Hayvan kökenli gıdaları ve diğer hayvansal ürünleri tüketmeyen veganlarda, kalsiyum ve protein eksikliği sebebiyle et yiyenlere kıyasla kemik kırılma riskinin yüzde 40 daha fazla olduğu belirtildi.
İngiltere'de Oxford Üniversitesi tarafından 50 bin kişi üzerinde yapılan ve 20 yıl süren araştırmada, et yemeyi bırakmanın kemikleri zayıflattığı ve hatta ostoeporosis (kemik erimesi) hastalığını tetiklediği tespit edildi.
Araştırmacılar, daha az kalsiyum ve protein alan veganların, kalça, bacak ve omuriliğinde kırılmalara daha yatkın olduğunu tespit etti.
Ayrıca veganlarda özellikle bacak, omur ve omuriliğindeki kırık ihtimalinin yüzde 43 arttığı kaydedildi.
RİSK ET YİYENLERE KIYASLA 2-3 KAT DAHA FAZLA
Araştırmaya liderlik eden Oxford Üniversitesi'nden Beslenme Epidemiyolojisi uzmanı Dr. Tammy Tong, "En büyük fark kalça kırıklarında. Veganlardaki risk et yiyenlere kıyasla 2-3 kat fazla." dedi.
Kadınlar, menopoza girmelerinin ardından ostrojen hormonu düzeylerinin azalması yüzünden kemiklerinin doğal olarak gücünü kaybetmesi yüzünden daha büyük risk altında.
Araştırmanın başında, deneklerin beslenme alışkanlıkları incelendi. Daha sonra 2010'da benzer bir inceleme daha yapıldı. 2016'ya dek ortalama 18 yıl boyunca deneklerdeki kırıklar değerlendirildi.
Kırık riski, Vücüt Kitle Endeksi (BMI) beslenme alışkanlıklarındaki kalsiyum ve protein tüketimi hesaba katıldığında, kısmen düştü.
DAHA AZ KALSİYUM VE PROETİN ALIYORLAR
Dr Tong bu durumu "Vejeteryanlar ve veganların vücut kitle endeksi, et yiyenlere göre genelde daha düşük. Bu da daha yüksek kalça kırığı riskiyle ilişkili ve hem az kalsiyum hem de protein daha kötü kemik sağlığıyla bağlantılı" dedi.
Bu durumun muhtemel açıklamaları arasında, düşme sırasında darbenin etkisinin yumuşaması, yağ oranının artmasıyla östrojen üretiminin artması ve daha çok ağırlık taşıması nedeniyle kemiklerin daha da güçlenmesi sayılıyor.
Dr. Tong, "Bu çalışma, ortalama daha az vücut kitle endeksi bulunan ve daha az kalsiyum ve protein tüketen veganlarda, vücudun belirli yerlerindeki kırık riskinin daha yüksek olduğunu gösterdi." dedi.
Dengeli ve büyük ölçüde bitki temelli yeme alışkanlıkları beslenmeyi geliştirebiliyor, kalp ve şeker hastalığı gibi hastalıklarda riski azaltabiliyor.
NE ÇOK ŞİŞMEN NE DE ÇOK ZAYIF
Dr. Tong, BBC Türkçe'ye verdiği mülakatta, "Bireyler beslenme alışkanlıklarının yararlarını ve risklerini hesaba katmalı, yeterli kalsiyum ve protein aldıklarından ve ayrıca ne çok zayıf ne de çok şişman bir vücut kitle endeksini korumalılar." diye konuştu.
Çalışmada 1993-2001 arasında doğan denekler incelendi. Deneklerin 29 bin 400'ü et yiyenler, 17 bin 500'ü vejeteryanlar ve 8 bini et olarak sadece balık ve deniz ürünleri yiyen peskateryanlardı.
Çalışma sırasında 3 bin 941 denekte yaklaşık 1.000'i kalça olmak üzere, bilek, kol, bacak ve ayak bileği kırıkları görüldü.
Uzmanlar, vücut kitle endeksi hesaba katıldığında kol, bilek ve ayak bileği kırığı riskinde önemli bir fark tespit etmedi.