İnsanlar yüksek düzeyde stres, depresyon ve kaygı ile boğuştukça, rahatlattığına inandıkları yiyeceklere sarılırlar: çikolata, hamur işleri, pizza, hamburger gibi yiyecekler bu tarz yiyecekler olarak karşımıza çıkar. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, stresli veya depresif olduğumuzda tükettiğimiz şeker yüklü ve çok yağlı yiyeceklerin,verdiği  rahatlatıcı hissin yanı sıra aynı zamanda zihinsel sağlığımızı olumsuz etkileyen yiyecekler olduğunu da gösteriyor. 

Doğru yiyecekler yenmezse, beden sağlığı zarar görür ve aynı şey mental sağlık için de geçerlidir. Sağlıklı beslenme, genel beden sağlığını destekler ve depresyon riskini azaltır.Yapılan araştırmalar, sağlıksız (fast food ve asitli içecekler) beslenen ergenlerin depresyona girme olasılığının yüzde 79, yetişkinlerin de yüzde 42 daha fazla olduğunu gösteriyor. Bu durumun nedeni, işlenmiş gıdalarla dolu bir beslenmenin, kronik enflamasyona sebep olmasıyla açıklanıyor. Dengeli ve sağlıklı beslenenlerde depresyonun daha az görülmesinin bir diğer nedeni; beynin öğrenme, hafıza ve ruh sağlığıyla ilgili alanıyla (hipokampus) da bağlantılıdır ve bu alan  daha geniştir. 

Enflamasyon, hastalıkları ortadan kaldırmak için gereken vücudumuzun savunma sistemlerinin diğer adıdır. Bu savunmalar kronik olarak tetiklendiğinde vücuda zarar verir ve zamanla kalp, artrit, alzheimer ve kanser gibi hastalıklara yol açabilir. Bağırsaktaki bakterileri değiştirebilen ve bağışıklık sistemini etkileyebilen şeker, trans yağlar ve işlenmiş gıdalarla dolu beslenme şekli iltihabı arttırır ve vücudun alarm sisteminin sürekli olarak çalmasına neden olur. Araştırmalar bu durumun duygudurum bozukluklarını ve ruh halini olumsuz yönde tetiklediğini gösteriyor.

Beyin ve bağırsak, güçlü sinyal yolu aracılığıyla sürekli iletişim kurar. Bağırsak sağlığı üzerine o kadar çok araştırma var ki, uzmanlar sıklıkla 'ikinci beyin' adını verirler. Gastrointestinal (GI) yolunuz, sinir sistemine milisaniyeler içinde mesaj gönderebilen sinir hücrelerine ev sahipliği yapacak şekilde yaratılmıştır. Beyninize, doyduğunuzu veya lezzet-haz  durumunu bu yol bildirir. Çalışmalar, sağlıklı bağırsak sistemi ile ruh sağlığı arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösterir. Bağırsaktaki bakteriler, ruh halimizi ve duygularımızı düzenleyen serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterler üretir. Çok miktarda besleyici gıda tüketen kişilerin, daha az depresif ve daha mutlu ve sağlıklı ruh haline sahip olmasında bu kimyasalların da etkisi fazladır. Yeri gelmişken daha önce yazdığım çok sayıda faydalı bakteriyi içeren ve bağırsak sağlığını destekleyen kefiri tüketmenin önemini hatırlatmak isterim.

Ne yediğiniz, nasıl hissettiğinizi etkiler. Az veya çok yemek, sağlığınızı ve yaşam kalitenizi etkileyebilir. Ne yazık ki, abur cubur yemek bir kısır döngüye neden olur; bu tarz yiyecekleri yediğinizde, beyninizdeki iyi hissetme merkezlerini uyararak sizi daha fazla yemeye teşvik eder. Yedikçe ruh haliniz bozulur, bozuldukça yeme arzunuz artar. Bu durum kaçınılmaz olan stresle hatta depresyonla ilişkilidir… Zihninizin ve bedeninizin size teşekkür edeceği uygun gıdaları seçmek, yeni beslenme alışkanlıklarıyla mümkündür.

Tabağınız ne kadar renkli olursa, beslenmeniz o kadar doğrudur. Sebzelerdeki bileşikler iltihabı, hafızayı, uykuyu ve ruh halini etkiler. Meyveler ise doğru porsiyonlarda tüketildiğinde, depresyon riskinizi azaltabilecek hastalıklarla savaşan antosiyaninleri içerir.

Somon gibi yağlı balıklar, depresyon riskini azaltabilecek omega-3 yağ asitleri bakımından, bitter çikolata ise, beyindeki iyi hissettiren kimyasalları artırabilecek bileşikler açısından zengindir. Vücudunuzdaki serotoninin yüzde 90'a kadarı bağırsaklarınızda üretildiğinden, sağlıklı bir bağırsak ruh halinin de sağlıklı olmasını sağlar. Yoğurt, kefir, kombucha ve lahana turşusu gibi fermente gıdalar bağırsak sağlığını destekler. Muz, kan şekeri seviyenizi ve ruh halinizi sabit tutmak için birlikte çalışan harika bir doğal şeker, B6 vitamini ve prebiyotik lif kaynağıdır. Yulaf da, kan şekeri seviyenizi dengeleyen ve ruh halinizi iyileştiren lif kaynağı bir besindir. Bazı kabuklu yemişler ve tohumlar, beyin fonksiyonlarını destekleyebilen ve depresyon riskinizi azaltabilen triptofan, çinko ve selenyum bakımından yüksektir. Aşırıya kaçmamak kaydıyla tüketilen kahve, ruh halinizi iyileştirebilecek kafein ve klorojenik asit olmak üzere çok sayıda madde içerir. Fasulye ve mercimek, özellikle B vitaminleri olmak üzere ruh haline iyi gelen içerikler açısından zengin kaynaklardır.

Beslenmenizde ve yaşam tarzınızda değişiklikler yaparak zihinsel ve fiziksel sağlığınızı iyileştirebilirsiniz. Fiziksel sağlığınıza iyi gelen yeni yaşam standardınız, mental sağlığınızı destekleyenlerle aynıdır. Akdeniz tipi beslenme tarzının genel olarak mental sağlığa da iyi geldiği bilinir. Şekerli, tuzlu ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak, bol su içerek sağlıklı atıştırmalıkları beslenmenize dahil etmek de ruh halinize iyi gelecektir.