Airbus sözcüsü AFP’ye yaptığı açıklamada, “Müşterilerimize ilgili yazılımın bulunduğu uçakları bir sonraki rutin uçuş öncesinde yere indirmelerini ve yazılımı değiştirmelerini söyledik. Bu karar, Ekim sonunda ABD’de yaşanan bir olay sonrası alındı. Analizler, yoğun güneş radyasyonunun uçuş komutaları için hayati verileri bozabileceğini gösterdi” dedi.

Olay, 30 Ekim’de JetBlue Havayolları’na ait bir A320’nin Meksika Cancún-Newark seferinde meydana geldi. Uçak ani irtifa kaybı yaşadı, yolcular yaralandı ve Tampa’ya acil iniş yaptı. FAA soruşturma başlattı.

Sorunlu yazılım, “ELAC” (Elevator and Aileron Computer) adı verilen, pilotun kumanda kolundan kuyruk kanatçıklarına komut gönderen sistemde. Üreticisi Thales, “Donanım bizim sorumluluğumuzda. Söz konusu fonksiyon, Airbus tarafından sağlanan yazılımla çalışıyor” diyerek topu Airbus’a attı. Airbus henüz yazılımın hangi firma tarafından geliştirildiğini açıklamadı.

Uçuşlarda büyük kaos

Airbus, “Bu talimatın yolcu ve müşterilerde operasyonel aksamalara yol açacağını biliyoruz” diyerek özür diledi. Ancak güvenlik gerekçesiyle başka seçenek olmadığını vurguladı.

Air France, Cuma akşamı Fransa’dan kalkması planlanan 35 uçuşunu iptal etti. Lufthansa, easyJet, Wizz Air ve American Airlines hafta sonu için “ciddi gecikme ve iptal” uyarısı yaptı. American Airlines, 480 A320’sinden 340’ının etkilendiğini, çoğunun yazılım güncellemesinin bugün-yarın tamamlanacağını açıkladı.

Dünyada 11 bin 300 A320 ailesi uçak uçuyor; bu uçakların yaklaşık 6 bini bu yazılımı kullanıyor. Bir kısmında eski sürüme dönüş 2 saat sürerken, bazılarında donanım değişimi gerekecek ve haftalarca yerde kalacak.

Şükran Günü tatiliyle çakışan kriz, özellikle ABD’de on binlerce yolcuyu mağdur edecek. Havacılık otoriteleri, yazılım güncellemesi yapılmayan hiçbir A320’nin kalkışına izin vermeyecek.

Airbus, 1987’den beri “fly-by-wire” (elektronik uçuş kontrolü) teknolojisinin öncüsü olan A320’nin bu kadar büyük çaplı bir geri çağırmayla ilk kez karşılaştığını kabul etmiş oldu. Tam da A320’nin Boeing 737’yi geçerek “dünyanın en çok teslim edilen uçağı” unvanını aldığı haftalarda yaşanan bu kriz, sektörde şok etkisi oluşturdu.