Reuters haber ajansının yayınladığı özel habere göre; Türkiye, 40 yılı aşkın süredir devam eden savaşı sona erdirmek için yürütülen müzakereler kapsamında, binlerce PKK’lı ve sivilin Irak’ın kuzeyindeki saklandıkları yerlerden Türkiye’ye dönmelerine izin verecek bir yasa hazırlıyor. Yasadan sadece PKK’lılar yararlanacak.

Reuters’a Türkiye’de konuşan bir Ortadoğu ülkesinin üst düzey bir yetkilisi, önerilen yasanın eve dönenleri koruyacağını, ancak eski ‘teröristlerin’ işlediği suçlar için genel af sağlamayacağını söyledi. Bu çerçevede önde gelen PKK’lılar, anlaşma kapsamında Avrupa’da üçüncü ülkelere gönderilecek. PKK’lıların ve ailelerinin Kuzey Irak’taki dağlık bölgelerdeki üslerinden Türkiye’ye dönmelerine izin verilmesi, bir yıl önce başlatılan barış sürecinin son adımlarından biri olarak görülüyor.

Yetkililer uzlaşma çabaları hakkında genel hatlarıyla kamuoyuna açıklama yaparken, Reuters’a konuşan kaynaklar daha önce bildirilmemiş ayrıntıları açıkladı. Bunlar arasında sivillerin ve savaşçıların ayrı dalgalar halinde geri dönüşü ve komutanların üçüncü ülkelere gönderilmesi önerileri de yer alıyor.

Adını açıklamamak kaydıyla hassas müzakereleri anlatan bir Ortadoğu yetkilisi, geri dönüşlere izin verecek yasaların bu ay içinde meclise sunulabileceğini söyledi. Ajansa göre bölgedeki çatışmanın sona ermesi, NATO üyesi Türkiye’nin siyasi ve ekonomik istikrarını artıracak ve PKK’nın üssü olan Irak ile Kürtlerin ABD güçleriyle ittifak halinde olduğu Suriye’deki gerilimi azaltacak bir hamle.

Yürütülen müzakereler kapsamında İmralı’da ömür boyu hapis cezasını çeken Abdullah Öcalan, silahlı mücadeleyi sona erdirme çağrısı yapmış, ardından da örgüt mayıs ayında silahlarını bırakma ve dağılma kararını açıklamıştı.

Temmuz ayında örgüt sembolik olarak silahlarını yaktı. Ekim ayında da silah bırakma sürecinin bir parçası olarak elemanlarını Türkiye’den çekeceğini duyurdu. Önde gelen PKK’lı isimler Ankara’dan üyelerinin “demokratik siyasete” katılmalarına izin verecek adımlar atmasını istedi.

Kamuoyu tepkisi nedeniyle hükümet, terör örgütünün geçmişte işlediği suçlar için geniş çaplı bir af sunmaktan çekiniyor. Mecliste kurulan Uzlaşma komisyonunun başkanı Numan Kurtulmuş, geçen hafta yaptığı açıklamada, herhangi bir yasal adımın ancak Türkiye’nin PKK’nın dağılma sürecini tamamladığını doğruladıktan sonra atılacağını söyledi.

Reuters’a konuşan üst düzey Orta Doğu yetkilisi, şu anda tartışılan öneriye göre, önce yaklaşık bin sivil ve savaşçı olmayan kişi geri dönecek, ardından kişisel incelemenin ardından da yaklaşık 8 bin savaşçı örgüt üyesi dönecek. Yetkili, bunun ötesinde Türkiye’nin şu ana kadar yaklaşık bin üst düzey ve orta düzey PKK üyesini geri almayı reddettiğini ve bunların muhtemelen Avrupa’da olmak üzere üçüncü bir ülkeye yerleştirilmesini istediğini söyledi.

Yetkili, bu konuyla ilgili görüşmelerin devam ettiğini, müzakerelere katılan bazı tarafların PKK üst düzey yöneticilerinin geri dönüşünden dışlanmasının sonunda yeni bir isyanı tetikleyebileceğinden endişe duyduğunu belirtti. Yetkili, geri dönüşü mümkün kılacak yasa tasarısının Kasım ayı sonunda TBMM’ye sunulabileceğini de sözlerine ekledi.

Muhalefet partisi olmasına rağmen barış sürecinde hükümetle yakın işbirliği içinde çalışan DEM Partisi’nin eş genel başkan yardımcısı Tayyip Temel, devam eden müzakerelerin Öcalan’ın kişisel olarak vurguladığı bir formüle odaklandığını söyledi. Temel, Reuters’a yaptığı açıklamada “PKK üyelerinin demokratik ve sosyal olarak yeniden entegrasyonunu sağlamak için özel bir yasa üzerinde çalışılıyor. Yasa, PKK’dan dönen herkesi ister sivil ister militan olsun, kapsayacak. Aşamalı geri dönüş planı yok. Üzerinde çalışılan formül kapsamlı ve herkese uygulanacak.” diye konuştu.

Temel, Türkiye’nin bazı PKK mensuplarının üçüncü ülkelere gönderilmesi fikrini gündeme getirdiğini doğruladı, ancak bunun potansiyel ev sahibi ülkelerle görüşülmesi gerektiğini söyledi.

DEM Parti’den bir başka kaynak da, öneriyi hazırlayan komisyonun genel af ifadesinden kaçındığını ve sadece PKK’ya özgü tek bir yasa üzerinde çalıştığını söyledi. Bu kaynak, “Farklı gruplara farklı prosedürler uygulanacak” diyerek, bazı PKK üyelerinin soruşturma ve yargılama ile karşı karşıya kalabileceğini belirtti. Aksi takdirde komisyon üyeleri arasında ortak bir noktaya varmanın zor olacağının altını çizdi. Komisyon çalışmalarını tamamladıktan sonra, PKK ile ilgili özel yasayı meclise sunarak bir yasama sürecinin önünü açması bekleniyor.

PKK ile görüşmeleri yürüten MİT ile PKK kaynakları iddialar hakkında yorum yapmadı.