Demokrat Partili Barack Obama Cumhuriyetçi Partili rakibi John McCain'e fark arttı. Dixville Notch'taki kayıtlı 21 seçmenin 15'inin oyunu Obama alırken, McCain 6 oy alabildi. 40 yıldan bu yana ilk kez bir Demokrat Partili başkan adayının daha fazla oy aldığı kasabada sonuç alkışlarla karşılandı. Hart's Location'da ise Obama 17, McCain 10 oy aldı. 1948 yılından bu yana devam eden geleneğe göre, ülkede başkanlık seçimlerinde ilk oylama, gece yarısı söz konusu iki kasabada yapılıyor. ABD Başkanı George Bush, 2004 yılındaki seçimlerde her iki kasabada, rakibinden fazla oy almıştı. ABD'NİN SEÇİMİ ABD'de bugün yapılan başkanlık seçimlerinde belirlenecek başkan ve yardımcısının, göreve başlaması için geçilmesi gereken önemli aşamalar var. Bu aşamalar ve tarihleri şöyle: 4 Kasım - Seçmenler bugün yapılan genel seçimlerde her eyaletin 2. seçmenlerini seçecek. Seçmenler teknik olarak başkan ve başkan yardımcısı adayları için değil, kendi eyaletlerinin, tercih ettikleri başkan adayına oy verecek 2. seçmenlerine, yani seçiciler kuruluna gidecek delegelere oy veriyorlar. 9 Aralık - Eyaletlerin oyların yeniden sayımı, tartışmalar ve anlaşmazlıklarla ilgili sorunları çözmesi için son gün. 15 Aralık - İkinci seçmenler başkan ve yardımcısını seçmek için kendi eyaletlerinde toplanır. Federal yasalara göre, ikinci seçmenler eyaletlerindeki seçimlerde ortaya çıkan halkın tercihine uymak zorunda değiller. 24 Aralık - 2. seçmenlerin oy sonuçlarının yasalarca belirlenen, Senato başkanı ve başka yetkililere teslim edilmesi için son gün. Ancak bu tarihe uymayan eyaletlere karşı herhangi bir yasal yaptırım yok. 6 Aralık - Kongre ikinci seçmenlerin oylarını saymak için toplanır. Başkan ve Başkan yardımcısı adaylarının seçimi kazanmak için oyların çoğunu, yani 270 oy almaları gerekir. Hiç bir aday bu çoğunluğu sağlayamazsa, Temsilciler Meclisi Başkan'ı, Senato ise Başkan Yardımcısı'nı seçer. 20 Ocak - Seçilen Başkan yemin ederek göreve başlar. Dört yılda bir yapılan ABD başkanlık seçimiyle, ülkenin 44'üncü başkanı belirlenecek ve seçilen kişi, 20 Ocak 2009'da düzenlenecek yemin töreniyle görevi ABD Başkanı George Bush'tan devralacak. Bugünkü başkanlık seçimiyle Amerikan tarihinde ilk defa iki senatör birbirine karşı yarışacak. McCain Arizona, Obama da Illinois senatörü olarak ABD kongresinde görev yapıyor. ABD başkanlık seçiminin bu yıl başka bir ilginçliği de, seçimi kim kazanırsa kazansın tarih yazacak olması. Anketlerde önde çıkan ve seçimi alma şansı daha yüksek görülen Obama kazanırsa, ülke tarihinde ilk defa bir siyah ABD Başkanlığı görevini üstlenecek. Seçimi McCain kazanırsa, McCain'in başkan yardımcısı adayı Sarah Palin ülkenin ilk ABD başkan yardımcısı olarak tarihe geçecek. Bunun dışında ilk defa, iki büyük partinin başkan adayının da ABD'nin yer aldığı kıtanın dışında doğmuş olması dikkat çekiyor. Obama, Hawaii'de, McCain ise asker olan babasının görev yaptığı Panama Kanalı'nda doğmuş. McCain seçimi kazanırsa, ülke tarihinde Beyaz Saray'a ilk görev döneminde giren en yaşlı başkan