İsrail’in Filistin ve özellikle Gazze’ye yönelik belki de tarihin en büyük vahşetlerinden birini de gerçekleştirdiği bir dönemde iç siyasete ilişkin değerlendirmelerde bulunmak gerçekten çor. İsrail’in vahşeti karşısında sözün bittiği yerdeyiz. Dünya ve Türkiye resmen olan bitene seyirci kalıyor.

AKP lideri Erdoğan, 26 Ekim 2023 Çarşamba günü AKP Meclis grup toplantısında İsrail’e sert sözlerle yüklendi. Nitekim Erdoğan, Cumhur ittifakı üyeleri ile de 28 Ekim günü büyük bir Filistin mitingi düzenleyecek. AKP iktidarı Filistin konusunu propaganda açısından o kadar ileri bir boyutta ele alıyor ki Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’ncü yıl nedeniyle bütün etkinliklere sınırlama getirildi. Kuşkusuz hiç kimse Filistinlilerin öldürüldüğü bir ortamda eğlenmeyi düşünmüyor ama bunun bütün kutlama programlarını etkileyecek bir şekilde sınırlandırılması tam anlamıyla iç propagandaya yönelik bir eylemdir. 

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırısının başladığı gündem bu yana Erdoğan ve iktidarının ne yaptığını anlamak gerçekten güç. Bir bakıyorsunuz AKP iktidarı, Hamas’ın İsrail’e saldırdığı gün Türkiye’de  olan Hamas lideri Halid Meşay’in Türkiye’den ayrılmasını istiyor. Hemen sonrasında da Erdoğan adeta ABD’ye zeytin dalı uzatmak istercesine İsveç’in NATO’ya üye olmasına ilişkin belgeyi TBMM’ye gönderiyor. Herkes “Erdoğan NATO’ya yaklaşıyor” derken bir bakıyorsunuz bu defa Erdoğan, TBMM’de Hamas’a sahip çıkıyor hem de en ileri noktada. Türk dış politikası maalesef tamamıyla Erdoğan’ın dengesiz tavırlarına esir edilmiş durumda. Erdoğan’ın cümlelerine bakarsanız Türk askeri İsrail’e girmek için hazır. Ak Trollere bakarsanız, birkaç hafta sonra Cuma namazını Kudüs’te kılacağız. Hani yıllardır Şam’da kılamadığımız Cuma namazını… 

Erdoğan hala kendisini dünya lideri sanıyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, kendini iç siyasette güçlü kılma adına bölge ülkeleri başkentlerini turlaya dursun, ne AB Başkanı Biden, ne Fransa Cumhurbaşkanı Macron ne de İngiltere Başbakanı Sunak’ın gündeminde AKP lideri Erdoğan.  

Dünya liderliği iddiasından bölge lideri bile olamama gerçeği ile karşı karşıya kalan bir Erdoğan. Kuşkusuz Erdoğan’ın TBMM AKP Grubu’nda yaptığı sert açıklamaların nasıl bir sürece evrileceğini yakında göreceğiz. Nitekim geneç hafta yazdığım “Ahirzaman çılgınları” başlıklı lazımın son paragrafını bir kez daha okumanızı tavsiye ediyorum. Olan budur!

Bu hafta ise Filistin acısı yüreğimde dururken dilim döndüğü kadar içi siyasete ilişkin bir şeyler yazmaya çalışacağım. Zira dünya İsrail başbakanı Netanyohu’nun yaktığı ateş ile cehenneme dönüşmeye hazırlanırken onun bir anlamda ruh ikizi olan AKP lideri Erdoğan da yerel seçimleri kazanmak için yeni oyunlar peşinde. Erdoğan’ın hedefinde de CHP, İYİ Parti ve HEDEP var.  

