Cumhuriyetçi Parti'nin; eski Başkan Donald Trump’a ve Trump'ın ABD demokrasisine zarar veren eylemlerine karşı çıkma konusunda isteksiz olduğunu düşünen eski partililerin merkez sağcı üçüncü bir parti kurma girişimi içinde olduğunu bildirdi. Reuters, haberini, parti kurma tartışmalarına dahil olan dört kişiye dayandırdı.
Ön görüşmelere eski ABD başkanları Ronald Reagan, George H.W. Bush, George W. Bush ve Donald Trump yönetimlerinde görev alan eski Cumhuriyetçi Partililer, Cumhuriyetçi Partili eski büyükelçiler ve parti stratejistleri katıldı.
120'den fazla eski Cumhuriyetçi Partili yetkili, geçtiğimiz Cuma günü Zoom üzerinden bir toplantı gerçekleştirdi. Görüşmeler konusunda bilgi sahibi olan kaynaklar, yeni platformun, ABD Anayasası'na ve hukukun üstünlüğüne bağlılık gibi, Trump tarafından dışlanan değerlerden oluşan "ilkeli muhafazalarlık" üzerine inşa edileceğini kaydetti.
Kaynaklar, platformun planının, çıkardığı adayların bazı seçimlere katılmasını sağlamak, ancak diğer seçimlerde merkez sağda yer alan Cumhuriyetçi, Demokrat ya da bağımsız adaylara destek vermek olduğunu belirtti.
Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçi Parti grubunun eski baş politika direktörü olan ve 2016 başkanlık seçimlerine bağımsız aday olarak katılan Evan McMullin, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Trump'ın Cumhuriyetçi Partililer üzerindeki etkisinden ve partinin göçmen karşıtı ve ırkçı eğilimlere yönelmesinden kaygılanan eski yetkililerle yapılan Zoom toplantısının ev sahiplerinden biri olduğunu söyledi.
Toplantının yapıldığını McMullin dışında üç kaynak daha doğruladı. Adlarının açıklanmasını istemeyen bu kaynaklar, bazı Cumhuriyetçiler’in bir yeni parti kurma girişimi içinde olduğunu söyledi.
Geçtiğimiz Cuma günü Zoom üzerinden yapılan toplantıya katılanlar arasında Trump döneminde İç Güvenlik Bakanlığı Hukuk Müşaviri olarak görev yapan John Mitnick, eski Temsilciler Meclisi Üyesi Charlie Dent, yine Trump döneminde İç Güvenlik Bakanlığı Genel Sekreter Yardımcısı olan Elizabeth Neumann ve bakanlığın eski yetkililerinden Miles Taylor yer aldı.
Görüşmede Trump'ın seçimlerde hile yapıldığı şeklindeki asılsız iddiaları ve 6 Ocak'taki Kongre baskınının Cumhuriyetçi Parti içinde yarattığı bölünme öne çıktı. Çok sayıda Cumhuriyetçi Partili, eski Başkan Trump'a bağlılıklarını hala korusa da diğerleri, parti için yeni bir yol çizme zamanının geldiğini savunuyor.
Temsilciler Meclisi, ABD Kongresi'nin Biden'ın seçim zaferini tescillemek için toplandığı 6 Ocak'taki baskından tam bir hafta sonra 13 Ocak'ta, binlerce destekçisini isyana kışkırttığı gerekçesiyle eski Başkan Trump'ı görevden azletme kararı almıştı. Trump'ın Senato'daki azil davası halen sürüyor.
Zoom görüşmesine katılan eski Cumhuriyetçi Partili yetkililer, Kongre'deki sekiz Cumhuriyetçi Partili senatörün ve 139 Temsilciler Meclisi üyesinin, yani Cumhuriyetçiler'in yarısından fazlasının, Kongre baskınından sadece birkaç saat sonra Biden'ın seçim zaferinin tescillenmesini engelleme yönünde oy kullanmış olması nedeniyle hayal kırıklığı içinde olduklarını söyledi.
Cumhuriyetçi Partili senatörlerin çoğu, Senato'daki azil davasında Trump'ı suçlu bulmayacakları yönünde oy kullanacaklarının da sinyalini verdi.
Evan McMullin, Reuters'a, "Cumhuriyetçi Parti'nin büyük kısmı radikalleşiyor ve Amerikan demokrasisini tehdit ediyor. Partinin yeniden gerçeklere, akıl ve mantığa, Amerika'nın kuruluş ilkelerine bağlılık göstermesi ya da yeni bir oluşumun ortaya çıkması gerekiyor" dedi.
Trump’ın sözcüsünden ağır eleştiri
Trump'ın sözcüsü Jason Miller, üçüncü bir parti kurulmasına ilişkin tartışmalarla ilgili bir soruya, "O beceriksizler Joe Biden'a oy verdikleri an Cumhuriyetçi Parti'yi terk ettiler" dedi.
Cumhuriyetçi Parti Ulusal Komitesi'nden bir temsilci ise Komite Başkanı Ronna McDaniel'ın kısa süre önce yaptığı bir açıklamaya atıfta bulundu.
Cumhuriyetçi Parti Ulusal Komitesi Başkanı Ronna McDaniel, geçtiğimiz ay Fox News kanalına yaptığı bir açıklamada, "Eğer birbirimize saldırmaya devam eder, Cumhuriyetçi arkadaşlarımıza saldırmaya odaklanırsak, partimiz içinde anlaşmazlığa düşersek, bu, 2022 ara seçimleri üzerindeki odağımızı kaybediyoruz demektir. Kazanmamızın tek yolu birlik olmaktır" şeklinde konuşmuştu.
Evan McMullin, geçen hafta yapılan Zoom toplantısına katılanların çoğunun, Cumhuriyetçi Parti içinden çıkacak üçüncü bir parti kurma fikrini desteklediğini söyledi. Tartışma konusu olan bir başka seçenek ise mevcut Cumhuriyetçi Parti içinde ya da dışında işlevini sürdürecek bir "hizip" oluşturmak.
Yeni bir parti için düşünülen isimler arasında Bütünlük Partisi (Integrity Party) ve Merkez Sağ Parti (Center Right Party) var. Mevcut parti içinde bir hizip oluşturma fikrinin ağır basması durumundaysa bu grubun adının Merkez Sağcı Cumhuriyetçiler (Center Right Republicans) olabileceği düşünülüyor.
Yeni parti ya da grup kurma arayışı içindeki eski Cumhuriyetçiler, Amerikan siyasetinin geçmişinin, daha önceki yıllarda kurulan ancak başarısız olan üçüncü ulusal partilerle dolu olduğunun farkında.
Ancak habere göre Zoom görüşmesinde bulunan katılımcılardan biri, "Şu anda yeni bir siyasi partiye duyulan ihtiyacı şimdiye kadar hayatımın hiçbir döneminde görmedim" dedi.