AB vatandaşlarının nabzını tutan Eurobarometre anketi, Türkiye'de AB imajının hızla bozulduğunu ortaya koydu.
Birliğe güven de yüzde 35'e düşmüş görünüyor. Müzakere sürecinin sürekli kriz ortamında yürümesi ve AB'nin Rumları desteklemesinin hızlı düşüşe sebep olabileceği yorumları yapılıyor. 27 Mart-1 Mayıs 2006 tarihleri arasında 30 ülkede yapılan ankete göre, Avrupa'da genişlemeye olan destek de eriyor. Üye ülkeler arasında genişlemeye en fazla itiraz eden ülkeler Avusturya ve Lüksemburg (yüzde 27). Bunları Almanya (yüzde 28) ve Fransa (yüzde 31) takip ediyor.
Rum Kesimi ile birlikte Kıbrıslı Türkleri de kapsayan anket, Avrupa Birliği üyesi Kıbrıs'ta neden iki kesimde ayrı ayrı araştırmalar yapıldığını bir dipnotla izah etmek mecburiyetinde kaldı.
Eurobarometre bulgularına göre 6 ay önce AB’yi “olumlu” gören Türklerin oranı yüzde 60 iken, bu rakam yüzde 43’e kadar gerilemiş görünüyor. Kıbrıs Rum Kesimi’nde bu oran yüzde 55 iken, AB’nin verdiği sözleri tutmamasına rağmen KKTC’de bu oran hâlâ AB ortalaması olan yüzde 55’in üzerinde, yüzde 61 olarak tespit edildi. Türklerin AB’ye güveni de önemli oranda düşüş gösteriyor. Aday ülkeler olan Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan arasında AB’ye en az Türkler güveniyor. Güven oranı da 6 ayda yüzde 50’den yüzde 35’e düşmüş durumda. AB’ye güvensizlik konusunda Türkiye’yi sadece İngiltere geçiyor. AB’ye güvenen İngilizlerin oranı yüzde 31’de kalıyor. KKTC’de ise güven oranı Rum Kesimi’ne göre daha düşük.
Kıbrıslı Türkler AB’ye yüzde 51 oranında güvenirken Rumlarda bu oran yüzde 61’e çıkıyor. AB Anayasası’na da Türkiye yine en az destek veren ülkeler arasında. Anayasaya destek Türkler arasında yüzde 45’te kalırken, bu oran yüzde 39’la İsveç’te en alt seviyeye iniyor.
Türkiye’de AB’ye destek büyük oranda düşerken, AB vatandaşları arasında da genişleme fikrinin hızla zemin kaybettiği görülüyor. 2005 sonbaharında yapılan ankette genişlemeye olan destek yüzde 49, karşı olanlar yüzde 39’da kalırken, dün açıklanan ankette desteğin yüzde 45’e gerilediği, karşı olanların ise yüzde 42’ye çıktığı görülüyor. Yaklaşık 10 ay önce destek verenlerle karşı olanlar arasındaki oran yüzde 10 destek verenler lehine iken, bu farkın yüzde 3’e gerilediği görülüyor. Üye ülkeler arasında genişlemeye en fazla itiraz eden ülkeler Avusturya ve Lüksemburg (yüzde 27). Avusturya ve Lüksemburg’u Almanya (yüzde 28) ve Fransa (yüzde 31) takip ediyor. Türkiye bu kategoride de olumsuz bir tablo çiziyor. Türkiye’de genişlemeye destek yüzde 52’den yüzde 45’e gerilemiş görünüyor. “AB demokrasisinden memnun musunuz?” sorusuna da en olumsuz cevabı iki aday ülke Türkiye (yüzde 44) ile Hırvatistan (yüzde 43) veriyor. “Ülkenizdeki demokrasiden memnun musunuz?” sorusuna ise Türkler (yüzde 50), diğer aday ülkeler Romanya (yüzde 27), Bulgaristan (yüzde 22) ve Hırvatistan’a oranla (yüzde 22) daha olumlu cevap veriyor.
‘AB liderleri iki dil kullanmayı bırakmalı’
Brüksel’de bulunan Avrupa Siyaset Çalışmaları Merkezi (CEPS) Türkiye uzmanı Daniel Gros, Eurobarometre anketinde Türkiye’de AB’ye güvenin ciddi şekilde düşmesini temelde AB liderlerinin dürüst olmamasına bağladı. Avrupalı liderlerin öncelikle Türkiye’ye ilişkin ‘iki dil’ kullanmaya son vermesi gerektiğini söyleyen Gros, “AB liderleri Brüksel’e gelince Türkiye’ye sözlerini hatırlıyor, kendi ülkelerine gidince Türkiye’nin asla üye olmayacağını söylüyor.” yorumunu yaptı. Türklerin tepkisinin “meşru” olduğunu söyleyen Gros, ikinci bir sebebin ise Kıbrıs olduğunu kaydetti. “Kıbrıs’ı alarak AB hata etti. Rumların sadece bir gündemi var, o da Türkiye’ye mümkün olduğu kadar sorun çıkarmak. AB artık Kıbrıs konusunda hiçbir şey yapamaz. Bu da çok tehlikeli bir süreç.” dedi.