olacak. Obama'nın başkan yardımcısı Joe Biden ise, seçimi Demokrat Parti kazanırsa, ülkenin ilk Roman Katolik başkan yardımcısı olacak. Başkanlık seçimi bu yıl 33 eyaletteki Senato seçimlerine de denk düşüyor. ABD Kongresinin alt kanadı 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin ise tamamı yenilenecek. Ayrıca 11 eyalette valilik seçimleri de yapılacak. -SEÇİMİ BELİRLEYECEK EYALETLER- ABD başkanlık seçiminde belli eyaletler, seçimde kilit rol oynayacak. Amerikan televizyonlarında, Cumhuriyetçi Partili Başkan Bush'un 2004 yılı seçimlerinde kazandığı eyaletler harita üzerinde sergilenerek, bu yılki seçimlerle kıyaslanıyor. Bush'un 2004 yılında, Demokrat Partili rakibi John Kerry'ye karşı ülkenin orta bölgesini tamamen kazandığı görülüyor. Kıyı kentleri ise Kerry'nin. Anketlere bakılarak bugünkü seçim için çıkarılan haritada ise McCain'in, ülkenin ortasındaki eyaletlerde Bush kadar kuvvetli olmadığını görmek mümkün. Bazı yorumcular, kötü giden ekonomi ve Irak gibi konularda Bush'u ve dolayısıyla Cumhuriyetçi Partiyi suçlayanların McCain'e oy vermeyeceği, Bush'un başkanlığının McCain için bir şanssızlık olduğu değerlendirmesi yapıyor. McCain de, seçim kampanyası sırasında kendisini Bush'tan uzak gösterme çabası içinde olmuştu. ABD seçimlerinde kazanmak için 270 seçici oyu almak yeterli olacak. Her eyaletin, nüfusuna göre belirlenen seçici oyu bulunuyor. Seçimi kazanmak istiyorsa, McCain'in Florida, Kuzey Carolina, Ohio, Indiana, Missouri, Kuzey Dakota ve Montana'da galip gelmesi gerekiyor. Bu eyaletlerden bir tanesinde bile sorun çıktığı takdirde McCain'in, Pennsylvania eyaletinde kazanması ve buna ek olarak güney batıda bir başka eyalette daha kazanması gerekiyor ki, bunu McCain'in seçim kampanyasının strateji uzmanları bile pek olası görmüyor. Seçici oyları her iki adaya da gidebilecek tartışmalı eyaletler gözden geçirildiğinde de, bu eyaletlerin toplam 142 seçici oyu bulunuyor. 10 seçici oyu bulunan Arizona, McCain'in senatörü olduğu eyalet olmasına rağmen ortada görünüyor. Ekim ayındaki anketlere göre, bu eyaletin Obama'ya gitmesi de mümkün. Ancak Arizona, 1996 yılı hariç, 60 yıldan bu yana hep Cumhuriyetçi Partiye oy kullanmış. Colorado'nun 9 seçici oyu bulunuyor. Artan Hispanik Amerikalı nüfusuyla bu eyalet, anketlere göre çok az bir farkla Obama'ya gidecek gibi görünüyor. 27 seçici oyu bulunan ve 2000 yılında Bush ile Demokrat Partili rakibi Al Gore arasında seçimin kilitlenmesine yol açan Florida eyaleti, seçimi kazanmak için önemli eyaletler arasında yer alıyor. Anketlere göre Obama, emekli eyaleti olarak bilinen Florida'da az bir farkla önde. Daha önce Cumhuriyetçi Partili adaylar için ''güvenli'' eyalet olarak görülen, 15 seçici oyu bulunan Georgia'da McCain çok az bir farkla Obama'nın önünde görünüyor. 