31 Mart 2024’te yapılacak yerel seçimler için iktidar ve muhalefet partilerinde bir yandan seçim hazırlıkları için çalışmalar yürütülürken, “seçim iş birliği” arayışlarına dönük görüşme trafiği de hız kazandı.
“Cumhur İttifakı”nı bir kez daha yerel seçimlere taşımaya hazırlanan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Lideri Devlet Bahçeli, yerel seçim ittifakına son biçimini vermek için dün bir araya geldi.
Muhalefet cephesindeyse, somut bir iş birliği modeli şekillenmiş değil. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, genel başkan seçildikten sonra, seçim iş birliği için zemin ve nabız yoklayacağı ilk ziyaretini bugün İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e yapacak.
14 ve 28 Mayıs seçimlerinden sonra, kongre ve kurultay süreçlerini tamamlayan iktidar ve muhalefet partilerinde ana gündem maddesi, yaklaşan yerel seçimler.
Cumhur İttifakı, 14-28 Mayıs seçimlerindeki başarısını yerel seçimlere de taşımak isterken, seçim yenilgisinin ardından dağılan “Millet İttifakı” partilerindeyse yeni stratejiler tartışılıyor.
AKP: 2019'dan çok farklı bir model olmaz
2024 yerel seçimleri için seçim iş birliği kararı alan AKP ve MHP’de ittifak çalışmaları için ortak komisyon kurulmuştu. 10’a yakın toplantı yapan komisyon çalışmalarını tamamladı ve liderlere sundu.
Yapılan çalışmaya ilişkin kamuoyuna bir açıklama yapılmazken, üzerinde tam uzlaşmaya varılamayan noktalar ise Erdoğan ve Bahçeli’ye bırakıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Bahçeli’nin dünkü görüşmesinde komisyon çalışmasının ele alındığı alındığı dile getiriliyor. Bahçeli ve Erdoğan’ın önerileri doğrultusunda, ortak komisyonun çalışmaya son noktayı koyup, ittifak modelinin kamuoyuna açıklanması bekleniyor.
AKP kulislerinde, 2019 seçimlerinden çok farklı bir ittifak modeli olmayacağına işaret ediliyor ve geçen seçimlerde olduğu gibi 50’nin üzerinde ilde ortak adayla seçime girilmesinin sürpriz olmayacağı dile getiriliyor.
AKP ve MHP, 2019 yerel seçimlerinde 51 ilde ittifak yapmıştı. AKP kurmayları, halen kendilerinde olan belediyelerde yeniden partili adayların gösterileceğini, ancak MHP’de veya başka bir muhalefet partisinde olan illerin kamuoyu anketleri de dikkate alınarak, MHP’ye bırakılabileceğini işaret ediyor.
Bu çerçevede, 2019 seçimlerinde MHP’den CHP’ye geçen Adana, Mersin, halen MHP’de olan Manisa’nın bu partiye bırakılması yüksek olasılık olarak görülüyor.
İki parti 2019 yerel seçimlerinde ayrı adaylarla seçime girilmesi nedeniyle, kılpayı farkla CHP veya başka bir muhalefet partisinin kazandığı yerlerde de tek aday çıkarmayı hedefliyor.
AKP’de İstanbul için kimlerin adı geçiyor?
Ankara ve İstanbul dahil, “kazanma ihtimali”nin yüksek görüldüğü metropollerde, geçen seçimlerde olduğu gibi Cumhur İttifakı AKP adaylarıyla yarışa girecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da, dünkü grup toplantısında “yeniden İstanbul” sloganıyla, bir anlamda bunun işaretini verdi.
AKP’de İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı için de çok sayıda isim konuşuluyor. Şu anda milletvekili olan eski bakanlar Murat Kurum, Adil Karaismailoğlu, Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu ve Ergün Turan’ın isimleri adaylık için geçiyor.
Eski İstanbul Valisi de olan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın da aday gösterilebileceği kulislerde iddia ediliyordu ancak birçok AKP yöneticisi bu ihtimali düşük görüyor.
“HEDEP kendi adaylarıyla yarışsın”
AKP kurmayları özellikle İstanbul’da Kürt seçmenin ve İYİ Parti’nin alacağı tutumun seçim sonuçlarını belirlemede etkili olacağını düşünüyor. AKP kulislerinde, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in “seçimlere tek başına girme” kararı inandırıcı bulunmamakla birlikte, seçim iş birliklerine kapıları kapatan açıklamaları memnuniyetle karşılanıyor.
2019 yerel seçimlerinde “iktidara kaybettirme” taktiği izleyen ve Batı’da aday çıkarmayan HEDEP’in, “kayyum atanmaması” koşuluyla iktidar partisi ile de seçim iş birliğine kapıları açık tutacağı ve hatta iki partinin “arka kapı diplomasisi yürüttüğü” iddiaları bir süredir kulislerde konuşuluyor.
AKP yönetimi bu iddiaları doğrulamıyor ancak Ekrem İmamoğlu’nun seçilmesinde önemli rol oynayan HEDEP’in seçime kendi adaylarıyla girmesi “tercih nedeni” olarak ifade ediliyor.
