Tayyip Erdoğan’ın, “Türkiye’nin yeni anayasaya ihtiyacı var” diyerek kamuoyuna duyurduğu anayasa ile ilgili Cumhur İttifakı’nın görüşleri netleşmeye başladı. AKP’nin MHP ile birlikte yapmak istediği, sonrasında da muhalefet partilerine sunacağı anayasa taslağında “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile ilgili taviz verilmeyecek.” Cumhurbaşkanı seçimlerinde ilk turda geçerli olan yüzde 50 artı 1 oy oranı geçerliliğini koruyacak.
İttifakın ilk hamlesi ise referandum için geçerli 360 milletvekili oyunu almak olacak. Ancak Meclis’te yeterli sayı bulunamazsa, 2023 seçimlerine mevcut anayasa ile gidilecek.
Cumhuriyet’ten Selda Güneysu’nun kulis haberine göre, muhalefetin iktidardan beklediği “cumhurbaşkanının kararname yetkilerinde bir değişiklik öngörülmüyor.” Muhalefet partilerinin “güçlendirilmiş parlamenter sistem” çıkışının önünü kapatacak hamlelerin de yeni anayasa taslağında yer alması bekleniyor.
Yeni sistemde cumhurbaşkanının doğrudan kararname yetkisi var. Yeni anayasada da cumhurbaşkanının kararname yetkisi korunacak. İktidar, böylece “muhalefetin güçlendirilmiş parlamenter sistemi yeniden gündeme getirmemesi için anayasa ile de adım atmış olacak.” Kararnamelerin anayasaya aykırı olması durumunda yeni sistemle getirilen Anayasa Mahkemesi’ne dava açma yetkisi bulunuyor. Ancak bu yasaların “nasıl denetleneceğine” ilişkin anayasada mevcut hüküm bulunmuyor.
Anayasa değişikliği ile hükümet, bu duruma da “bir açıklık getirmek” istiyor. Erdoğan’ın dün bu nedenle Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan ile görüştüğü ve onun yeni anayasa ile ilgili görüşlerini aldığı ifade ediliyor.