Rusya'nın doğalgaz tehdidi AB ülkelerini kara kara düşündürüyor

Avrupa ülkeleri, Rusya'nın gönderdiği doğal gazı kısıtlama tehdidi karşısında yılın en soğuk aylarında ısınabilmek için enerji ihtiyacını nereden karşılayacağının derdine düştü. Bu durum Avrupa ülkelerinin kömür santrallerine geri dönmesi ve iklim değişikliği taahhüdünde geri adım atmasıyla sonuçlanabilir.

Avrupa Enerji Ajansı (IEA), Avrupa'nın Rusya'nın kış aylarında bölgeye yönelik bütün doğal gaz ihracatını durdurabileceği uyarısında bulundu. Bu senaryo her ne kadar çok olasılıklı görünmese de, yine de siyasi baskı arayışındaki Rusya için bir seçenek olabilir.

IEA İcra Direkötürü Fatih Birol İngiliz Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada Avrupalı hükümetlerin kesintilere karşı hazır olabilmek adına enerji arzını karşılamak için yeterince ileri gitmediğini söyledi. Birol'a göre Avrupa Birliği'nin özellikle doğal gaz için bir acil durum planı belirlemesi gerekiyor.

AB ülkeleri kömüre yöneliyor

AB ülkeleri Rusya'dan gelen fosil yakıtları azaltma yollarını araştırırken, bazı ülkeler enerji açığını kömür yakarak kapatma arayışına yöneldi.

Geçen hafta Rusya'nın Kuzey Akım 1 boru hattındaki bir teknik sorunu gerekçe göstererek Avrupa'ya gönderdiği doğal gaz kapasitesini yüzde 60 azaltması birçok Avrupa ülkesini harekete geçirdi. Almanya ve Avusturya bu gelişme karşısında acilen kömür santrallerinin devreye gireceğini duyurdu.

Almanya doğal gaz tedariğinde yaşanabilecek kesintiler için geliştirdiği üç aşamalı uyarı sisteminde ikinci seviyeyi etkinleştirerek "alarm" durumu ilan etti.

Hollanda da bu iki ülkenin kararını takip ederek kömür santrallerine uygulanan kısıtlamaları kaldırdı. Daha önce kömür kullanımını kısıtamak amacıyla fosil yakıtla çalışan santrallerin ülkenin enerji ihtiyacının yalnızca üçte birini karşılamasına izin veriliyordu.

Aralarında İtalya'nın da bulunduğu diğer bazı Avrupa ülkelerinin de enerji krizi büyüdükçe kömür santrallerine yönelmesi bekleniyor.

En kirli fosil yakıt olarak bilinen kömüre geri dönüş şlimdilik geçici olarak görülüyor, yine de bu artışın AB'nin daha az kirletici enerji seçeneklerindeki ilerleyişi açısından endişe yaratıyor.

Yenilenebilir kaynaklar AB'nin enerji açığını kapatabilir mi?

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen pazartesi günü AB üyelerini kömür gibi fosil yakıt kullanımına geri dönüş konusunda uyardı. Von der Leyen hükümetlerin "yenilenebilir kaynaklara yönelik dev yatırımlara" olan odaklanmayı sürdürmesi çağrısında bulundu.

Bir basın toplantısında konuşan komisyon başkanı "Bu krizi ileri gitmek için kullanmalıyız ve kirli fosil yakıt yoluna sapmamalıyız" dedi ve AB'nin geri dönüp baktığında "doğru seçimleri yaptık" diyebilmesi için ellerinden gelen herşeyi yapacaklarını sözlerine ekledi.

IEA'nin son raporunda bu yıl enerji sektörüne yatırım için 2,3 trilyon euro ayrılmış durumda ve bu bütçede yenilenebilir kaynaklar için rekor düzeyde yatırımı kapsıyor.

