Migrenin gizli tetikleyicileriyle nasıl baş edilir

Samanyoluhaber.com yazarı Akademisyen Esra Büyükcombak bu haftaki yazısında 'Migrenin gizli tetikleyicileriyle nasıl baş edilir? ' sorusunu cevapladı...
ESRA BÜYÜKCOMBAK
Akademisyen (Genetik ve Biyoloji Mühendisliği)

Pek çok farklı sebepten birçok defa başınız ağrımıştır. Ancak migren, basit bir baş ağrısından öte günlük yaşantınızı etkileyen çoğu zaman genetik kaynaklı nörolojik bir ağrıdır. Düşünün ki herhangi bir ışık kaynağı size işkence gibi gelmeye başlasın, en hafif sesler bile dayanılmaz bir acıya dönüşsün ve mide bulantısıyla birlikte şiddetli bir baş ağrısı, hayatınızı alt üst eden rahatsızlık haline gelsin. Dahası, migren ağrıları öncesinde ve sonrasında, hayatınızın birkaç gününü yorgunlukla, düşük enerjiyle ve duygu durum değişiklikleriyle geçirmek sizi tahmininizden fazla etkileyebilir. Kadınlarda erkeklerden üç kat daha sık görülen migren ağrıları genellikle on beş ile kırk yaşları arasında görülür ve vücutla beyin kimyasındaki değişikliklerden kaynaklıdır.

Migrenin en yaygın çeşitleri;

• Klasik Migren: Bu, migrenin tipik türüdür. Öncesinde "aura" olarak adlandırılan görsel veya diğer duyusal bozukluklar görülebilir. Aura genellikle baş ağrısından önce ortaya çıkar.

• Basit Migren: Aura yaşanmadan sadece şiddetli baş ağrısı kendini hemen gösterir. Bu tür migren atakları daha yaygındır.

• Menstrüel Migren: Kadınların adet dönemi sırasında görülen türdür. Hormonal değişikliklerle ilişkilendirilir ve adet döneminde baş ağrısı ataklarına yol açar.

• Hemiplejik Migren: Nadir bir migren türüdür ve geçici kas güçsüzlüğü veya uyuşma gibi problemleri içerebilir.

• Ofatalmoplejik Migren: Göz kaslarını etkileyebilen az görülen türdür.

• Kronik Migren: Aylık olarak on beş günden fazla baş ağrısı atakları yaşayan kişileri tanımlar.

Migrenim var mı?

Çok sık baş ağrısı yaşayanlar migrenim var mı tedirginliğini yaşarlar. Başka nedenli baş ağrılarıyla migren ağrıları arasındaki en kolay ayırım, migrenin yaşantınızı doğrudan etkilemesidir. Eğer, reçetesiz satılan ağrı kesicilere kolayca yanıt vermeyen, ayda birkaç veya haftada birden fazla kez ortaya çıkan baş ağrılarınız varsa migrenden şüphelenebilirsiniz. Migren ağrısı genellikle hafif bir ağrı olarak başlar ve zonklayan bir ağrıya dönüşür. Genellikle fiziksel aktiviteler sırasında daha da artar. Ağrı başınızın bir tarafından diğer tarafına doğru hareket edebilir, başınızın ön kısmında olabilir veya başınızın tamamını etkiliyormuş gibi hissedilebilir. 



Genellikle migrenin dört aşaması vardır ve bunların hepsi fark edilemeyebilir. İlk aşama prodrom aşamasıdır. Ruh hali ve iştah değişikleri, boyun tutulması, enerji düşmesi şeklindeki ön işaretlerdir. İkinci aşamada, migren baş ağrısının yakında başlayacağının da sinyalini veren aura gelir. Aura aşaması görme bozukluğu, konuşma güçlükleri şeklindedir. Ağrı, üçüncü aşamada başlar; baş ağrısına genellikle bulantı, kusma eşlik eder. Postdrom ise son aşamadır. Ağrı sonlansa bile zihin dağınıklığı ve yorgunluk devam eder. 

Migrenin Tetikleyicileri Nelerdir?

Bazı dış faktörler migren ataklarını tetikleyebilir. Migren ağrısının süresi genellikle en az üç-dört saat sürer, ancak şiddetli olanlar üç günden fazla sürebilir. Birkaç günde bir migren ağrısı çekenler olabildiği gibi yılda bir veya iki kez de migren görülebilir. Migren ağrılarının neredeyse yüzde yetmişinin tetikleyicisi strestir ve bir çalışma, stresle günlük migren atakları arasında doğrudan bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Aynı zamanda yetersiz veya aşırı uyku, açlık, beslenme şeklinde değişiklik, fazla tüketilen kafein, parlak ışık, katkı maddeli yiyecekler, ambalajlı ürünler veya ani hava değişiklikleri migrenin tetikleyicilerindendir. 

Migren Atakları Nasıl Hafifletilebilir?

Herkesin ağrı eşiği ve tepkisi farklı olabilir ama yine de sizin için migren ağrılarını hafifletebilen bazı yöntemleri yazmaya çalıştım:

1. Migren atağı sırasında, ışıktan ve gürültüden kaçının. Bir karanlık odada dinlenmek migren ağrısını hafifletebilir. 
2. Başın arkasına soğuk veya alnınıza sıcak bir kompres uygulamak rahatlatıcı olabilir. Hangi sıcaklık ve bölgenin size iyi geldiğini deneyerek bulabilirsiniz.
3. Bazen kafein almak migren ağrılarını hafifletebilir, ancak aşırı tüketim migren atağını tetikleyebilir. Kendi durumunuza göre kafein alımınızı ayarlayın.
4. Başın arkasına veya boyun bölgesine hafifçe masaj yaparak kasları gevşetmeye çalışabilirsiniz. Kasların gevşemesi migren ağrısını hafifletebilir.
5. Derin nefes almak, stresi azaltabilir ve vücudu rahatlatabilir. Derin ve yavaş nefes alarak sakinleşmeye çalışın.
6. Susuzluk, migren ağrılarını tetikleyebilir. Yeterli su içmek vücudu dengeleyebilir ve ağrıları hafifletebilir.
7. Kendi migren tetikleyici besinlerinizi veya içeceklerinizi belirlemeye çalışın ve bunlardan kaçının. Örneğin bazı kişilerde sucuk gibi işlenmiş etler, çikolata, ve bazı süt ürünleri migreni tetikler.
8. Lavanta, okaliptüs, nane gibi esansiyel yağlardan iyi geleni tespit ettikten sonra, birkaç damlasını bir taşıyıcı yağla karıştırın ve alnınızla şakaklarınıza masaj yapın.

Migren ataklarını kontrol altında tutabilmek için dengeli yaşam standartlarının devamı ve stres kontrolü önemlidir. Ataklar her kişide farklıdır, bu nedenle size neyin iyi geldiğini bulmak için deneme yanılma gerekebilir. Ağrısız ve yaşam kalitesi yüksek günler dilerim.


[email protected]            X:@esrabc

08 Kasım 2023 12:17
DİĞER HABERLER