Uluslararası piyasalarda geçen hafta, ABD Doları, önemli para birimleri karşısında değer kazanırken, altın fiyatları geriledi.
ABD ham petrolünün varil fiyatı haftanın tamamında 23 sent (yüzde 0,26) değer kazandı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) İcra Direktörleri Kurulu, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu gelişmekte olan ülkelerin Fon'daki oy hakkını artıran kota reformlarını onayladı.
Kuruluşun internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, reform kapsamında, yüzde 6'dan daha fazla kota payı, yükselen piyasalar ile gelişmekte olan ülkelere aktarılacak. Bunun yanında, yüzde 6'dan fazla kota, kurulda geniş temsil edilen ülkelerden, daha az temsil edilen ülkelere geçecek.
Reform paketinin yürürlüğe girmesiyle birlikte Türkiye'nin yüzde 0,55 olan kotası yüzde 0,98'e, oy hakkı da yüzde 0,95'e çıkacak. IMF'de en yüksek paya sahip 20'inci ülke konumuna gelecek olan Türkiye, kota artışından da en fazla faydalanan dördüncü ülke olacak.
Reform paketinin IMF'nın 2012 Yıllık Toplantılarına kadar yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Fed Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) toplantısından sonra yapılan açıklamada, yüzde 0-0,25 aralığındaki gösterge faiz oranınında değişikliğe gidilmediği, gösterge faiz oranının ''uzun süre olağanüstü düşük seviyesini'' koruyacağı belirtildi.
ABD Merkez Bankası (Fed), yüzde 0-0,25 aralığındaki gösterge faiz oranında değişikliğe gitmedi. Fed, ayrıca 600 milyar dolarlık hazine tahvil alımı programını sürdüreceğini bildirdi.
ABD'de cari işlemler açığı, Temmuz-Eylül dönemini kapsayan yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,3 artarak 127,2 milyar dolar oldu.
Çalışma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede üretici fiyatları, Kasım ayında yüzde 0,8'le beklentilerin üzerinde artış kaydetti. Gıda ve enerji dışındaki fiyatlardan oluşan çekirdek endeks de geçen ay yüzde 0,3'le beklentilerin üzerinde arttı.
Ülkede perakende satışlar Kasım ayında yüzde 0,8 artarken, otomotiv dışındaki çekirdek satışlar yüzde 1,2 artış gösterdi.
ABD'de tüketici fiyat endeksi Kasımda beklentilerin altında yüzde 0,1 arttı.
Çalışma Bakanlığı, ekim ayında yüzde 0,2 artan TÜFE'nin kasım ayında ise yüzde 0,1 arttığını açıkladı. Söz konusu ayda TÜFE geçen yıla göre ise yüzde 1,2 arttı.
Kasım ayında gıda ve enerji fiyatları hariç çekirdek TÜFE ise beklentiler doğrultusunda yüzde 0,1 yükseldi.
Fed, ekim ayında yüzde 0,2 gerileyen sanayi üretiminin beklentilerin üzerinde yüzde 0,4 arttığını açıkladı. Ülkede işsizlik maaşı başvuruları, 11 Aralık'ta sona eren haftada 420 bin ile beklentiler seviyesinde oldu.
Öte yandan ABD Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, ülkede yeni konut inşaatları, Kasım ayında 555 bin olarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Söz konusu ayda inşaat ruhsat sayısı ise 530 binle beklentilerin altında oldu. Uzmanlar, ruhsat sayısının 560 bin olmasını bekliyordu.
AVRUPA VE DİĞER
AB devlet ve hükümet başkanları, AB anayasası Lizbon Anlaşması'na birkaç fıkra ekleyerek, ''borç krizindeki ülkeler için oluşturulan geçici kurtarma mekanizmasını daimi hale getirme'' konusunda uzlaştı.
Diplomatik kaynaklar, Lizbon Anlaşması'nda eklenecek fıkralarla ''avronun istikrarının güvence altına alınmasının kaçınılmaz hale gelmesi durumunda avro kullanan ülkelerin istikrar mekanizması oluşturabilmesi'' için yasal zemin hazırlanırken, ''mali yardımın sıkı şartlara bağlı olacağı'' kuralının da kayda geçirileceğini söyledi.
IMF'in katkısıyla Avro Bölgesi'nin mayıs ayında oluşturduğu 750 milyar avroluk mevcut kurtarma mekanizmasının geçerlilik süresi 2013 ortasında doluyor.
Avro Bölgesi'nde ağır borç yükü altındaki İtalya, İspanya, Portekiz, Yunanistan, İrlanda ve Belçika gibi ülkelerin, Lüksemburg'un da desteğiyle talep ettiği ortak tahvil önerisi kabul görmedi.