11 seçici oyu bulunan Indiana'da, farklı anketlere göre farklı adaylar az bir farkla önde görünüyor. Dolayısıyla bu eyalette oylar her iki adaya da gidebilir. Missouri'de 11 seçici oy bulunuyor. Bu eyaletin desteklediği aday, 1956 yılındaki istisna dışında, 1904'ten beri yapılan bütün ABD başkanlık seçimlerinde kazandı. Bu eyalet, Cumhuriyetçi Parti eğilimli olarak biliniyor ve geçen iki seçimde de Bush'a oy verdi. Missouri 2006 yılında, ilk kadın senatörünü seçti. kadın Senatör Claire McCaskill de Demokrat Partili. Farklı anketlere göre, farklı adayların önde gittiği bu eyalette de oyların hangi adaya gideceği bahislere kalmış durumda. Montana, 3 seçici oyu bulunan küçük bir eyalet. McCain bu eyalette çok az bir farkla önde görünüyor. Geleneksel olarak Cumhuriyetçi Partili olan Nevada'nın 5 seçici oyu bulunuyor. Ancak bu eyalette çoğunlukla Demokrat Partiye oy kullanan sendika birlikleri, Hispanikler ve Latinolar ağırlıklı olarak yaşıyor. Obama anketlerde az bir farkla önde görünüyor. Kuzey Carolina'nın 15 seçici oyu bulunuyor. Daha önce bu eyalet Cumhuriyetçi Partililer için ''güvenli'' gördükleri bir eyaletti. Ancak ekonomik durum, bu eğilimi değiştirmişe benziyor. Anketlerde Obama az farkla önde görülüyor. Kuzey Dakota'nın 3 seçici oyu var. Bu eyalet 1964 yılından bu yana Cumhuriyetçi Partiye oy kullanmış bir eyalet. Eylül ayındaki anketlerde McCain sağlam bir şekilde önde görünüyordu, ancak son anketlere göre Obama az bir farkla önde bulunuyor. Seçici oylarının çokluğu dolayısıyla da önemli olan ve bu başkanlık seçiminin en önemli eyaletlerinden biri olarak görülen Ohio'nun 20 seçici oyu var. Ohio, 2004 yılında Bush'un seçimi kazanmasında kilit rol oynamıştı. Cumhuriyetçi Partililer, Ohio'yu kazanmadıkları hiçbir seçimi bugüne kadar kazanamadı. Obama bu eyalette az farkla önde gidiyor. Bu seçimin ''ortada'' eyaletlerinden biri Virginia. Geleneksel olarak Cumhuriyetçi Partili olan bu eyalette oyların artık Demokrat Partiye doğru eğilimli olduğu gözleniyor. 13 seçici oyu bulunan ve Washington'a yakın olan Virginia'da hiçbir Demokrat Partili başkan adayı, 1964 yılından bu yana kazanamadı. Anketlere göre Obama bu eyalette az farkla önde. Seçim kampanyasının daha erken safhalarında ''ortada'' görülen eyaletlerin sayısı daha şişkindi. Ancak bunlar arasında yer alan Iowa, New Hampshire, New Mexico, Michigan, Pennsylvania, Minnesota ve Wisconsin'in Obama eğilimli olduğu hesabı yapılıyor. Batı Virginia'da ise eğilim McCain'den yana. Alabama, Alaska, Arkansas, Idaho, Kansas, Kentucky, Louisiana, Mississippi, Nebraska, Oklahoma, Güney Carolina, Güney Dakota, Tennessee, Texas, Utah, Batı Virginia ve Wyoming'in Cumhuriyetçi Partiye gitmesi muhtemel görülüyor. Bu da 132 seçici oy yapıyor. California, Connecticut, DC, Delaware, Hawaii, Illinois, Iowa, Maine, Maryland, Massachussetts, Michigan, Minnesota, New Hampshire, New Jersey, New Mexico, New York, Oregon, Pennsylvania, Rhode Island, Vermont, Washington ve Wisconsin'in ise Demokrat Part'ye gitmesi beklentisi bulunuyor. Bu eyaletlerin seçici oyları toplam 264 ediyor. Obama eğer kazanması beklenen bütün eyaletlerde kazanırsa, Montana, Nevada, Kuzey Dakota veya ''ortada'' görülen eyaletlerden herhangi 2 tanesini alması durumunda, 270 seçici oyu bularak Beyaz Saraya gidecek.