Doğru nefes nasıl alınır ve önemi nedir?

  • Esra Büyükcombak
  • Esra Büyükcombak
    14 Haz 2023 06:45

    Nefes almak genellikle bilinçsiz ve doğal bir süreçtir. Hem nefes alışımız hem nefes verişimiz şükür gerektiren mucizevi olaylardır. Nefes aldığımız anda yaklaşık 300-700 milyon arası baloncuk şeklindeki akciğer keseleri (alveol) havayla dolar. Havadaki oksijen her saniye devam eden tüm yaşamsal faaliyetler için gereklidir. Sağlıklı bir yetişkin, dinlenirken dakikada on iki ila yirmi kez nefes alır. Aldığımız nefesle oksijen kanımızla taşınır. Nefes verirken metabolik bir atık ürün olan karbondioksit vücudumuzdan uzaklaştırılır. 


    Doğru nefes almak neden bu kadar önemli?


    Doğru nefes alıyor musunuz sorusuna cevap olarak pek çok kişi nefes almanın doğrusu yanlışı mı olur diyebilir. Nefes alma her an gerçekleşir, ancak nefesinizi bilinçli olarak nasıl düzenleyeceğinizi öğrenirseniz, doğru nefes almanın neden bu kadar önemli olduğunu fark edeceksiniz. Bilinçli olarak derin nefes almak, sinir sistemimiz üzerinde sakinleştirici bir etkiye sahiptir ve duygusal durumumuza olumlu katkıda bulunur. Yapılan çalışmalar, insanların yüzde 60 ila 80'inin doğru nefes almadığını, yani daha kısa ve daha sığ nefes aldıklarını göstermiştir. Sığ nefes alma, hızlı ve keskin nefes alımları demektir. Sığ nefes almanın sonucunda, sinir sistemimiz alarm durumuna geçer, sürekli bir savaş ya da kaç durumunda ve stres altındaymışız gibi hissetmemize neden olur. 


    Doğru nefes nedir?


    Sinirli birisine, genellikle derin bir nefes almasını tavsiye ederiz. Doğru nefes almanın stresi ve kaygıyı azaltabileceği göz önüne alındığında bu tavsiyenin rastgele olmadığı daha iyi anlaşılır. Peki "doğru nefes almak" ne anlama geliyor? Doğru nefes alma, kontrollü bir şekilde göğüs kafesi yerine diyafram kullanılarak yapılır. Bu, vücudun yeterli oksijen almasına ve rahatlamasına yardımcı olur. Yanlış nefes alışkanlıklarını düzeltmek için nefes egzersizleri ve farkındalık gibi teknikler uygulanabilir. 

    Doğru nefes alıp vermek için;

    1. Rahat Bir Pozisyon Alın: Ayakta veya oturarak, vücudunuzun rahat ettiği bir pozisyonu tercih edin. Omuzlarınızı ve sırtınızı dik tutun.

    2. Nefesinizi Burundan Alın: Ağzınız kapalı olarak, yavaşça ve derin bir nefes almak için burun deliklerinizi kullanın. Burundan alınan nefes, havayı temizler ve ısıtır, ayrıca nefes alma sürecini yavaşlatır.

    3. Nefesinizi Diyaframla Genişletin: Nefes alırken diyaframı aktif bir şekilde kullanın. Diyafram, karın bölgesinin altındaki kaslı bir yapıdır. Nefes alırken diyaframın aşağı doğru hareket etmesine izin verin, bu da karın bölgenizin genişlemesi ve şişmesi demektir. Göğüs kafesinin genişlemesi yerine, karın bölgesi hareket etmelidir.

    4. Derin ve Yavaş Nefes Alın: Nefesinizi derin ve yavaş bir şekilde alın. İçe çektiğiniz nefesi sayarak (örneğin dört sayısıyla), nefesinizi yavaşça alın. Bu, solunum hızınızı yavaşlatır ve daha kontrollü bir nefes alma sağlar.

    5. Nefesi Tutma ve Verme: Nefesinizi birkaç saniye tuttuktan sonra (yedi saniye kadar) yavaşça ağızdan verin. Nefesi verirken, karın bölgesini tekrar içeri doğru çekin ve diyaframı kullanın.

    6. Düzenli Olarak Egzersiz Yapın: Doğru nefes almayı günlük bir alışkanlık haline getirmek için düzenli nefes egzersizleri yapmak önemlidir. Nefes egzersizleri, derin nefes almayı ve solunumunuza odaklanmayı öğrenmenizi sağlar.


    Doğru nefes alma vücudun oksijen alımını artırır, vücudunuzdaki sistemlerin  sağlıklı çalışmasını ve zinde olmanızı sağlar.  Stresi, kaygıyı ve aşırı duygusal reaksiyonu azalttığı da bilimsel olarak kanıtlanmıştır. 


    Bazı nefes egzersizleri teknikleri


    4-7-8 Nefes Tekniği; Dört saniye burundan nefes alma, yedi saniye nefesi akciğerlerde tutma, sekiz saniyede ağızdan mum üfler gibi nefes verme.

    Alternatif Burun Deliği Solunumu; sırayla burun deliklerini kapatma ve açma tekniğidir. Tek burun deliğinden nefes vermeden önce her nefesi iki ila üç saniye tutun. 

    Uzun Süreli Nefes Alma: Nefesi daha uzun süre boyunca alıp verin, örneğin nefesi sayarak dörde kadar alın, dörde kadar tutun ve dörde kadar verin.

    Bu teknikler stres ve kaygı ile mücadeleye yardımcı olur. Güne dinç başlama, sabah aktif uyanma ve gün içerisinde uykulu durumları verimli hale dönüştürebilme için bu tekniklerden faydalanılabilir. Stres ve heyecan yaşanılan durumlarda sükûnet sağlayıp, sağlıklı düşünmeye ihtiyaç duyduğunuzda doğru solunum egzersizleri rahatlamanızı sağlayacaktır. Kalp ritmini düzenleyip sağlıklı dolaşım sistemini destekleyen bu teknikler sayesinde migren ve baş ağrılarının kaynağı olan sinir sistemi de düzenlenir. Rahat uykuya geçişi de sağlayan bu teknikler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve herkes için aynı etkiyi göstermeyebilir. Ancak, düzenli olarak uygulandığında, genel olarak bedeni rahatlatmaya, zihni sakinleştirmeye ve stresi azaltmaya yardımcı olabilir. 


    Yaşamımız bir nefesle başlar ve bir nefesle biter. Bedenimizdeki bu en önemli detoks olayına farkındalığımızı arttırarak her bir nefesle şifa bulacağımız günler dilerim. 

    [email protected] Twitter :@esrabc

    14 Haz 2023 06:45