BBC Türkçe’ye konuşan AKP’li bir bölge milletvekili, HEDEP’le çözüm sürecinden sonra herhangi bir temas olmadığını belirtirken, şu anda bir seçim iş birliğinin de söz konusu olmayacağına işaret ediyor:
“Biz hiçbir zaman HEDEP çizgisindeki partiler bizi övsün veya bizimle birlikte olsun demedik. 'Kendi kimliğinizle, kendi adaylarınızı çıkarın, başkasının çıkarlarına hizmet etmeyin' dedik. 'Asıl Kürt sorununa sebep olan anlayış CHP anlayışıdır' dedik. Kürt sorununun çözüm sürecini başlatmaya cesaret eden bir partiye düşmanlık edip, CHP’ye sığınmak, izah edilemez, sorunlu bir ruh halidir. HEDEP bu ruh halinden kurtulursa, ancak bir temas söz konusu olabilir.”
HEDEP, 2019 ve Mayıs seçimlerindeki stratejisinde değişikliğe gidiyor.
1. ve 2. sırada olduğu illerde kendi adaylarıyla yarışmayı planlayan HEDEP, oy oranının daha düşük olduğu yerlerdeyse seçim iş birliğine kapıları açık tutacak.
Önceki seçimlerin tersine, başta kayyum atanmaması, siyasi tutukluların serbest bırakılması ve Abdullah Öcalan’a “tecrite son verilmesi” koşullarıyla, iktidar veya muhalefet partisiyle seçim iş birliği yapılabileceği ifade ediliyor. Ancak HEDEP yöneticileri, geçmişteki gibi “arka kapı diplomasisi”ne yanaşmayacaklarını “şeffaf ve görünür” bir iş birliğine “evet” diyebileceklerini ifade ediyorlar.
HEDEP’li kaynaklar, İstanbul’u alanın bir sonraki seçimin kaderini de belirleyeceğine işaret ederek şu değerlendirmeyi yapıyorlar:
"İstanbul’da ciddi anketler yaparak nabız tutacağız. İstanbul’da önemli bir gücümüz var ve belirleyici olan biziz. O nedenle İstanbul’da bizim destekleyeceğimiz adayın partimize, hassasiyetlerimize, bakışı önemlidir. Tecrite, kayyuma bakışı, siyasi tutuklularla ilgili yaklaşımı nedir? Bunlar bizim için belirleyici olur.”
Özel'den Akşener'e ilk ziyaret
28 Mayıs seçimlerinden sonra genel başkan değişimi yaşanan CHP, başta Ankara ve İstanbul olmak üzere, 2019’da İYİ Parti ile yapılan “Millet İttifakı” ve HDP desteğiyle kazandığı büyükşehirleri korumayı hedefliyor.
Ancak 28 Mayıs seçimlerinden sonra Millet İttifakı’nın dağılması ve HEDEP’in strateji değişikliğine gitmesi, CHP’nin yeniden benzer iş birliğini sağlamasını güçleştiriyor.
Yine de CHP’de, 38. Olağan Kurultay’da yaşanan genel başkan değişikliği umutları artırmış durumda. CHP Genel Başkanı Özgür Özel de bugün İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’i ziyaret ederek, “seçim iş birliği” için nabız yoklayacak.
CHP yöneticileri, Özel’in Akşener’e bir “ittifak veya seçim iş birliği” modeliyle gitmeyeceğini, bunun daha bir iş birliği zeminini yoklamaya dönük nezaket ziyareti olacağını ifade ediyorlar.
CHP tek başına seçime girecek gibi hazırlanıyor: Seçmen iki isim arasında tercih yapacak
CHP’de İYİ Parti ile seçim iş birliği özellikle Ankara ve İstanbul için isteniyor; aday çıkarmayarak kendi adaylarını desteklemesi veya “iddiasız” adaylar çıkarması talep ediliyor.
CHP kurmayları, seçim iş birliği için çaba harcayacaklarını ancak seçime “tek başına girecekmiş” gibi hazırlanacaklarını da ifade ediyorlar.
Yerel seçim dinamiğinin farklı olduğuna dikkat çekilerek, “Yerel seçimlerde, seçmen kazanacak iki adaya yönelir. Üçüncü partinin adayının şansı olmaz. O nedenle yerel İstanbul ve Ankara’da İYİ Parti, aday çıkarsa da seçmeni tercihini bizden yana yapar” görüşünü dile getiriyorlar.
CHP’de kamp sonrası kampanya için düğmeye basılacak
Yerel seçim hazırlıkları kapsamında CHP milletvekilleri hafta sonu Antalya’da kampa girecek.
Belediye başkan adaylarını eğilim yoklaması ve anketlerle belirleyecek olan CHP, milletvekili kampı sonrasında toplanacak olan Parti Meclisi’ni sık sık toplayarak seçim stratejisi ve kampanyasını şekillendirecek.
CHP yönetimi, geçen seçimlerde az oyla kaybedilen il veya ilçeler içinse daha yoğun bir çalışma yürütecek. Bu kapsamda son yapılan PM toplantısında, aralarında Balıkesir, Manisa ve Bursa’nın da bulunduğu 200 dolayındaki il ve ilçe tespit edildi. Bu illerde sivil toplum kuruluşları ve meslek odası temsilcilerinin de görüşleri doğrultusunda aday belirlenecek. Bu tür yerlerde, birden fazla kamuoyu araştırması yapılarak aday belirlemesine gidilecek.