Temiz enerji dönüşümünün hızlandıracak dev bir yatırım dalgası kalıcı tek çözüm olabilir
Fatih Birol
Avrupa Enerji Ajansı İcra Direktörü

Rapora göre temiz teknolojilere yönlenmeden, yalnızca petrol ve doğal gaza yapılan yatırım artan enerji talebini karşılamaya yetmiyor.

Fatih Birol bu durumun iklim değişikilğiyle mücadele için olumlu olduğu görüşünde. Birol görüşünü "Bugünkü küresel enerji krizini ya da iklim krizini görmezden gelemeyiz, ancak iyi haber şu ki, birinden birini seçmek durumunda değiliz. Her ikisinin de aynı anda üstesinden gelebiliriz" sözleriyle özetliyor.

Birol, bu tür yatırımın artmasına rağmen artan enerji fiyatları ve güvensizliğinin yarattığı baskıyı hafifletebilmek için çok daha hızlı davranılması gerektiğinin altını çiziyor ve "Temiz enerji dönüşümünün hızlandıracak dev bir yatırım dalgası kalıcı tek çözüm olabilir" diyor.

Sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) çözüm olabilir mi?

Sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) bir fosil yakıt olmasına rağmen kömürle kıyaslandığında çok daha temiz bir enerji kaynağı olarak karşımıza çıkıyor. LNG , Avrupa ülkeleri için Rus fosil yakıtlarının yerine bir seçenek olarak sunuluyor.

Almanya'da teknoloji şirketi Wartsila Enerji'nin yayımladığı bir rapora göre LNG enerji bağımsızlığını sağlamak ve 2035'te net sıfıra ulaşmak için bir yol sunuyor.

Almanya kusursuz fırtınanın merkezinde.
Federal hükümet iklim hedeflerine bağlı kalmak için cesur bir tahhütte bulundu, ama şimdi bir kavşağa geldi
Jan Andersson
Wartsila Enerji Genel Müdürü

Rapor, LNG olmadan Almanya'nın kömüre daha fazla bağımlı olacağının altını çiziyor. Rapora göre Almanya'nın daha fazla kömüre yönelmesi 2022 ile 2045 yılları arasında ilave 30 milyon tonluk karbondioksit salımıyla sonuçlanabilir.

"Almanya kusursuz  fırtınanın merkezinde. Federal hükümet iklim hedeflerine bağlı kalmak için cesur bir tahhütte bulundu ama şimdi bir kavşağa geldi" diyen Wartsila Enerji Genel Müdürü Jan Andersson LNGnin bir köprü olabileceğini vurguluyor:

"Modellememiz kömürden uzaklaşıp LNG'nin bir köprü olarak kullanılmasının öneminin altını çiziyor. Bu Almanya'nın Rus doğal gaz ithalatını sonlandırmayı ve yenilenebilir enerji emellerini canlı tutmayı sağlayabilir"

LNG enerji krizine geçici süreyle yardımcı olmak ve net sıfır hedeflerini yakalamak için bir fırsat sunsa da, yenilenebilir kaynaklara yatırım hayati önem taşıyor.

Wartsila Enerji'nin raporu Alman hükümetinin 2035'de yüzde 100 yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi hedefine her yıl güneş ve rüzgar enerjisine yatırımı yüzde 10 arttırarak tutturabileceğine işaret ediyor.

Ancak Andersson "Almanya kömüre bağımlı kalarak yalnızca kendi net sıfır hedefine ulaşma süresini uzatmakla kalmaz, diğer ülkelere de aynısını yapma yolunda üstü kapalı bir mesaj gönderir" diyerek ülkenin kömüre bağlı kalması durumunda bu hedeflerin mümkün olmadığını açıkça dile getiriyor.

Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck elektrik üretiminde doğal gaz kullanımını azaltacaklarını ve oluşacak açığın kömürle kapatılacağını söylemiş, kararı duyururken "Bu çok acı, ama doğal gaz kullanımının azaltılması bu durumda tek kelimeyle gerekil" ifadelerini kullanmıştı.

24 Haziran 2022 10:51
DİĞER HABERLER