Uludere talimatını kim verdi?

Uludere talimatını kim verdi?
Genelkurmay Başkanlığı Askeri Savcılığı'nın Uludere'de 34 kişinin hava harekatı sonucu öldürülmesine ilişkin "takipsizlik" kararında çarpıcı ayrıntılar yeraldı.

  • Askeri savcılık, Uludere’de ‘kaçınılmaz hataya düşüldüğü’ tespitini yaptı.
  • Harekatı Orgeneral Özel konutundan onaylamış. 
  • İHA'nın tespitinin ardından Albay Aygün Eker Org. Servet Yörük'e bildirmiş!
  • Daha sonra görüntüleri Genelkurmay İstihbarat Başkanı Org. Yaşar Güler de izlemiş.
  • Ardındna yapılan toplantıda hava harekatıyla müdahale kararı verilmiş.
  • Son olarak Org. Necdet Özel evinde haritaları inceledikten sonra hava harekatına onay verdi.
Genelkurmay Başkanlığı Askeri Savcılığı’nın Uludere’nin Ortasu (Roboski) köyünde oturan 34 kişinin hava harekatı sonucu öldürülmesine ilişkin “takipsizlik” kararında çarpıcı ayrıntılar yer aldı.

Karara göre, hava harekatı yapılmasına Genelkurmay Başkanlığı'nda yapılan toplantıda karar verildi. Karar, MGK toplantısı nedeniyle karargahta olmayan Genelkurmay Başkanı Org. Necdet Özel'e telefonla bildirildi. Özel, karargaha dönmek yerine bilgilerin işlendiği haritanın evindeki çalışma ofisine gönderilmesini istedi ve evinde haritaları inceledikten sonra hava harekatına onay verdi.

ALBAY EKER: "FEHMAN HÜSEYİN OLABİLİR"

Takipsizlik kararına göre İHA'nın saat 17.20 civarında sınırın 6-7 km. güneyindeki Haftanin Deresi Vadisi'nde ilk görüntüleri tespit etmesinden sonra jandarma topçu atışı yapılması için Kara Kuvvetleri Komutanlığı'ndan izin istedi. Bu sırada Albay Aygün Eker, 2. Ordu Komutanı Org. Servet Yörük'ün makamına giderek "İHA ekranında görüntü tespiti var. Tespitin yapıldığı bölge Haftanin Deresi Vadisi'nde terörist kamplarına yakın bir yer. Bölgede son dönemde terörist yoğunlaşması var. Fehman Hüseyin ile bazı terör örgütü mensuplarının telsiz kestirmeleri yapıldı. Bölgeye 21 Aralık günü hava harekatı ve 27 Aralık günü topçu atışı yapıldı. İstihbari bilgilere göre 21-30 Aralık arasında terörist saldırı bekleniyor" dedi. Org. Yörük yurt içindeki bölgeye topçu atışı yapılmasına, yurt dışına topçu atışı için Kara Kuvvetleri Komutanlığı'ndan (KKK) izin talep edilmesine karar verdi.

Bundan yaklaşık bir saat sonra dönemin Genelkurmay İstihbarat Başkanı Org. Yaşar Güler, Genelkurmay GİM'e (Görüntüleri İzleme Merkezi) giderek görüntüleri izledi. Güler'e, Tuğg. Kuğu tarafından, tespit yapılan bölge hakkındaki son güncel istihbari bilgiler, bölgede yapılan son faaliyetler ve terörist değerlendirmesi yapılarak yurt dışına topçu atış talebinin kabul edildiğine ilişkin bilgiler verildi. Org. Güler de görüntülerin teröristlere ait olduğu görüşüne katıldı.

KRİTİK TOPLANTI

Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı emrinde görevli Albay Serdar Eren, Hedef Analiz ve Değerlendirme Şube Müdürü Alb.Zorlu Topaloğlu, Tuğg. Ali Rıza Kuğu, Tümg. Satı Bahadır Köse ve Org. Yaşar Güler bir toplantı yaparak teröristlere yönelik ne tür bir harekat yapılacağı konusunu görüştü. Toplantıda "bölgenin coğrafi durumu, müdahalenin gece şartlarında yapılmasının gerekliliği, terörist grubun miktarı ve 3 ayrı grup halinde hareket etmeleri" dikkate alınarak topçu atışının yeterli olmayacağı, zayiat verilmeden PKK'lıların etkisiz hale getirilebilmesi amacıyla hava harekatıyla müdahale edilmesinin daha uygun olacağına karar verildi.