Avro Bölgesi'nde daha düşük faiz oranlarıyla borçlanabilen Almanya, Fransa, Hollanda, Avusturya ve Finlandiya, borçlanma maliyetlerini arıtacağı gerekçesiyle ''E-bonds'' olarak adlandırılan ortak tahvile karşı çıktı.
Zirvede AB liderleri ayrıca, bundan sonraki ülke iflaslarında özel sektöre de maliyet yükleme kararı aldı.
Buna göre, Avro Bölgesi'nde kurtarılacak yeni ülkelerin borçlanma kağıtlarını ellerinde tutan banka ve yatırımcılardan indirim talep edilerek Yunanistan ve İrlanda örneğinde olduğu gibi tüm yükün vergi verenlerin sırtına yüklenmesi önlenecek.
Avrupa Merkez Bankası (AMB), borç kriziyle mücadelesine destek olması için sermaye tabanını 5 milyar avro artırmaya karar verdi.
AMB'den yapılan açıklamada, banka, 5,76 milyar avro düzeyinde bulunan sermaye tabanını, yaklaşık iki kat artırarak, 10,76 milyar avro (14,3 milyar dolar) düzeyine çıkaracağı belirtildi.
Açıklamada, sermaye artırımı kararının döviz kuru, faiz oranı, altın fiyatları ve kredi risklerindeki artan değişkenliği yansıttığı vurgulandı.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Avro Bölgesi'nde finansal koşulların düzeldiğini, ekonomide aşamalı toparlanmanın yolunda olduğunu ancak, kırılganlığın sürdüğünü bildirdi.
OECD'nin Avro Bölgesi Aralık 2010 raporunda, Avro Bölgesi'nin diğer OECD üyesi ülkelerin yanı sıra finansal kriz ve ciddi resesyon deneyimi yaşadığı, bunu Avro Bölgesi'ndeki bazı ülkelerin borç krizinin takip ettiği belirtildi.
''Avro Bölgesi'nde finansal koşullar düzeldi, aşamalı toparlanmanın yolunda, ancak kırılganlık devam ediyor'' denilen raporda, gerekli mali konsolidasyon ve özel talebin yeniden dengelenmesi ihtiyacının toparlanmayı engelleme olasılığı bulunduğuna işaret edildi.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean Claude Trichet, Avrupalı hükümetlerin Avro Bölgesi kurtarma fonu Avrupa Finansal İstikrar Olanağı'nın (EFSF) büyüklüğü ve kapsamı konusunda maksimum esnekliği düşünmesi gerektiğini söyledi.
Trichet, dün Frankfurt'ta EFSF'nin devlet tahvilleri satın alıp-almaması yönündeki soruyu yanıtlarken, ''Niceliksel ve niteliksel olarak maksimum esneklik ve maksimum kapasite çağrısında bulunuyoruz'' dedi.
İRLANDA'YA YAPILACAK AB-IMF YARDIMI
İrlanda parlamentosu, ülkeye yapılacak AB ve Uluslararası Para Fonu (IMF) yardımına onay verirken, IMF de 22,5 milyar avroluk kredi paketini onayladı.
İrlanda'yı kurtarmak için hazırlanan 85 milyar avroluk paketin 35 milyar avrosunun bankalara yönlendirilmesi, 50 milyar avrosuyla da kamunun finansman ihtiyacının karşılanması planlanıyor. Paketin 17,5 milyar avroluk kısmını, kamu çalışanlarının emeklilik fonlarını kullanarak İrlanda hükümetinin karşılaması bekleniyor.
IMF'nin kredi paketine onay vermesinin ardından yayımladığı değerlendirme raporunda, borç krizindeki İrlanda'nın 2015 yılına kadar bütçe açığını Gayrı Safi Yurtiçi Hasılanın yüzde 3'ü düzeyine indirme hedefinde başarılı olamayabileceği uyarısında bulundu.
IMF, daha fazla önlem almadığı takdirde İrlanda'nın 2015'e kadar bütçe açığını ancak Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın yüzde 4,8'i düzeyine indirebileceği öngörüsünde bulunuldu.
Raporda, ayrıca, İrlanda'nın, yardım borçlarının geri ödemesinde sıkıntı yaratabilecek sorunlarla karşı karşıya olduğu da vurgulandı.
Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody's, İrlanda'nın ''Aa2'' olan kredi notunu beş kademe birden düşürerek ''Baa1'' seviyesine çekti, görünümünü ise ''negatif'' olarak belirledi.
Kuruluştan yapılan açıklamada, kredi notunun düşürülmesinde İrlanda bankalarının kurtarma maliyeti, ülkedeki ekonomik görünümündeki artan belirsizlikler ve ülkenin finansal gücündeki zayıflamanın etkili olduğu belirtildi.
