İstanbul'da sahil kesimlerinin olası bir depremde iç kesimlere nazaran daha kırılgan olduğu yıllardır biliniyor. Özellikle İstanbul'un Marmara Denizi kıyılarının doldurulmasıyla şehirde dolgu alanları hızla arttı. Peki bu dolgu alanları olası bir İstanbul depreminden nasıl etkilenir? Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydınoğlu, olası İstanbul depreminde Marmara kıyı şeridinde yapılan dolgu alanlarda denize kayma veya çökmeler olabileceğini söylüyor. TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Doç. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu da dolgu alanlarının üzerlerinde ağır yükler bulunduğuna dikkat çekiyor.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, son olarak Kandilli Rasathanesi İstanbul'da 2030 yılına kadar yüzde 64 olasılıkla 7'nin üzerinde bir deprem beklediklerini açıklarken, kentin Marmara Denizi kıyılarındaki dolgu alanları da endişe konusu oldu.
Haber Global'in haberine göre, Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydınoğlu, uygun şekilde dolgu yapılmadıysa dolgu alanlarında olası depremlerde hasar olabileceğine dikkat çekti. Aydınoğlu, İstanbul'un Marmara Denizi'nin kıyı şeridine yapılan dolgu ile ilgili "Bu bölgelerde dolgu, büyük ölçüde inşaat artıklarının oralara dökülmesiyle yapıldı. Olası bir depremde o dolgu alanlarında denize kaymalar veya çökmeler olabilir" şeklinde konuştu.
"DOLGU ALANLARI ÜZERİNDE AĞIR YÜK VAR"
TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Doç. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu da olası bir İstanbul depreminde Marmara Denizi kıyısındaki dolgu alanlarının etkileneceğini söyledi. İstanbul'un dolgu alanlarının üzerlerinde ağır yükler bulunduğunu ve bu alanlara ağır yapılar yapıldığını söyleyen Giritlioğlu, "Yenikapı gibi alanlara baktığımızda bunu çok kolay bir şekilde görebiliyorsunuz" ifadelerini kullandı.
Marmara Denizi kıyılarındaki dolgu alanlarının bugün İstanbul'daki yeşil alanların büyük çoğunluğunu oluşturduğunu ifade eden Giritlioğlu, "Maltepe'deki dolgu alanına bakın. Maltepe içinde başka yeşil alan olmadığı için olası bir İstanbul depreminde insanlar bir refleksle oraya koşacaklar ancak deprem orayı da etkileyebilir" diye konuştu.
İSTANBUL'DA DOLGU ALANLARI NERELERDE BULUNUYOR?
Kıyı dolgu alanları, var olan kıyı şeridinin yeniden şekillendirilmesi ve mekanın kısmen ya da tamamen yapay olarak yaratılması ile oluşturuluyor. Yapay olarak üretilen kıyılar; kurutma, kazma ve kıyıyı materyal ile doldurma yöntemleri ile yapılıyor.
İstanbul’un kıyı şeridi incelendiğinde en fazla dolgu zeminin Marmara kıyılarında yer alıyor. Bu dolgu alanların kullanım türleri arasında rekreasyon, park, spor alanları, yeşil alanlar, otopark alanları, iskele, liman, marina, dalgakıran yapıları, tersane sahası, askeri alanlar, yerleşim alanları, plaj alanları, kamu kurumları tesisleri, karayolu, miting ve gösteri alanı gibi yerler bulunuyor. Bunun yanında Karadeniz sahilinde çeşitli yerlerde ve Boğaziçi’nde Sarıyer sahilinde de dolgu zemin mevcut.
BİRİNCİ SIRADA TUZLA VAR
Akademisyenler Murat Uzun ve Özlem Akyüz'ün İstanbul’un Anadolu Yakasında Kıyı Dolgu Alanları ve Kullanımı başlıklı makalesine göre, İstanbul'un sadece Anadolu Yakası'nda 2018 itibarıyla 9 kilometrekareden fazla dolgu yöntemi ile denizden kazanılmış alan bulunuyor. Anadolu yakasında Kadıköy, Maltepe, Kartal ve Tuzla sahil şeridinin denizin doldurularak oluşturulması göze çarpıyor. Tuzla ilçesi tersaneler bölgesindeki dolgu alanları başta olmak üzere 2,8 kilometrekarelik alan ile birinci sırada.
Denizin doldurulmasıyla inşa edilen Maltepe Orhangazi Şehir Parkı'nın da bulunduğu Maltepe ilçesi ise, 1.8 kilometrekare alan ile ikinci sırada. 1.3 kilometrekare ile Pendik üçüncü, Caddebostan Parkı, Kalamış Parkı ve Moda Parkı gibi denizden kazanılan parkların bulunduğu Kadıköy ise 4. sırada. İstanbul'un Avrupa yakasında, Ahırkapı ile Bakırköy arasındaki sahil şeridi ve 673 bin metrekarelik Yenikapı meydanı önde gelen dolgu alanları arasında yer alıyor.