ABD yaptırımları Biden riskiyle karşı karşıya

ABD’de koronavirüs gölgesinde yapılacak başkanlık seçimlerinin en güçlü adayı Demokrat Partili eski ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın seçilmesi durumunda inişli çıkışlı olan Ankara-Washington ilişkilerinin nasıl bir seyir izleyeceği merak ediliyor.
Reuters haber ajansı, Joe Biden'ın ABD Başkanı seçilmesi halinde, “Türkiye'nin en büyük kayba uğrayacak ülke” olduğuna dikkat çektiği analizinde, Biden karşısında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, uzun süredir erime eğilimi gösteren Türk lirasının riskle karşı karşıya olacağını ve Ankara’ya yönelik yaptırım olasılığının çok daha güçlü olacağına vurgu yapıyor.

Söz konusu analizde Rus S-400’leri nedeniyle uzun süredir ABD’nin gündeminde olan Türkiye’ye yönelik yaptırımların, Biden başkanlığında devreye girmesi durumunda Türk lirasının daha da zarar kaybedeceğine dikkat çekiliyor.

Analizde "Türkiye'nin geçen hafta yapıldığı düşünülen S-400 denemesi ABD'de, hem Dışişleri hem de Savunma Bakanlıklarını öfkelendirdi. Önde gelen Cumhuriyetçi ve Demokrat senatörlerden yaptırım çağrıları geldi. Erdoğan ise yaptırımlara gidilmesi olasılığını yüksek görmediğini belli etti ve böylesi bir durumda Türkiye'nin de karşı yaptırımları olacağını söyledi” ifadeleri yer alıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump ile sıcak ilişkilerinin avantajını Suriye, Libya, Doğu Akdeniz ve son olarak Dağlık Karabağ'daki anlaşmazlıklarda yaptığı güç gösterilerinde kullandığı belirtilen analizde, “Fakat kamuoyu yoklamalarında önde görünen Demokrat aday Biden 4 Kasım seçimlerini kazanırsa bu durum değişebilir" deniliyor ve şunlara dikkat çekiliyor:

"Joe Biden geçen yıl aralık ayında, daha sonra Ankara'nın büyük tepkisini çeken açıklamalarında 'diktatör' diye nitelediği Erdoğan'a karşı yeni bir yaklaşım gerektiğini ve Türkiye'nin Rusya ile yakın işbirliğinin kaygı verici olduğunu söylemişti.

Biden seçim kampanyasına başladığından bu yana bu konuya pek doğrudan girmedi ve bu konudaki soruları da yanıtlamadı. Fakat kampanya manifestolarında NATO konusunda 'Bütün üyeler demokratik bir ittifakın mensupları olarak yükümlülüklerine bağlılıklarını bir kez daha göstermeye çağrılır' ifadesi yer alıyor.

Türk Lirası bu yılın başından bu yana Amerikan Doları karşısında yüzde 24 değer yitirerek bütün zamanların en düşük düzeylerini gördü ve uzmanlara göre Biden'ın başkan olma ihtimalinin bunda şimdiden payı var.

Biden'ın seçimi kazanması durumunda, Türk Lirası ve hisselerinde yeni bir büyük hareketlenme, yeni başkanın Beyaz Saray'a yerleşmesi ve Türkiye'ye karşı yaptırımlara başvurup başvurmayacağına karar vermesine kadar geciktirilebilir."

Reuters'a konuşan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'nın önde gelen bölge uzmanı iktisatçılarından Roger Kelly’in de görüşü bu yönde.

Kelly, "Biden'ın zafer kazanması halinde ABD'nin (Türkiye'ye) yaptırım uygulama riski kesinlikle artacaktır. Ve tabii zaten koronavirüs salgınının da darbesini yemiş istikrarsız bir finans piyasası söz konusu" diyor.

Analizde şu ifadeler yer alıyor:

"Bazı yatırımcılar bu yıl 13,5 milyar dolarlık Türk hisse senetleri ve tahvilinin elden çıkarıldığını, bilhassa da Merkez Bankası faiz hadlerini yükseltmeye başlamışken ve Perşembe günü yüzde 12'ye çıkmaları beklenirken, şu an yeniden yatırım için iyi bir zaman olduğunu söylüyorlar. Fakat S-400'lerle ilgili yaptırımlar ihtimal dahiline yeniden girmişken, bazı iyimserler bile yatırım adımı atmadan önce bir durup düşünüyor."

Los Angeles merkezli varlık yönetim şirketi TCW'de gelişen piyasalar departmanının müdürü Blaise Antin, "Nakit Türk parası tutmanın haklı bir yanı var. Bir çalkantı dönemidir geçer denilebilir. Bu değer kaybı zaten epey bir olumsuz faktörü yansıtmış durumda. Fakat, Biden seçilirse Erdoğan'ın Beyaz Saray'la arka kanallardan sürdürdüğü bağlantı çok daha zayıf olacak. Ama Erdoğan pragmatik bir adam. Bir tür yeni eksen bulmayı deneyeceğini düşünüyorum” değerlendirmesinde bulunuyor.

 
21 Ekim 2020 20:33
DİĞER HABERLER