MGK'DAKİ ÖZEL'E TELEFON

Bunun üzerine Org Güler, hava harekatı yapılması kararını sunmak etmek için dönemin Genelkurmay 2. Başkanı Hulusi Akar'ın makamına gitti. Akar, hava herakatı için onay talebini için MGK toplantısı nedeniyle karargahta bulunmayan Genelkurmay Başkanı Necdet Özel'e telefonla iletti.

28 Aralık 2011'de yapılan MGK toplantısı saat 13.55’te başlamış ve 5 saat 20 dakika sürmüştü. Dolayısıyla Özel'e MGK'da iken telefonla "hava harekatı için onay" talebinin MGK toplantısının bitiminden hemen sonra veya son dakikalarına denk geldiği anlaşılıyor. Özel'in MGK toplantısı nedeniyle bir arada bulunduğu Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a konuyu aktarıp aktarmadığına ilişkin iddianamede herhangi bir bilgi yer almadı.

DAKİKA DAKİKA ULUDERE'DE BOMBALAMA

Takipsizlik kararına göre 28 Aralık 2011 günü şunlar yaşandı:

15.40: 2. Ordu Komutanlığı İstihbarat Başkanı Albay Aygün Eker, Tatvan'daki görevi biten İnsansız Hava Aracı (İHA)'nın, Düğün Dağı Bölgesi'nden, Çukurca Bölgesi'ne kadar sınır hattında keşif faaliyetinde bulunulmasını emretti.

16.50: İHA Düğün Dağı Bölgesi'ne gelerek anlık görüntü aktarmaya başladı.

17:20: Sınırın 6-7 km. güneyindeki Haftanin Deresi Vadisi'nde 'motorlu araç' olduğu değerlendirilen 3 ısı kaynağı tepit edildi.

17.35: Motorlu araçlar kuzeye doğru gitti ve Putalma Deresi ile Haftanin Deresi'nin birleştiği yer yakınlarında durdu. Bir süre sonra motorlu araçların sayısı 7'ye ulaştı.

17:45: Görüntüleri eş zamanlı izleyen 23. Jandarma Sınır Tümen Komutanlığı ve 2. Ordu Komutanlığı arasında telefon görüşmeleri başladı.

17:50: Sınır Tümen Komutanlığı, 2. Ordu'ya topçu atışı yapılacağını bildirdi. 2. Ordu ise İHA ve diğer unsurlarla koordine yapılmadan atış yapılmamasını istedi.

17:55: Sınır Tümen Komutanı Tümg. İlhan Bölük, topçu atışı yapmak istediklerini, 2. Ordu Harekat Kurmay Yarbaşkanı Tuğg. Halil Erkek'e iletti. Bu görüşmede Jandarma Asayiş Kolordu Komutanı Korg. Yıldırım Güvenç'in de görüntüleri terörist olarak değerlendirdiği bilgisi verildi. Tuğg. Erkek ise topçu atışı için konunun 2. Ordu Komutanı'na arz edildiğini söyledi.

18:00: Alb. Aygün Eker, 2. Ordu Komutanı Org. Servet Yörük'ün makamına giderek "İHA ekranında görüntü tespiti var. Tespitin yapıldığı bölge Haftanin Deresi Vadisi'nde terörist kamplarına yakın bir yer. Bölgede son dönemde terörist yoğunlaşması var. Fehman Hüseyin ile bazı terör örgütü mensuplarının telsiz kestirmeleri yapıldı. Bölgeye 21 Aralık günü hava harekatı ve 27 Aralık günü topçu atışı yapıldı. İstihbari bilgilere göre 21-30 Aralık arasında terörist saldırı bekleniyor" dedi. Org. Yörük ise "yurt içindeki bölgeye topçu atışı yapılması, yurt dışına topçu atışı izni için de Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na (KKK) gönderilmesine karar verdi.

18:05: 2. Ordu Topçu Başkanı Alb. Sebahattin Türker, topçu atış talebini KKK'ya telefonla iletti ve durumun aciliyeti nedeniyle mesaj çekilmeyeceğini belirtti. KKK İstihbarat Başkanlığı'nda yapılan değerlendirmede, mevcut istihbari bilgiler ve ısı kaynaklarının tespit edildiği bölgenin özelliği dikkate alınarak, bölgedekilerin "terörist" olduğu değerlendirmesi yapıldı.

