Dünyada “Gizli şehir bilet satışı" olarak da bilinen 'Skipplaging' dönem dönem gündeme gelen bir yöntem. Son olarak bir Amerikan Airlines yolcusunun ucuşunun iptal edilmesiyle gündeme geldi. Peki, skipplaging nedir? Seyahat uzmanları bu ucuz seyahat yönteminin çok riskli olduğunu söylüyor.
'Skipplaging' uçak bileti fiyatlandırmasındaki boşluklardan yararlanmayı hedefleyen bir yöntem. Amaç bir şehre gitmek için uçak biletini daha ucuza getirmek. 2016 yılında Skipplaging kavramı Lufthansa'nın bir yolcuyla açtığı davayla gündeme gelmişti. O olayda Oslo’dan uçağa binen yolcu, Frankfurt aktarmalı olarak Seattle’a uçmuştu. Dönüşte ise Frankfurt’ta indikten sonra bir başka Lufthansa bileti alarak Oslo yerine Berlin’e uçtu. Lufthansa dava açarak iki uçuş arasındaki farkı talep etti.
Geçtiğimiz hafta ise 17 yaşındaki bir genç 150 dolarlık bir bilet bulup Gainesville Florida'dan Charlotte aktarmalı New York City ucuşuna bilet aldı. Ancak Florida'daki kapı görevlileri New York City'ye uçmaya devam etmeyeceğinden şüphelendi. Genç, Charlotte'a direkt uçabilmesi için 400 dolardan fazlaya mal olan yeni bir bilet almak zorunda kaldı. Bileti iptal edildi ve Amerikan Airlines uçuşlarından üç yıl süreyle men edildi.
CNBC de konuyu gündeme getirmiş. Bu hilenin temel konspeti basit. Havayolu şirketleri aktarmalı uçuş ile daha fazla yolcuya ulaşabiliyor. Fiyatlar da daha uygun oluyor. 'Gizli şehir' olarak bilinen yöntemde bir yolcu gitmek istediği bir şehre aktarmasız uçmak yerine, istediği şehirde aktarması olan çok ayaklı bir uçuş bileti satın alır. Ancak yolcu nihai hedefe uçmak yerine aktarma durağında iner.
-Örneğin bir yolcu A noktasından B noktasına uçmak ister. Ancak A noktası üzerinden B aktarmalı olarak C noktasına devam eden daha ucuz bir bilet olabilir. Yöntemi uygulayan kişi B yerine daha az talep gören ama B aktarmalı giden C şehrine daha ucuz bilet olduğunu tespit eder. A'dan B aktarmalı C bileti alır. Ancak asıl varış noktası yerine aslında gitmek istediği B noktasında iner... Burada el valiziyle yolculuk etmesi gerekir.
-Hatta bu şekilde rota ve bilet bulan internet siteleri mevcut. Popüler rotalardaki tasarruflar yüzde 60'a kadar çıkabilir, ancak bu yöntem havayoluyla başınızı derde sokabilir.
-NerdWallet'ta seyahat uzmanı olan Sally French, yolcuların uçmak istedikleri şehre direkt uçuş satın almaktansa aktarmalı bilet almanın ne kadar ucuz olduğunu öğrendiklerinde "şaşırdıklarını" söylüyor.
HAVAYOLU ŞİRKETLERİ RAHATSIZ
CNBC'ye konuşan seyahat uzmanları ise konuyla ilgili uyarılarda bulunuyor. Uygulama, havayolu şirketlerinin tepkisini çekiyor ve çoğu havayolu firması yasaklıyor.
The Points Guy'ın kıdemli havacılık muhabiri David Slotnick CNBC'ye yaptığı açıklamada "Skiplagging bir süredir var. Ancak bu tartışmalı bir konu. Bence havayolu fiyatlandırma modelinin tuhaf bir şekilde işlediğini ortaya koyuyor. Ancak tasarruf etmek için bundan yararlanabilmek açısından, bu çok büyük bir risk" diyor.
French ise bu tür rezervasyonlar konusunda çalışan internet siteleri nedeniyle bu uygulamaya katılmanın daha kolay hale geldiğini söyledi. Slotnick, bir uçuşun iptal edilmesine ek olarak, tasarruf edilen tutarın yolcudan talep edilmesi, yolcuların bir havayolu tarafından yasaklanması gibi riskler de olabileceğini söylüyor.
Uzmanlar, ucuş sözleşmelerinde hava yolu firmalarının yolcular için kurallar koyduğunu ve genellikle skiplagging'i yasakladığını (ancak genellikle bu özel terimi kullanmadıklarını) söyledi. Örneğin American Airlines'ın sözleşmesi şöyle diyor: "Biletiniz yalnızca biletinizde ve seyahat kaydınızda yer alan şehirlere/şehirlerden seyahat edildiğinde geçerlidir"
HAVAYOLU FİRMALARI NEDEN RAHATSIZ OLUYOR?
CNBC'nin haberine göre United Airlines ve Orbitz 2014 yılında Skiplagged.com'un kurucusuna karşı dava açmış, ancak bir yargıç ertesi yıl davayı reddetmişti. Havayolu firmaları bu uygulamadan hoşlanmıyor çünkü gelir kaybına uğrayabilirler. Örneğin, boş bir koltuğu başka bir yolcuya satabilir ya da skiplagging yapan yolcuya daha pahalı bir aktarmasız bilet satabilirlerdi.
Slotnick ayrıca bu durumun havayollarının iç planlama, uçuş programlama ve veri bilimi gibi faaliyetlerini de sekteye uğrattığını belirtiyor, "İnsanların bir uçuşta 20 dolar tasarruf etmesine kızmıyorlar. Sorun daha çok veri setindeki öngörülebilirlik" diyor.
Skipplagged.com'un işletme müdürü Dan Gellert ise skiplagging'in yalnızca "havayollarının kendi fiyatlandırma planlarının bir sonucu olarak" var olduğunu söylüyor ve "Her gün binlerce insan Skiplagging ya da gizli şehir bileti rezervasyonu yapıyor ve genellikle hiçbirinden sorun duymuyoruz" diyor.
Uzmanlar ise uçuşunuzun herhangi bir ayağına gelmemeniz halinde havayolu şirketinin dönüş biletinizi iptal edebileceğini belirtiyor. French ayrıca ise uçuş programlarının "çok öngörülemez" olduğunu söylüyor ve "Havayolları uçuşunuzu farklı bir şehir üzerinden yeniden yönlendirmeyi tercih edebilir. Uçuşlarda iyi fırsatlar bulmanın pek çok başka yolu var. Alternatifler arasında, tüketicilerin uçuş uyarıları ayarlamasına olanak tanıyan Google Explore ve Going gibi hizmetlerin kullanılması da yer alıyor" diyor.