AKP, yerel seçim çalışmalarının başlangıcı olarak da Cumhuriyetin 100’ncü yıl kutlamalarının yapılacağı 29 Ekim 2023 haftasını belirledi. Yani resmi olarak AKP’nin seçim çalışmaları bu hafta başlayacak. AKP yerel seçim kampanyasını erken başlatarak bir anlamda muhalefetin dağınık görüntüsünden faydalanmak istiyor. AKP,  seçim kampanyasını başlatır başlatmaz Cumhur İttifakı içinde birlikte hareket ettiği MHP, BBP, YRP ve Hüdapar’ın özellikle İstanbul seçimlerinde aday çıkarmayacaklarını ve AKP adayını destekleyeceklerini de açıklamasını istiyor. AKP’nin hedefi Cumhur İttifakı “bir ve beraber”, Millet İttifakı ise “dağınık ve ayrı” mesajı vermek. Erdoğan’ın bu talebine şimdilik sadece YRP kısman karşı çıkıyor. YRP’nin hedefi AKP’ye vereceğe desteğe karşı biri İstanbul’da olmak üzere Türkiye genelinde en az 10 ilçe belediye başkanlığına almak. 

AKP’nin yerel seçim sürecini AKP Genel Başkanvekili Efkan Ala başkanlığındaki bir ekiple iki adımda yürütecek. Stratejinin birinci adımını "şehir beyannameleri” oluşturacak. AKP, her il için ayrı ayrı hazırlanacak olan “şehir beyannameleri”nde o il için 2024-2028 yıllarını kapsayacak vaatlere yer verecek. AKP’nin yerel stratejisinin ikinci adımını ise CHP ve İYİ Parti’li belediyelere ilişkin hazırlanacak olan “Yapılmayanlar Karne” si  oluşturuyor.  Bu karnede CHP ve İYİ Parti’li belediyelerin 2019 yerel seçimlerinde vaat etmesine rağmen yerine getirilmeyen hizmetler seçmene ifşa edilecek. HDP’nin 2019 yerel seçimlerinde kazandığı ancak daha sonra İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanan belediyeler için “kayyım öncesi/sonrası”nı anlatan ayrı bir karne hazırlanacak. AKP’nin tüm bu stratejilerine ilişkin tanıtım videoları hazırlanacak. 

AKP lideri Erdoğan, İstanbul ve Ankara seçim süreçlerini 2 farklı açıdan değerlendiriyor. Bunun nedenini ise İmamoğlu hakkında devam eden yargı süreci oluşturuyor. (İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi, İmamoğlu’na 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verdi ve infazın tamamlanmasına kadar İmamoğlu’na (Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü maddesi uyarınca) siyasi yasak getirdi. İmamoğlu, ceza ve siyasi kararının İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay tarafından onanması ile siyasi yasaklı hale gelecek.) 

Erdoğan, İmamoğlu hakkındaki dava sürecini -yerel seçim öncesi- siyasi koz olarak görüyor. Ve Erdoğan, elinde tutuğu bu siyasi kozu adım adım kullanacak. Bazı AKP’lilere göre İmamoğlu hakkındaki yerel mahkeme kararı 4-5 Kasım 2023’te yapılacak olan CHP Kurultayı sonrasında İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi tarafından onanacak. İmamoğlu hakkındaki kararın CHP kurultayı sonrasında onaylanacak olmasının önemli bir anlamı var. Erdoğan, Mart 2024 yerel seçimleri öncesinde CHP’de bir genel başkanlık değişimini arzu etmiyor. 

Erdoğan, CHP’nin yerel seçimlere Kılıçdaroğlu ile gitmesini istiyor. Zira CHP seçmeninin önemli bir bölümü itirazlara rağmen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olan ve seçimi kaybeden Kılıçdaroğlu’na tepki gösteriyor. CHP’nin yerel seçimlere Kılıçdaroğlu ile katılması küskün CHP seçmenin sandığa gitmemesine neden olabilir. Erdoğan, bu gerçeği görüyor ve Kılıçdaroğlu’nun yeniden CHP lideri seçilmesini istiyor. Bu nedenle CHP Grup Başkanı Özgür Özel’in CHP genel başkanlık adaylığını destekleyen İmamoğlu hakkındaki kararın CHP Kurultayı öncesinde onanması CHP’de değişim isteyen kesimin işine yarar. İmamoğlu’nun siyasi yasak kararının onanması, CHP delegesinin Kılıçdaroğlu yerine İmamoğlu’nun desteğini alan Özel’e yönelmesi anlamına gelir. Özel’in CHP liderliğini kazanması CHP’nin yerel seçimlere daha güçlü girmesini sağlar. 

