Sayıştay'ın Emniyet Genel Müdürlüğü 2014 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu'nda, yabancı plakalı araç ve sürücülere kesilen trafik cezalarının tebliği, takibi ve tahsilinin yapılamadığı ortaya çıktı. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre 2012 ile 2014 yılları arasında toplam 281 bin 572 yabancı sürücü belgesine veya yabancı şahıslara kesilen cezaların takibatı ve tahsilatı yapılamadı. Mevcut yasal düzenlemelerin Türkiye sınırları içinde yabancı plakalı araçlara trafik idari para cezalarının tahsilini sağlamaktan uzak olduğunun belirtildiği raporda, "Bu durum ülke içinde güvenlik zaafiyeti doğurduğu gibi cezaların caydırıcı özelliğini kaybetmesinden ötürü trafik kazalarına da davetiye çıkarmaktadır." deniyor.

Sayıştay'ın raporunda Türkiye'de seyahat eden ve trafik kuralı ihlali tespit edilen yabancı plakalı araç ve sürücüleri hakkında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında uygulanan trafik idari para cezası karar tutanaklarının tebliği, takibi ve cezaların tahsilinin yapılamadığı belirlendi. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 115'inci maddesinin son iki fıkrası yabancı plakalı araçlara kesilen trafik para cezaları ile ilgili.

281 BİN 572 YABANCI SÜRÜCÜ BELGESİNE VEYA YABANCI ŞAHISLARA KESİLEN CEZALARIN TAKİBATI VE TAHSİLATI YAPILAMADI

Söz konusu düzenlemede, "Bu Kanunun 116'ncı maddesine göre yabancı plakalı araçların plakasına uygulanan, ancak tebliğ edilememiş olan trafik idari para cezalarının ödenmesi hâlinde trafik idari para cezası karar tutanağının tebliğ tarihi olarak ödeme tarihi esas alınır. Yabancı plakalı araçların plakalarına düzenlenen, ancak tebliğ edilmemiş olan trafik idari para cezalarına ilişkin tutanakların tebliği ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar Maliye ve İçişleri Bakanlıklarınca müştereken belirlenir." deniyor.

Söz konusu fıkranın yürürlüğe girdiği 12.07.2013 tarihinden beri, yabancı plakalı araçların plakalarına düzenlenip tebliğ edilmemiş olan trafik idari para cezalarına ilişkin tutanakların tebliği ve tahsiline ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadı. Emniyet Genel Müdürlüğünce ilgili diğer kurum temsilcileriyle bir çok kez yapılan toplantı tutanaklarından 12.07.2013 tarihinden önce de yabancı plakalı araçlara kesilen cezaların tebliği ve tahsilinin yapılmadığı anlaşıldı.

Emniyet Genel Müdürlüğünden alınan istatistiki bilgilere göre, 2012'de 90 bin 299; 2013'de 101 bin 52 ve 2014'de 90 bin 221 olmak üzere toplam 281 bin 572 yabancı sürücü belgesine veya yabancı şahıslara kesilen cezaların takibatı ve tahsilatı yapılamadı.

TRAFİK CEZASI ÖDENMEZSE ÜLKEYİ TERKETMELERİNE İZİN VERİLMEMESİ GEREKİYOR

Sayıştay raporunda, "Türkiye'de seyahat eden ve trafik kuralı ihlali tespit edilen yabancı plakalı araç ve sürücüleri hakkında uygulamaya ilişkin düzenlemelerin yeterli olmaması nedeniyle, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında uygulanan trafik idari para cezası karar tutanaklarının tebliği, takibi ve cezaların tahsilinin yapılamadığı düşünülmektedir. Kamu idaresi cevabında; 15.04.2015 tarihinde 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30'uncu maddesinde yapılan değişiklikle, yabancı plakalı araçlara bu kanun kapsamında kesilen idari para cezaları ile geçiş ücretlerinin tahsilatı gerçekleşmeden ülkeyi terketmelerine izin verilmeyeceğinin düzenlendiği belirtilmiştir. Benzer şekilde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda yapılacak değişiklikle yabancı plakalı araçların plakasına, sürücüsüne, işletenine veya gönderenine uygulanan trafik idari para cezalarının tahsil edilmeden bu araçların yurt dışına çıkışına izin verilmemesi gerektiği ifade edilmiştir. Bu gerekçeyle söz konusu kanunun 115'inci maddesinin son fıkrasında değişiklik öngören Kanun Tasarısı ile ilgili çalışmaların
olduğu belirtilmiştir." deniyor.

MEVCUT YASAL DÜZENLEMELER PARA CEZALARININ TAHSİLİNİ SAĞLAMAKTAN UZAK

Sayıştay, 'Emniyet Genel Müdürlüğü 2014 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu'nda, "Sonuç olarak bulgumuzda da belirtildiği üzere, mevcut yasal düzenlemeler Türkiye sınırları içinde yabancı plakalı araçlara trafik idari para cezalarının tahsilini sağlamaktan uzaktır. Bu durum ülke içinde güvenlik zaafiyeti doğurduğu gibi cezaların caydırıcı özelliğini
kaybetmesinden ötürü trafik kazalarına da davetiye çıkarmaktadır. Öte yandan Türkiye plakalı araçlara kesilen trafik idari para cezalarının tahsilatı ile ilgili birçok önlem yürürlükte iken yabancı plakalı araçlara kesilen trafik idari para cezalarının tahsilatının sağlanamaması durumu, Anayasanın 10'uncu maddesinde düzenlenen 'Kanun Önünde Eşitlik' ilkesine aykırı olduğu izlenimi uyandırmaktadır. Öte yandan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda yapılan değişiklikle, otoyol, köprü geçiş ücretlerini ve kanun kapsamında kesilen idari para cezalarını ödemeyen yabancı plakalı araçların ülkeyi terketmesine izin verilmeyeceği hükme bağlanmıştır. Yabancı plakalı araç sürücülerinin kurallara uymasının sağlanması ve uygulanan trafik cezalarının sürücülerde olumlu davranış değişikliklerine dönüşebilmesi için 6001 sayılı kanunda yapılan değişikliğe benzer 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda da değişiklik içeren düzenleme yapılması gerekmektedir." değerlendirmesine yer veriyor. CİHAN