Moody's ayrıca, İspanya'nın ''Aa1'' olan kredi notunu indirebileceği uyarısında bulundu.
Kuruluş, artan borçlanma maliyetleri, bankacılık sistemindeki potansiyel kayıplar ve gelecek yıla ilişkin yüksek finans ihtiyaçları konusundaki kaygılar nedeniyle İspanya'nın ''Aa1'' olan kredi notunun muhtemel bir indirim için gözden geçirileceği belirtildi.
Moody's, olası bir kredi notu indirimi için Yunanistan'ı izlemeye aldı.
Moody's, ''Ba1'' olan kredi notunu izlemeye almasını gerekçe olarak, Yunanistan'ın, borçlarını sürdürülebilir bir düzeye indirebileceği konusunda artan kaygıları gösterdi.
Öte yandan Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor's (S&P), Belçika'nın not görünümünü ''durağan''dan ''negatif''e indirdi.
Kuruluştan yapılan açıklamada, ülkenin ''AA '' düzeyindeki uzun vadeli kredi notu ile ''A-1 '' olan kısa vadeli notlarının teyit edildiği belirtilerek, görünümün indirilmesine ise devam eden politik gerginliklerin notlara yapabileceği olumsuz etkinin neden olduğu vurgulandı.
IMF Belçika Delegasyonu Başkanı Erik De Vrijer, Belçika ekonomisinin 10 günlük gözden geçirmesinin ardından yaptığı açıklamada, ülke ekonomisindeki sorunları hızla düzeltmesi gerektiğini belirterek, ancak ülkenin ''Avrupa'nın hasta adamı'' olarak tanımlanamayacağını söyledi.
S&P, Çin'in kredi notunu da ''A ''dan ''AA-''ye yükseltti. Kuruluş, Çin'in kredi notunu, bu ülkenin makroekonomik ve finansal istikrarı gözönüne alınarak yükseltildiğini belirtti.
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,3201 dolardan açılan avro, cuma kapanışta 1,3175 dolara geriledi.
Aynı borsada pazartesi günü 1,5754 dolardan açılan İngiliz sterlini ise cuma kapanışta 1,5517 dolara indi.
New York borsasında, altının ons fiyatı pazartesi günü 1.397,30 dolardan kapanırken, cuma günü kapanışta 1.378,60 dolara düştü.
ABD, AVRUPA VE ASYA BORSALARI
ABD'de dün, New York Borsası'nda Dow Jones Endeksi yüzde 0,06 (7,34 puan) değer kaybederek, haftayı 11.491,91 puandan kapattı. Standard and Poor's 500 Endeksi aynı gün yüzde 0,08 (1,04 puan) artarak 1.243,91 puan, Nasdaq Bileşik Endeksi ise yüzde 0,2 (5,66 puan) yükselerek 2.642,97 puan oldu.
Haftanın tamamında Dow Jones Endeksi yüzde 0,7, Standard and Poor's 500 Endeksi yüzde 0,3, Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde0,2 değer kazandı.
Japonya'da Tokyo Borsasının temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi yüzde 0,07 (7,46 puan) oranında değer kaybederek, 10.303,83 puana geriledi. Asya'da Hong Kong, Avustralya ve Şanghay Borsaları yüzde 0,3 oranında değer kaybederken, Güney Kore Borsası yüzde 0,6 oranında değer kazandı. Tayvan, Yeni Zelanda ve Singapur Borsaları da yükseldi.
Avrupa'da ise İngiltere'de Londra Borsası'nda FTSE 100 Endeksi dün yüzde 0,2 (9,37 puan) azalarak, haftayı 5.871,75 puandan kapattı. Almanya'da Frankfurt Borsası'nda haftanın son işlem gününde DAX Endeksi yüzde 0,6 (41,95 puan) gerileyerek, 6.982,45 puandan, Fransa'da Paris Borsası'nda CAC-40 Endeksi de yüzde 0,5 (21,01 puan) değer kaybederek, 3.867,35 puandan kapandı.
Avrupa'da ayrıca dün Zürih Borsası yüzde 0,43, Madrid Borsası yüzde 1,12, Brüksel Borsası yüzde 0,71 oranında değer kaybederken, Amsterdam Borsası yüzde 0,05 oranında değer kazandı.
Haftanın son işlem gününde ABD ham petrolünün varil fiyatı, 88 dolar seviyelerinde kapandı.
Hafta başında yaklaşık 88,13 dolardan işlem görmeye başlayan ABD ham petrolünün varil fiyatı Ocak ayı teslimi dün 32 sent artarak 88,02 dolardan kapandı. ABD ham petrolünün varil fiyatı haftanın tamamında ise 23 sent (yüzde 0,26) değer kazandı.
Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 7 sent artarak 91,67 dolar oldu.
AA