Gelelim muhalefete ve özellikle İYİ Parti ve HEDEP’e. İYİ Parti ve HEDEP, Mart 2024 yerel seçimlerine kendi adayları ile gireceklerini açıklaması en fazla AKP’nin işine yarıyor. Zira 2019 yerel seçimlerinde CHP’nin kazandığı birçok ilde (İstanbul, Ankara, Antalya, Mersin, Aydın ve Kırşehir) İYİ Parti ve HEDEP (2019 yerel seçimlerinde HDP) belirleyici oldu. CHP’nin, İYİ Parti ve HEDEP’in desteği olmadan İstanbul, Ankara ve Antalya’nın yanı sıra Mersin, Kırşehir ve Edirne’de kazanması da oldukça zor. AKP ve MHP’nin Mart 2024 yerel seçimlerinde bu defa 30 büyükşehir belediye başkanlığında tek aday çıkarma yönünde ilke kararı alması da CHP’nin yerel seçimlerindeki şansını iyice azaltıyor. İYİ Parti ve YSP’nin bu tavırları hem Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda hem de AKP’de değerlendiriyor. 

HEDEP’te yerel seçimlerde öncelik İstanbul veya Ankara’da CHP ile yapılacak olan seçim işbirliği değil. HEDEP bu nedenle İstanbul ve Ankara adaylarını belirlemedi.  YSP’deki hakim görüş İstanbul adayının YSP İstanbul teşkilatı tarafından yapılacak ön seçimle belirlenmesi. HEDEP için öncelik 2019 yerel seçimlerinde HDP’nin kazandığı ancak daha sonra AKP iktidarı tarafından kayyım atanan Diyarbakır, Van ve Mardin Büyükşehir belediyelerinin de aralarında bulunduğu belediyeleri yeniden kazanmak. Ancak HEDEP’te AKP iktidarının siyasi gerekçelerle kazanılan bu belediyeleri yeniden kayyım ataması endişesi bulunuyor ve bu nedenle YSP belediye başkan adaylarını belirlerken haklarında hiçbir şekilde hukuki süreç bulunmayan isimleri tercih edecek. 

Erdoğan’ın HEDEP’e ilişkin en büyük kozu ise kayyım atanan bu belediyelerin durumu. Oy oranları dikkate alındığında HEDEP kayyım atanan belediyeleri Mart 2024 yerel seçimlerinde yeniden kazanacak. Ancak seçim sonrasında AKP’nin HEDEP tarafından kazanılan bu belediyelere hangi gerekçe ile olursa olsun kayyım atamayacağının garantisi yok. İşte bu durum AKP’de HEDEP tarafından resmi ve gayri resmi yoldan iletilmese de bir pazarlık unsuru olarak duruyor. AKP’de “HEDEP İstanbul ve Ankara dahil bütün illerde kendi adaylarını çıkarsın, biz de HEDEP’in kazanacağı belediyelere kayyım atamayalım” görüşü dile getiriliyor. AKP’nin resmi veya gayri resmi olarak dile getirmediği bu pazarlık unsuru da YSP tarafından öngörülebiliyor. Ancak HEDEP, Çözüm Süreci’nde AKP’nin gösterdiği tutarsız tavırlar nedeniyle AKP ile işbirliğine sıcak baksa da yerel seçimlerde kazanacağı belediyeleri yeniden kaybetmemek için AKP ile işbirliği kapısını tamamıyla kapamıyor. 

Not : Cumhuriyeti’mizin 100’ncü yılını büyük bir içtenlikle kutluyorum. 100’ncü yılın daha özgür, dahi adil ve daha müreffeh bir Türkiye dönüşümüne vesile olmasını diliyorum. Mazlum ve mağdurların çilesinin son bulması, tutsakların özgür olması duasıyla.