18:15: Motorlu araçların bulunduğu bölgeye doğu yönünden yük hayvanı ve insanlardan oluşan yaklaşık 20 ısı kaynağının geldiği tespit edildi. 5 dakika sonra da kuzey yönünden başka bir grubun daha geldiği görüldü.

18.20: KKK Plan Harekat Daire Başkanı Tuğg. Erhan Uzun ve KKK İstihbarat Başkanı Tümg. İbrahim Yılmaz, yurt dışına topçu atış talebinin Genelkurmay Başkanlığı'na gönderilmesine karar verdi. Talep Genelkurmay Başkanlığı Harekat Merkezi'ne telefonla iletildi.

18:30: Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı emrinde görevli İsth. Alb. Serdar Eren yurt dışı topçu atış isteğini yerinde görerek Genelkurmay Harekat Başkanlığı'nca düzenlenen koordinasyon formunu imzaladı. Konu; Hedef Analiz ve Değerlendirme Şube Müdürü Alb. Zorlu Topaloğlu ile 2. İstihbarat Analiz ve Değerlendirme Daire Başkanı Tuğg. Ali Rıza Kuğu'ya iletildi.

18:45: KKK Plan Harekat Daire Başkanı Tuğg. Erhan Uzun imzalı "sınır ötesindeki hedeflere topçu atışı yapılmasına müsaade edilmesine" ilişkin mesaj Genelkurmay Başkanlığı'na gönderildi.

18:51: Tuğg. Kuğu ve Alb. Topaloğlu Genelkurmay Görüntü İzleme Merkezine (GİM) geldi. Alb. Serdar Eren yurt dışı topçu atış isteğinde bulunulduğu ve isteğin kabul edildiği yönünde bilgi verdi. Her iki komutan da "terörist" tespiti ve topçu atışı isteğinin kabulüne dair karara iştirak etti.

18.59: Genelkurmay GİM ceridesine, Vardiya Subayı ve Hedef Analiz ve Değerlendirme Şube Müdürü'nün telefonla, Alb. Aygün Eker ile görüştüğü ve

Alb. Aygün Eker tarafından görüntülerde PKK unsurlarının olabileceği değerlendirmesinin yapıldığı kaydedildi.

HAVA HAREKATINA KARAR VERİLEN TOPLANTI

19.03: Tuğg. Kuğu'nun tespitlerini ilettiği dönemin Genelkurmay İstihbarat Başkanı Org. Yaşar Güler, Genelkurmay GİM'e gelip görüntüleri izledi. Güler'e, Tuğg. Kuğu tarafından, tespit yapılan bölge hakkındaki son güncel istihbari bilgiler, bölgede yapılan son faaliyetler ve terörist değerlendirmesi yapılarak yurt dışına topçu atış talebinin kabul edildiğine ilişkin bilgiler verildi. Org. Güler de görüntülerin teröristlere ait olduğu görüşüne katıldı. Alb. Serdar Eren, Alb. Zorlu Topaloğlu, Tuğg. Ali Rıza Kuğu, Tümg. Satı Bahadır Köse ve Org. Yaşar Güler bir toplantı yaparak teröristlere yönelik ne tür bir harekat yapılacağı konusunu görüştü. Toplantıda "bölgenin coğrafi durumu, müdahalenin gece şartlarında yapılmasının gerekliliği, terörist grubun miktarı ve 3 ayrı grup halinde hareket etmeleri" dikkate alınarak topçu atışının yeterli olmayacağı, zayiat verilmeden PKK'lıların etkisiz hale getirilebilmesi amacıyla hava harekatıyla müdahale edilmesinin daha uygun olacağına karar verildi.

19:20: Bu sırada yük hayvanı ve insanlardan oluşan ısı kaynakları gruplar halinde bulundukları bölgeden kuzeye doğru gitmeye başladı.

Aynı saatte Genelkurmay Harekat Başkanlığı'nca yurt dışına topçu atış talebinin kabul edildiği KKK'na telefonla bildirildi.

19.20-19.30: Org. Yaşar Güler, hava harekatı yapılması kararını arz etmek için Genelkurmay 2. Başkanı'nın makamına gitti. Genelkurmay 2. Başkanı, hava harekatı yapılacaksa topçu atışının bekletilmesinin uygun olacağına karar verdi. Karar 19:30'da önce karargaha ve daha sonra KKK'na iletildi.

