TÜVASAŞ), kapılarını Anadolu Ajansına (AA) açtı.
     Türkiyede 1866 yılında başlayan demiryolu ulaşımının ithalata bağımlılıktan kurtarılması amacıyla 25 Ekim 1951de Vagon Tamir Atölyesi adıyla faaliyetine başlayan TÜVASAŞ, 61 yıl boyunca teknolojisini sürekli yenileyerek vagon ihracatına başladı.
     17 Ağustos 1999daki depremin ardından ağır hasar alan fabrika, onarım çalışmalarının ardından yerli dizel tren seti ve vagon üretimine ağırlık vererek, Bulgaristan Demiryolları için 30 adet yataklı vagon üretti.
     TÜVASAŞ Genel Müdürü Erol İnal, AA muhabirine TÜVASAŞın 20 yılı aşkın süredir vagon ürettiğini, her yönüyle dünya çapında yeterliliğe sahip bir kurum olduklarını söyledi.
     Türkiyede 1866 yılında başlayan demiryolu ulaşımının tamamının dışa bağımlı sürdürülmesinin araçların işletilmesinde maliyet ve kesintilere yol açtığına dikkati çeken İnal, TÜVASAŞın 25 Ekim 1951de faaliyete geçtiğini, Adapazarı Vagon Sanayi Müessesesi (ADVAS) adı altında faaliyet gösteren kurumun 1975 yılında RIC tipi yolcu vagonlarının üretimine başladığını bildirdi.
     İnal, kurumun 1985 yılında bugünkü yapısına kavuştuğunu dile getirerek, yolcu vagonları ve elektrikli dizi imalatlarının yanı sıra, Ray Otobüs, RIC-Z tipi yeni lüks vagon ve TVS 2000 klimalı lüks vagon gibi projelere yoğunluk verdiklerine işaret etti.
     17 Ağustos 1999 Marmara Depreminde büyük hasar gören ve üretim kabiliyetini kaybeden kurumun altyapısının tamamen durduğunu anımsatan İnal, 2000 yılının nisan ayında onarıma başlandığını anlattı.
     2001 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi için hafif raylı taşıt filosundaki 38 aracın montajını yaptıklarını vurgulayan İnal, 2003-2009 yılları arasında eski tip konvansiyonel vagon üretimini bırakarak, modern set üretimine geçtiklerini kaydetti.
     İnal, TÜVASAŞta yüzde 90 yerlilik oranıyla, katma değeri yüksek yolcu vagonları üretildiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
     TÜVASAŞ, Türkiyenin demiryolunda kullanılacak tüm vagon ihtiyacını karşılayabilecek altyapıya sahip. TÜVASAŞ, yüzde 99,9u TCDDye ait bir kurum olduğu için ülkemiz raylarında seyir halinde olan ve TCDDye ait tüm vagonların üretimi TÜVASAŞ tarafından yapılmıştır. Kurumumuz 22 Ekim tarihi itibarıyla bin 793 adet yolcu vagonunun imalatını gerçekleştirdi. Tüm bu vagonların ağır ve periyodik bakımlarını da burada yapıyoruz.
     TCDDnin bütün ihtiyaçlarını karşılayacak altyapıya ve çalışana sahibiz.
    
     -Yerli dizel tren setleri-
    
     İnal, 2010 yılında başlanan Dizel Tren Set (DMU) Projesinin 11 adetinin 3lü, bir adetinin ise 4lü olmak üzere, 37 araçtan oluştuğunu belirterek, araçların 12lik setler halinde TCDDye teslim edildiğini vurguladı.
     2013 yılı sonuna kadar geri kalan 12lik set daha tamamlanacaktır diyen İnal, DMUların 2si engelli olmak üzere, 196 yolcu alma kapasitesine sahip olmasının yanı sıra, 2012 yılının mayıs ayından bu yana çeşitli hatlarda seyir halindedir şeklinde konuştu.
     Dizel setler için Güney Kore ile yapılan anlaşmanın bir diğer ayağının Marmaray Projesi olduğunu aktaran İnal, şunları dile getirdi:
     2010 yılında Hyundai/Rotem firması ile ortak üretim çerçevesinde Marmaray Projesi için 275 aracın imalatı, sözleşmeye uygun olarak tesislerimizde yapılmaya başlandı. Halkalı ve Gebze arasında gidecek banliyo tipi setlerin imalatı, Marmaray Projesiyle eş güdümlü olarak devam ediyor.
     Şuan bir sıkıntı yok, 2013 sonu itibarıyla bir aksilik çıkmazsa, teslimat planları tutturulmaya çalışılacak.
    
     -Uluslararası bir şirketiz-
    
     Yurt dışından çok sayıda sipariş aldıklarını belirten İnal, Irak Demiryolları için 2005 yılında imalatına başlanan jeneratör vagonlarının 28 Mayıs 2006da teslim edildiğini, Iraktan gelen 14 vagonluk siparişi için de proje çalışmalarının başladığını anlattı.
     İnal, dünyanın her yerinden taleplere karşılık verebilecek nitelikte olduklarını ifade ederek, 2012 yılında Bulgaristan Demiryollarına 30 adet yataklı vagon üretimi geçekleştirilmektir. Bu vagonların test sürüşleri ise tamamlanmak üzeredir. TÜVASAŞ olarak uluslararası şirketiz. Bize şuanda 5 ülkeden sipariş geliyor. Şuan hepsini karşılayacak kapasite var diye konuştu.
    
     Yayıncı: Kemal Kaymak