19:28: Sınır Tümen Komutanı ve Jandarma Asayiş Kolordu Komutanı'nın müşterek kararları doğrultusunda sınır hattı üzerine 2 topçu atışı yapıldı. Saat 20.21'e kadar yapılan topçu atışı 12'yı buldu.

BOMBALAMA ONAYI ORG. ÖZEL'DEN

19.30-20.00: Genelkurmay 2. Başkanı hava herakatı için onay talebini için MGK toplantısı nedeniyle karargahta bulunmayan Genelkurmay Başkanı'na telefonla iletti. Genelkurmay Başkanı, bilgilerin işlendiği haritanın konutundaki çalışma ofisine gönderilmesini istedi. Haritayı çalışma ofisinde inceleyen Özel, hava harekatının yapılmasına onay verdi. Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve hava harekatını icra edecek 2. Hava Kuvveti Komutanlığı arasında koordine çalışmaları başladı.

20.45: Sınır hattına yapılan topçu atışlarına rağmen ilerlemeye devam eden grubun öndeki parçası sınırın sıfır hattına ulaşıp beklemeye başladı.

Gruptan ayrılan kişilerin daha yüksekte bir yerlere gidip bir süre bekledi ve daha sonra grubun yanına döndü. Geriden gelen iki grup da sınır hattından güneye doğru belirli mesafelerde toplanıp beklemeye başladı. Gruplar içinde gidip gelen insanların görüntüleri izlenmeye başlandı. Bu hareketler Genelkurmay Karargahı'nda grubun terörist olduğu görüşünü "teyit edici" bulundu.

21:39: Sınır hattında bekleyen gruba uçaklar ilk bombayı bıraktı.

21.43: İkinci bomba atıldı. Bu sırada grupların hareketleri takip edildi. Güney istikametine gidenler olduğu görüldü.

22.00: Güneye gidenlerin kuzeye doğru yeniden hareketlendiği görüldü.

22:02: Bu gruba üçüncü bomba atıldı.

22:16: Hareketsiz bekleyen üçüncü bir grup tespit edildi.

22:24: Dördüncü bomba bu gruba atıldı.

Kaçınılmaz hataya düşüren 10 neden

Takipsizlik kararında TSK personelinin gruptakileri PKK’lı sanmaları konusunda “kaçınılmaz bir hataya düşmüş kabul edilmelerinin gerekçeleri” şöyle sıralandı:

1- Olayın, otorite boşluğu yaşanan, PKK’nın lojistik ve saldırılarda kullandığı bir bölgede gerçekleşmesi.

2- Bölgenin PKK kontrolünde olması nedeniyle kaçakçılık faaliyetlerinin PKK’nın bilgi ve izni dışında yapılmasının mümkün olmaması.

3- Bölgeye ait istihbarat raporlarında son bir ayda terörist yoğunlaşmasının olduğu ve sansasyonel saldırı hususunda yoğun bir beklenti oluşması.

4- İHA görüntülerinden kimin terörist kimin kaçakçı olduğunun anlaşılamaması.

5- İHA’nın tespit ettiği ısı kaynaklarının çok olması, aralarındaki mesafeleri koruyarak 3 grup halinde yürümeleri.

6- Gruptakilerin, aydınlatma ve diğer topçu atışlarından, İHA’nın kendilerini izlediğinden haberdar olmalarına rağmen yürümeye devam etmeleri.

7- Gruptakilerin telefonla ailelerine “askerlerin geçiş güzergahlarını kapattığını, topçu atışları yapıldığını” bildirmelerine rağmen, ailelelerin kamu idarelerine kaçağa gidenler olduğunu iletmemesi.

8- İlk grubun sıfır noktasına gelip beklemeye başlaması, diğer grupların da mesafeyi muhafaza ederek güneyde beklemeleri, grubun toplam uzunluğunun 1150 metre olması, gruptan 2 kişinin yüksek yerlere çıkarak keşif yaptıkları şeklinde yorumlanabilecek davranışlar.

9- Grubun sınırdan girmesi halinde, gece şartlarında İHA takibinden kurtularak terörist unsurlarla koordine kurup saldırıma riskinin olması.

10- Gece helikopterle veya yaya birlik gönderilmesinin pek çok riski taşıması nedenleriyle hava taarruzuyla müdahalenin en etkin yöntem olduğunun düşünülmesi.

08 Ocak 2014 09:03
DİĞER HABERLER